Panmaskarada. Maski i maskowanie u Brunona Schulza



Abstrakt

For and abstract in Polish, scroll down

Paweł Tomczok
Institute of Polish Literature

Faculty of Philology
University of Silesia in Katowice
Poland

Panmasquerade. Masks and Masking in Bruno Schulz’s Fiction
 

Abstract: The author of this article analyses different meanings of mask in Bruno Schulz’s fiction and non-fiction. In his critical statements Schulz contrasts mask with substance, the latter capable of assuming various masks. Taking into account the context of Cinnamon Shops, this can be read as a commentary on Schulz’s writing practice and as a strategy thus to mask his own biography. Another theme discussed in this article is that of the relation between mask and face in Schulz’s short stories. This discussion focuses on the social context of the different representations of the face and on the elimination of dialogues from the narratives: the narrator treats the characters’ facial features as source of knowledge about the world, rather than conversations with them. 

Keywords: Bruno Schulz, mask, autobiography
For abstract in English, scroll down.

Panmaskarada. Maski i maskowanie u Brunona Schulza

Abstrakt:
Celem artykułu jest omówienie różnych znaczeń maski w prozie i eseistyce Brunona Schulza. W wypowiedziach krytycznych pisarz wprowadza opozycję między maską a substancją – substancja przyjmuje różne maski. Te wypowiedzi odnoszą się także do praktyki pisarskiej autora Sklepów cynamonowych, który dokonuje zamaskowania własnej biografii. W artykule omawiam także relację między maską a twarzą w opowiadaniach Schulza – a szczególnie kontekst społeczny różnych przedstawień twarzy oraz zagadnienia eliminacji dialogu z opowiadań. Narrator nie czerpie informacji o świecie z rozmów z bohaterami, lecz raczej opisuje ich fizjonomię.

Słowa kluczowe:
 Bruno Schulz, Bruno Schulz, maska, autobiografia


Słowa kluczowe

Bruno Schulz; maska; autobiografia

(Un)Masking Bruno Schulz. New Combinations, Further Fragmentations, Ultimate Reintegrations, ed. Dieter De Bruyn,‎ Kris Van Heuckelom, Rodopi, Amsterdam–New York 2009.

Belting Hans, Faces. Historia twarzy, przeł. Tadeusz Zatorski, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2015.

Caillois Roger, Gry i ludzie, przeł. Anna Tatarkiewicz, Maria Żurowska, Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 1997.

Courtine Jean-Jacques, Claudine Haroche, Historia twarzy. Wyrażanie i ukrywanie emocji od XVI do początku XIX wieku, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2007.

Lejeune Philippe, Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, red. Regina Lubas-Bartoszyńska, Universitas, Kraków 2001.

Man Paul de, Autobiografia jako od-twarzanie, przeł. Maria Bożenna Fedewicz, „Pamiętnik Literacki. Czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce literatury polskiej”1986, rocznik 77, nr 2, s. 307-318.

Schulz Bruno, Księga listów, oprac. Jerzy Ficowski, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2002.

Schulz Bruno, Opowiadania. Wybór esejów i listów, oprac. Jerzy Jarzębski, Zakład Narodowy imiennie Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków 1998.

Schulz Bruno, Szkice krytyczne, oprac. Mirosław Wójcik, Piotr Sitkiewicz, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2017.

Pobierz

Opublikowane : 2018-12-30


TomczokP. (2018). Panmaskarada. Maski i maskowanie u Brunona Schulza. Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura, 2(37). Pobrano z https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/6412

Paweł Tomczok  tomczok@wp.pl
Uniwersytet Śląski w Katowicach  Polska



Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).