2024-03-29T00:11:06Z
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/oai
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2154
2015-07-19T17:47:23Z
ERRGO:VKA
driver
"030101 2003 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Sym-bolon historii i mitu
Gajewska, Grażyna
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; Instytut Kultury Europejskiej http://ike.amu.edu.pl/index.php/lista-pracownikow/119-menu-modulu-dla-pracownika/lista-pracownikow/150-prof-uam-dr-hab-grazyna-gajewska
Grażyna Gajewska „Sym-bolon historii i mitu” [The Sym-bolon of history and myth]
The article focuses on history and myth as two narrative forms of the representation of the past and explores differences between them.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2154
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 6 (2003): ER(R)GO nr 6 (1/2003) - dylematy wielokulturowości/tarapaty tożsamości
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2155
2015-07-19T17:35:42Z
ERRGO:VKA
driver
"030101 2003 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Rehabilitacja ducha
Kuźniarz, Bartosz
Uniwersytet w Białymstoku; Wydział Historyczno-Socjologiczny; Instytut Socjologii http://www.hist-soc.uwb.edu.pl/zaklad-filozofii-wspolczesnej-i-spolecznej-1/dr-bartosz-kuzniarz
Bartosz Kuźniarz “The Rehabilitation of the Spirit”
Drawing from the elements of Niklas Luhmann’s theory, the article analyses cultural communication as the foundation of social life and self-reproduction of social systems.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2155
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 6 (2003): ER(R)GO nr 6 (1/2003) - dylematy wielokulturowości/tarapaty tożsamości
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2178
2015-07-21T12:05:40Z
ERRGO:VKA
driver
"031001 2003 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Czas trzeci: obraz-czas
Spalińska-Mazur, Joanna
Uniwersytet Opolski; Wydział Filologiczny; Instytut Polonistyki i Kulturoznawstwa
A brief description of the contents in English
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2178
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 7 (2003): ER(R)GO nr 7 (2/2003) - kanibalizm w kulturze
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2179
2015-07-21T12:08:19Z
ERRGO:VKA
driver
"031001 2003 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Krótkie wprowadzenie do literatury
Bazarnik, Katarzyna
Uniwersytet Jagielloński; Wydział Filologiczny; Instytut Filologii Angielskiej http://www.ifa.filg.uj.edu.pl/katarzyna-bazarnik
This essay explains the notion of liberature, lists its major representatives and provides a convincing rationale for its emergence.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2179
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 7 (2003): ER(R)GO nr 7 (2/2003) - kanibalizm w kulturze
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2180
2015-07-21T12:10:28Z
ERRGO:VKA
driver
"031001 2003 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Kto to, kto tu, kto tam
Gomóła, Anna
Uniwersytet Śląski w Katowicach; Wydział Filologiczny; Instytut Nauk o Kulturze i Studiów Interdyscyplinarnych http://www.thk.us.edu.pl/?page_id=6585
This brief essay, inspired by Stanisław Sojka's Fracha, is concerned with the issues of self-knowledge, identity and locality.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2180
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 7 (2003): ER(R)GO nr 7 (2/2003) - kanibalizm w kulturze
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2352
2015-07-19T14:20:31Z
ERRGO:VKA
driver
"041001 2004 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Pułapki tożsamości. Kilka uwag o kategoriach płci w narracjach gender studies
Baer, Monika
Uniwersytet Wrocławski; Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych; Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej http://www.etnologia.uni.wroc.pl/content/dr-monika-baer
Monika Baer, Identity Traps. Some Remarks on Gender Categories in Gender Studies narratives
The article approaches the problem of gender-based identity dilemmas in the context of Gender Studies narratives.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2352
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 9 (2004): ER(R)GO nr 9 (2/2004) - hybrydy i tożsamości
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2353
2015-07-19T14:19:06Z
ERRGO:VKA
driver
"041001 2004 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Dziennik w ścisłym znaczeniu tego wyrazu. Szczęśliwa porażka Bronisława Malinowskiego
Pacukiewicz, Marek
Uniwersytet Śląski w Katowicach; Wydział Filologiczny; Instytut Nauk o Kulturze i Studiów Interdyscyplinarnych http://www.thk.us.edu.pl/?page_id=6885
Marek Pacukiewicz
A Diary in the Strict Sense of the Term. Bronislaw Malinowski's Fortunate Defeat
Inspired by two images of Bronislaw Malinowski made by Witkacy and the idea of repetition which they inevitably evoke, the author points to the essential duality characterising Malinowski' s Diary. The duality in question is the one between the sublime metaphysics of the mind/spirit and the dogging corporeality of the body. This particular opposition is also reflected in Malinowski's language which remains unintentionally transgressive, always on the verge of succumbing to its internal centrifugal force questioning its internal metaphysical element in favour of the discourse of emptiness and melancholy. Thus, following Joseph Conrad, Malinowski's Diary inscribes itself into the context of 19th "crisis of metaphysics" which eventually opens up a path to ontological identity located between repetition and mask and susceptible to the dynamics of ontological mobility.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2353
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 9 (2004): ER(R)GO nr 9 (2/2004) - hybrydy i tożsamości
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2354
2015-07-27T09:02:05Z
ERRGO:VKA
driver
"041001 2004 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Codzienność jako przedmiot badań. Malinowski i Geertz
Kędzierzawski, Wojciech
As a departure point the author of the essay treats Bronisław Malinowski’s claim that the successful ethnographic activity can only take place ”in the field” i.e. while living together with the natives in their natural environment. Such perspective inevitably redefines the relation between theory and practice in anthropological studies and, by extension, points to the general methodology of cultural studies as such. The key prescription behind the latter is now the idea of participation which necessarily reduces the safe critical perspective not only between theory and practice but also between the researcher and the object of study. The analysis of commonplaceness, which can only take place through direct contact, becomes thus a vital stage in constructing the image of a culture in which particular instances constitute a network of functional relations.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2354
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 9 (2004): ER(R)GO nr 9 (2/2004) - hybrydy i tożsamości
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2393
2015-07-19T13:54:04Z
ERRGO:VKA
driver
"051001 2005 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Ostatnie już ustępstwo Richarda Rorty'ego na rzecz reprezentacjonizmu
Bińczyk, Ewa
Uniwersytet Mikołaja Kopernika; Wydział Humanistyczny; Instytut Filozofii http://www.filozofia.umk.pl/index.php?lang=_pl&m=page&pg_id=33
Ewa Bińczyk - Richard Rorty's Last Concession in Favour of Representationism
The article, drawing from Richard Rorty’s theory, discusses the notion and the discursive contexts of Representationism.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2005-10-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2393
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 11 (2005): ER(R)GO nr 11 (2/2005) - polityczna poprawność
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2394
2015-07-19T13:52:36Z
ERRGO:VKA
driver
"051001 2005 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Inność jako tożsamość. O podmiotowości odnalezionej: Patrick Modiano i Annie Ernaux
Thiel-Jańczuk, Katarzyna
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; Wydział Nauk Społecznych; Instytut Kulturoznawstwa http://www.kulturoznawstwo.amu.edu.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=525:thiel-janczuk-katarzyna&catid=36:pracownicy&Itemid=99
Katarzyna Thiel-Jańczuk - Otherness as Identity. Subjectivity Lost and Found: Patrick Modiano i Annie Ernaux
Taking the literary output of Patrick Modiano and Annie Ernaux, two contemporary French writers, the article discusses the problem of narrative representation of identity crisis.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2005-10-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2394
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 11 (2005): ER(R)GO nr 11 (2/2005) - polityczna poprawność
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2414
2015-07-19T13:27:10Z
ERRGO:VKA
driver
"060101 2006 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Zglobalizowana kultura medialna i jej superbohaterowie: serial-killer i terrorysta kamikadze. Patologia ofiarniczej wymiany
Chyła, Wojciech
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; Wydział Nauk Społecznych; Instytut Kulturoznawstwa http://www.staff.amu.edu.pl/~filmik/wchyla.html
Wojciech Chyła, Superheroes of Globalised Media Culture: Serial Killer and Suicide Bomber. Pathology of Sacrificial Exchange
The article analyses the discursive presence of a new type of pop-culture heroes, serial killer and suicide bomber, in the light of contemporary media theory.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2006-01-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2414
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 12 (2006): ER(R)GO nr 12 (1/2006) - neopragmatyzm i antyfundacjonizm
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2455
2015-07-18T15:45:20Z
ERRGO:VKA
driver
"061001 2006 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Balet czerni i bieli. O "Jak być kochaną" Wojciecha J. Hasa
Grodź, Iwona
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej; Instytut Filologii Polskiej http://www.filmoznawstwo.com/en/dr-iwona-grodz
Iwona Grodź –The Black and White Ballet. On J. Has’How to Be LovedThe article offers a critical interpretation of J. Has’ film How to Be Loved with particular emphasis on its use of colours as well as it provides a structural analysis of the film
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2006-10-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2455
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 13 (2006): ER(R)GO nr 13 (2/2006) - przestrzenie i mapy
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2456
2015-07-18T15:43:35Z
ERRGO:VKA
driver
"061001 2006 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
"Każda z nich ma to, czego nie ma druga": konstruowanie kobiecości i męskości w "Sezamie i Liliach" Johna Ruskina
Dobosiewicz, Ilona
Uniwersytet Opolski; Wydział Filologiczny; Instytut Filologii Angielskiej http://www.zakladliteratury.uni.opole.pl/show.php?id=9&lang=pl&m=1
Ilona Dobosiewicz, “Each of them has what the other doesn’t:” Constructing femininity and masculinity in John Ruskin’s Sesame and Lilies
The article revolves around the question of constructing models of femininity and masculinity in John Ruskin’s lectures.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2006-10-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2456
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 13 (2006): ER(R)GO nr 13 (2/2006) - przestrzenie i mapy
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2470
2015-07-21T10:22:56Z
ERRGO:VKA
driver
"070101 2007 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Bergson o aspektach poznawczych zagadnienia porządku, nieporządku, niebytu, nicości, niczego w systemowym ujęciu rzeczywistości
Pezdek, Krzysztof
Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu; Wydział Fizjoterapii; Katedra Podstaw Fizjoterapii http://www.awf.wroc.pl/pl/structure/employer/1880/1231/Krzysztof_Pezdek
The article explores Henri Bergson’s philosophical works from the perspective of the significance of cognitive aspects of the issues of order and disorder.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2007-01-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2470
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 14 (2007): ER(R)GO nr 14 (1/2007) - (prze)twory kultury
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2486
2015-07-27T09:09:22Z
ERRGO:VKA
driver
"071001 2007 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Cyberarkada: obrazy miasta cyfrowego. Marzenie o formie doskonałej
Kalitko, Krzysztof
Muzeum Narodowe w Poznaniu
A brief description of the contents in English
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2007-10-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2486
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 15 (2007): ER(R)GO nr 15 (2/2007) - kamuflaż
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2487
2015-07-27T09:12:27Z
ERRGO:VKA
driver
"071001 2007 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Między magią a rzeczywistością: kilka uwag o specyfice realizmu doby ponowoczesnej
Kowalczyk, Monika
Uniwersytet Śląski w Katowicach; Wydział Filologiczny; Instytut Kultur i Literatur Anglojęzycznych
Locating its theoretical perspective between the literary traditions of realist and fictional representation, the article revolves around the problem of postmodern literature
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2007-10-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2487
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 15 (2007): ER(R)GO nr 15 (2/2007) - kamuflaż
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2502
2015-07-27T09:34:02Z
ERRGO:VKA
driver
"080101 2008 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Taniec ze smokami, czyli kulturowe archetypy smoka w fantastyce baśniowej Urszuli K. Le Guin
Cholewa-Purgał, Anna
Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie; Wydział Filologiczno-Historyczny; Instytut Filologii Obcych; Zakład Filologii Angielskiej http://www.ifo.ajd.czest.pl/?page_id=1135
The article analyses the cultural archetypes of the figure of the dragon in Ursula Le Guin’s fantasy tales
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2008-01-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2502
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 16 (2008): ER(R)GO nr 16 (1/2008) - śmie(r)ci psychoanalizy
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2503
2015-07-27T09:32:21Z
ERRGO:VKA
driver
"080101 2008 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Uzasadnienie decyzji jako akt etyczny
Kaczmarek, Przemysław
Uniwersytet Wrocławski; Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii; Katedra Teorii i Filozofii Prawa
Taking one of F. Kafka’s stories as a departure point the article revolves around the philosophical contexts of the ethical dilemma of decision making
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2008-01-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2503
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 16 (2008): ER(R)GO nr 16 (1/2008) - śmie(r)ci psychoanalizy
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2504
2015-07-27T09:29:51Z
ERRGO:VKA
driver
"080101 2008 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
"O/błędna przestrzeń", czyli w labiryncie współczesnej powieści kanadyjskiej
Filipczak, Dorota
Uniwersytet Łódzki; Wydział Filologiczny; Instytut Anglistyki http://anglistyka.uni.lodz.pl/ZLiKB?dorota_filipczak
The article explores the metaphorical potential of labyrinth in the contemporary Canadian Novel
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2008-01-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2504
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 16 (2008): ER(R)GO nr 16 (1/2008) - śmie(r)ci psychoanalizy
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2568
2015-07-20T09:01:19Z
ERRGO:VKA
driver
"110101 2011 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Pomiędzy przyjemnością a przyjemnością: błazny i łotry tworzą swe listy lektur
Masłoń, Sławomir
Uniwersytet Śląski w Katowicach; Wydział Filologiczny; Instytut Kultur i Literatur Anglojęzycznych http://www.ikila.us.edu.pl/index.php/pracownicy/item/495-slawomir-maslon
Sławomir Masłoń – Between Pleasure and Pleasure: Fools and Knaves Make Their Own Reading Lists
Drawing from the Lacanian interpretation of the Shakespearean distinction into fools and knaves the article touches upon the cultural mechanisms behind the making of the contemporary literary canon.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2011-01-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2568
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 22/23 (2011): ER(R)GO nr 22 (1/2011) / 23 (2/2011) - konteksty anglistyki
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2569
2015-07-20T08:56:27Z
ERRGO:VKA
driver
"110101 2011 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Postmodernistyczny Zaratustra jako masowy produkt liberalnego systemu edukacyjnego, czyli Richarda Rorty'ego filozofia edukacji humanistycznej
Drong, Leszek
Uniwersytet Śląski w Katowicach; Wydział Filologiczny; Instytut Kultur i Literatur Anglojęzycznych http://www.ikila.us.edu.pl/index.php/pracownicy/item/525-leszek-drong
Leszek Drong – Postmodern Zarathustra as a mass product of liberal education system, or, Richard Rorty’s philosophy of humanistic education
The article touches upon the problems of contemporary educational systems in the light of Richard Rorty’s philosophy.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2011-01-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2569
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 22/23 (2011): ER(R)GO nr 22 (1/2011) / 23 (2/2011) - konteksty anglistyki
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2603
2015-07-17T20:12:53Z
ERRGO:VKA
driver
"130101 2013 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Autorytety "podejrzane" w wyobraźni zbiorowej i ich fantazmatyczne przedłużenie w egzystencji (hypomneumata)
Jaworska-Witkowska, Monika
Wydział Nauk Społecznych i Filologicznych; Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy http://www.kpsw.edu.pl/uczelnia/wladze
Monika Jaworowska-Witkowska
Authority (In)Quest in Collective Imagination
and its Phantasmatic Extensions in Existence (Hypomneumata)
The article examines the notion of authority in the humanities from the perspective of the voices of cultural margins and thresholds. Written in form of what Michel Foucault calls hypomneumata—notes, observations, mental sketches without a centralizing structure—the text examines the significance of cultural phenomena that locate themselves on the outside of the mainstream of forces that shape the intellectual and ideological currents of contemporary philosophical perspective. Inspired by Jungian depth psychology, the article discusses such collective archetypes as the Mother, the Wise Old Man, the Trickster, the Vampire, the Doppelganger, and others, tracing their potential yet essentially muted influence on the consciousness of culture. Without an “authoritarian” prescriptive conclusion, the text is an invitation towards the opening of one’s awareness at the voices of those non-authorities, in hope of acquiring wisdom inaccessible through the teachings of conventional cultural masters.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2013-01-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2603
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 26 (2013): ER(R)GO nr 26 (1/2013) - autorytet/hierarchia/wpływ (pod gościnną redakcją Lecha Witkowskiego)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2604
2015-07-17T20:11:06Z
ERRGO:VKA
driver
"130101 2013 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Wielkie bulwary kultury. Pedagogiczne tropy wokół hierarchii i klasyków
Maliszewski, Krzysztof
Uniwersytet Śląski w Katowicach; Wydział Pedagogiki i Psychologii; Instytut Pedagogiki http://www.pedagogika.us.edu.pl/index.php/instytut/struktura/zaklad-podstaw-pedagogiki-i-historii-wychowania/pracownicy/95-maliszewski-krzysztof-dr
Krzysztof Maliszewski
Grand Boulevards of Culture.
Pedagogical Tropes of the Hierarchy and the Classics
In our world, information is the problem, not a solution. It is increasingly difficult to separate the important from the petty affairs, the creative, authentic contents and activities from the appearance of the advertised. The eminent American scholar George Steiner point out the necessity of the hierarchy, the canon, the cultural impact of the masters. Confrontation with the sophisticated creations of the human spirit is a kind of hygiene of attention and reaction. Maturation of personality requires justifiedoverwhelming effect which can be possible in serious treatment of the classics. Without their stories, man is walled up in a vacuum. How could we pick the significant voices from the informational downpour? What may prove to be helpful—in addition to the clues in the work of Steiner—are such categories as Leszek Kolakowski’s the great philosopher, Leo Strauss and Allan Bloom’s Great Books, Hans-Georg Gadamer or Thomas Stearns Eliot’s classicisms, Tadeusz Sławek’s the master of the difficult speech, or Lech Witkowski’s symbolic authority. From a pedagogical point of view this is a sensitive issue. What is at stake is the choice between the opening and burying the human sensitivity and reflection.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2013-01-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2604
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 26 (2013): ER(R)GO nr 26 (1/2013) - autorytet/hierarchia/wpływ (pod gościnną redakcją Lecha Witkowskiego)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2605
2015-07-17T20:09:41Z
ERRGO:VKA
driver
"130101 2013 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Seks i trwoga, czyli autorytet w estetykach zgrozy i afirmacji
Michalski, Łukasz
Uniwersytet Śląski w Katowicach; Wydział Pedagogiki i Psychologii http://www.pedagogika.us.edu.pl/index.php/instytut/struktura/zaklad-podstaw-pedagogiki-i-historii-wychowania/pracownicy/99-michalski-lukasz-mgr
Łukasz Michalski
Sex and Terror:
Authority and the Esthetics of Terror and Affirmation
What is substantively important for this text is its “proximity” to a book by Pascal Quignard Sex and Terror, as well as the cultural vision of the symbolic authority postulated by Lech Witkowski (among other works in the book Challenges of the Authority). Both contexts have become a decisive impulse to start the argument, which essentially boils down to showing two aesthetics of perceptions of authority: horror and affirmation. The first part of discussion is, therefore, devoted to the description of the “dark colors”, which usually take the form of narratives treating sacrifice, pain and (self-)destruction as the dominant nature of authority and of being “towards” it. In the second part of the text, in the form of a counter-attack to the “dark” theses, there appears a description of the “bright colors”, which are founded on, among other things, the derridean image of deconstructive affirmation, Michał Paweł Markowski’s vision of the phenomenon of understanding, or Steiner’s libido sciendi. In order to show the “practice” of the aesthetics of affirmation, in the end the text recalls the five manifestations of symbolic authority.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2013-01-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2605
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 26 (2013): ER(R)GO nr 26 (1/2013) - autorytet/hierarchia/wpływ (pod gościnną redakcją Lecha Witkowskiego)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2606
2015-07-17T20:07:57Z
ERRGO:VKA
driver
"130101 2013 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Autorytet reżysera w teatrze
Braun, Kazimierz
University at Buffalo http://www.acsu.buffalo.edu/~kaz/
Kazimierz Braun
Director’s Authority in Theatre
The article presents the evolution of the position of the theatre’s director, which, as it is known, ended with the claim that the twentieth century was the age of the director. Meanwhile, a theatre without a director is not an unknown phenomenon. The author tracks the birth and the development of direction from practice to art, and the subsequent popularisation of directing in the organization of theatrical performances. The author gives a separate account the historical context of the domination of director in the Western culture. It also discusses the various sources of authority of the director, and presents a variety of director’s states, from a “total” director to the crisis of his authority. Other types of the director’s impact and engagement models constitute separate considerations, including the characteristics represented by such figures as: charismatic, educator, writer, playwright, administrator, and activist. The article refers to various types of influence typical of different historical periods and different patterns of involving culture in social life.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2013-01-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2606
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 26 (2013): ER(R)GO nr 26 (1/2013) - autorytet/hierarchia/wpływ (pod gościnną redakcją Lecha Witkowskiego)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2620
2015-07-17T19:47:28Z
ERRGO:VKA
driver
"131001 2013 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Jeśli spekulować to z nostalgią... Filmowe spotkania utopii literackich i architektonicznych
Stasiowski, Maciej
Uniwersytet Jagielloński; Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej http://www.wzks.uj.edu.pl/
Maciej Stasiowski
Speculating with Nostalgia…
Cinematic Encounters of Literary and Architectural Utopias.
By confronting literary and architectural utopias the article presents the way they entered a dialogue that took place in cinema. Imagination of experimental architects was frequently based on fiction depicting perfect societies and vice-versa—literary utopias speculated on future societies shaped by daring projects of industrial revolution and modernism. The chief problem here is understood as both a specific plan—a vision of a utopian state representing a particular urban plan—and a treatise demonstrating the utopian way of thinking (Thomas Morus, H.G. Wells, Aldous Huxley.) This ideological machine directs human actions which is exemplified in film history and in the range of Utopian transformations—beginning with class stratification in Metropolis (F. Lang, 1927) which in visual terms refers to Hugh Feriss’ drawings, to ideas proposed by New Urbanism presented in Urbanized (G. Hustwit, 2011), a film demonstrating how a citizen does not have to remain a passive recipient of urban planning and resulting behavioral patterns. The question of whether Utopia anticipates or reminisces a given reality continues to be unanswered and the article explains reasons behind this aporia.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2013-10-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2620
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 27 (2013): ER(R)GO nr 27 (2/2013) - dialogi kina (pod gościnną redakcją Alicji Helman)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2621
2015-07-17T19:46:04Z
ERRGO:VKA
driver
"131001 2013 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Podróż jako dialog (w brytyjskim kinie dziedzictwa)
Włodek, Patrycja
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej; Wydział Filologiczny; Instytut Filologii Polskiej http://polonistyka.up.krakow.pl/pracownicy/patrycja-wlodek.html
Patrycja Włodek
Journey as Dialogue (in British Heritage Film)
One of the most popular cultural themes—in both literature and cinema—is that of a journey. Moving in space and, sometimes, in time—be it in a literary sense or by means of the protagonists’ memories—facilitates comparison and contrast of different cultures, value systems, and causes and effects of actions and decisions. Journey remained one of the most significant plot-organizing motifs in films belonging to the so called Heritage Films which has been an important and controversial movement in British cinema. In those films, usually set during the glory days of the British Empire, journey in space (to Italy or colonial India) is connected to a journey in time, providing the authors with an opportunity (not always realized) to judge bygone reality and ‘rewrite’ the past. Using representative motion pictures from the Heritage Film movement as examples, the author of the article ponders upon the status of the journey motif in the context of cultural encounters and the degree to which restoration of an intercultural dialogue and the redefinition cultural “Others” was realized in films otherwise undermining so many aspects of the splendor of the British Empire (for instance, patriarchy.)
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2013-10-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2621
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 27 (2013): ER(R)GO nr 27 (2/2013) - dialogi kina (pod gościnną redakcją Alicji Helman)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2622
2015-07-17T19:44:22Z
ERRGO:VKA
driver
"131001 2013 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Dialogi polityczne brytyjskiego kina. Wizerunki Amerykanów i Niemców w kinie angielskim okresu II wojny światowej
Kazana, Bartosz
http://ekrany.org.pl/
Bartosz Kazana
Political Dialogues of British Cinema.
Images of Americans and Germans in the English Film
of the WW II Period.
Films from the so called British War Collection, produced in England between 1941 and 1945 present a wide spectrum of propagandist cinema: from information and educational films to motions pictures warming up to fight or shaping political moods of the society. Among those one could find films supposed to ease the tense relations between the English and American soldiers stationed on British Islands. In most cases those films depicted a conventionalized image of both nations’ representatives by referring to obvious cultural and customary differences. However, some eminent productions used the expressive topic as a pretext for artistic experimentation. For obvious reasons during the war the Germans were supporting characters in numerous films. Those movies constitute particularly interesting research material since they contain complex profiles of such characters and are not always limited to depicting a travesty or unambiguous condemnation. More ambitious filmmakers, such as Carol Reed, and, more importantly Michael Powell together with Emeric Pressbugrger, not only problematize various aspects of war but also complicate the Germans’ psychological descriptions by drawing a clear dividing line between a German and a Nazi. The article recalls most representative films for both groups and, by comparing them, aims at demonstrating their ideological and artistic diversity.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2013-10-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2622
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 27 (2013): ER(R)GO nr 27 (2/2013) - dialogi kina (pod gościnną redakcją Alicji Helman)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2641
2015-07-17T19:13:06Z
ERRGO:VKA
driver
"140101 2014 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Moje problemy ze sztuką współczesną
Chudyba, Ewa
On My Issues with Contemporary Art
Ewa Chudyba's essay is an attempt at a perspectivistic assessment of certain unsettling tendencies in contemporary art and its involvements in a rapport with contemporary audiences.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2014-01-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2641
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 28 (2014): ER(R)GO nr 28 (1/2014) - konteksty ekokrytyki
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2656
2015-07-17T16:27:09Z
ERRGO:VKA
driver
"141001 2014 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Zmowa nauki. Strach przed technologią we współczesnych amerykańskich teoriach spiskowych
Różycki, Michał
Michał Różycki
Conspiracy of Science.
Technophobia in Contemporary American Conspiracy Theories
The goal of the paper is to outline the notion of the fear of technology and mistrust of the scientific establishment present in 21st century American conspiracy theories. It argues that such negative connotations are invariably tied to the so-called New World Order (NWO) conspiracy theory. The text opens with a brief outline of the origins of the belief in the NWO, starting with the late 18th century theories about the Bavarian Illuminati, and culminating with the influence of the Cold War mentality. What the fear of technology stands for in conspiracy theory narratives, the text argues, is the fear of the loss of personal agency. This loss is caused by overreliance on technology which is controlled by a nefarious conspiracy. The text relies on primary sources in the form of works of an American conspiracy theorist, radio host and political activist, Alex Jones.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2014-10-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2656
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 29 (2014): ER(R)GO nr 29 (2/2014) - lęki cywilizacji
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2657
2015-07-17T16:25:49Z
ERRGO:VKA
driver
"141001 2014 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Ze śmiercią im do twarzy: żywe trupy końca XX wieku
Marcela, Mikołaj
Zakład Historii Literatury Poromantycznej https://www.us.edu.pl/us-addressbook/emp/45441
Mikołaj Marcela
Death Becomes Them:
Living Dead at the End of the 20th Century
It seems that the return of the living dead in Robert Zemeckis’s Death Becomes Her (1992) is not the return of repressed death, like in George A. Romero’s films, but rather the return of the repressed of our modern fears: fear of being ugly and fat, and fear of being old. Today, when we are surrounded by beautiful celebrities from television and newspapers, we cannot afford to let our body get out of shape. It appears that to remain human we have to retain our beauty and shape. But even more horryfing seems the threat of growing old. Michel Vovelle points out that the process of growing old appears as one of the most horrible threats for Western civilization. Hidden and repressed it returns in the figure of zombie in Romero’s classic movie series. The “living dead” truly returns to the cinema in 1968 (Night of the Living Dead)—the year in which Jean Amèry issues his essay On Growing Old. From its perspective it becomes obvious that slow and unproductive zombies, “the living dead” which crave only for consumption, represent the senior citizens society that endangers contemporary culture of youth, beauty and health. Simon Clark regards the blood-stained mouth of a zombie as a variation of vagina dentata while Maria Bonaparte perceives it as a symbol of castration and impotence.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2014-10-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2657
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 29 (2014): ER(R)GO nr 29 (2/2014) - lęki cywilizacji
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2780
2015-07-17T15:40:54Z
ERRGO:VKA
driver
"050101 2005 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Czas kobiecego "jeszcze"
Sandomirskaja, Irina
Södertörn University https://www.sh.se/p3/ext/content.nsf/aget?openagent&key=sh_personal_profil_en_319266
Irina Sandomirskaja The Time of Feminine “more”
The report on the seminar on femininity and embodiment in the world’s literature held at the University of Sankt-Petersburg.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2005-01-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2780
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 10 (2005): ER(R)GO nr 10 (1/2005) - nostalgie
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2781
2015-07-17T15:39:11Z
ERRGO:VKA
driver
"050101 2005 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Bądźmy realistkami. Wyobrażenie miłości we współczesnym świecie
Rychłowska, Irena
Uniwersytet w Białymstoku; Wydział Historyczno-Socjologiczny; Instytut Socjologii
Bożek, Renata
Irena Rychłowska, Renata Bożek Let’s Be Realistic and Insist upon the Impossible. Images of Love in Contemporary World.
The article touches upon the problems of the nature of love in contemporary culture and love debates in contemporary cultural theory.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2005-01-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2781
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 10 (2005): ER(R)GO nr 10 (1/2005) - nostalgie
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2782
2015-07-17T15:36:02Z
ERRGO:VKA
driver
"050101 2005 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Mniej niż ćwierć? O pilnej potrzeby rewizjonizmu w studiach postkolonialnych
Białas, Zbigniew
Uniwersytet Śląski w Katowicach; Wydział Filologiczny; Instytut Kultur i Literatur Anglojęzycznych http://www.ikila.us.edu.pl/index.php/pracownicy/item/2155-zbigniew-bialas
Zbigniew Białas Less Than a Quarter? On the Urgent Need of Revisionism in Post-colonial Studies
In his article the Author discusses the problem of postcolonial studies in the context of historical accounts produced by European representatives of colonised nations.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2005-01-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2782
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 10 (2005): ER(R)GO nr 10 (1/2005) - nostalgie
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2799
2020-08-03T14:08:27Z
ERRGO:VKA
driver
"150101 2015 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Czy Ameryka może być post-etniczna? Czarny Atlantyk i interwencyjne dyskursy postkolonializmu a afroamerykańskie studia kulturowe
Penier, Izabella
Uniwersytet Łódzki; Wydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych; Instytut Studiów Międzynarodowych http://studiabrytyjskie.uni.lodz.pl/onas-pracownicy-dr-penier.php
Niniejszy artykuł poświęcony jest wpływowi studiów postkolonialnych na założeniach i praktykach badań afro-amrykańskich. Pokazuje on, iż studia postkolonialne - a zwłaszcza brytyjskie studia kulturowe osadzone w tej tematyce - w znacznym stopniu wpłynęły na umiędzynarodowienie studiów afro-amerykańskich (a także studiów etnicznych i amerykanistyki), poprzez przekształcenie amerykańskiego pojęcia etniczności oraz poszerzenie amerykańskiego dyskursu multikulturalizmu. Artykuł skupia się przede wszystkim na krytycznych tekstach brytyjskich teoretyków kultury pochodzenia karaibiskiego, przede wszystkim Paula Gilroya, będącego pierwszym badaczem, który zastosował metodologię postkolonialną w odniesieniu do tekstów autorstwa afro-amerykanów.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2015-01-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2799
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 30 (2015): ER(R)GO nr 30 (1/2015) - czeska teoria literatury (pod gościnną redakcją Libora Martinka)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/2800
2020-08-03T14:26:24Z
ERRGO:VKA
driver
"150101 2015 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Gwałcenie zaleceń Becketta odnośnie teatru w Polsce
Brzeska, Ewa
Wydział Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego http://www.uo.uw.edu.pl/wykladowcy/42675
Samuel Beckett znany był z chronienia kształtu swoich sztuk swoimi rozległymi zaleceniami. Mimo to, jak widać na przykładzie Polski, w ostatnich latach miały miejsca śmiałe wystawienia Końcówki przez Macieja Sobocińskiego (2016), god.com przez Tomasza Hynka (2006) czy Szczęśliwych Dni przez Krzysztofa Jasińskiego (2007). W pierwszej z wyżej wspomnianych sztuk, postacie są ograniczone do huśtającego się Hamma oraz Clova, skaczącego wokół piaskownicy zajmującej scenę. W drugiej, Pozzo jest grany przez kobietę wyposażoną w bicz z sex-shopu, za pomocą którego zniewala Lucky'ego. W trzeciej zaś, kopiec, w którym Winnie jest zakopana staje się znanym symbolem krakowa, zaś sama bohaterka śpiewa kilka piosenek w akopmaniamencie Williego-pianisty. Na polskiej scenie teatralnej możemy dostrzec znacznie więcej pogwałceń zaleceń Becketta, co do odgrywania jego sztuk. Niniejszy tekst przedstawia te najbardziej kontrowersyjne i stara się zdiagnozować przyczyny gwałtownych rewizji, których dokonują.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2015-01-01 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2800
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 30 (2015): ER(R)GO nr 30 (1/2015) - czeska teoria literatury (pod gościnną redakcją Libora Martinka)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/4006
2016-08-23T17:36:49Z
ERRGO:VKA
driver
"151115 2015 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Poststrukturalizm w rosyjskiej teorii literatury po 1991 roku
Syska, Katarzyna
Katedra Antropologii i Komparatystyki Kulturowo-Literackiej
Instytut Filologii Wschodniosłowiańskiej
Uniwersytet Jagielloński
Kraków http://www.rubl.uj.edu.pl/pracownicy/fiszka.php?os=dokto_01_syska&jed=KAiKKL&w=1
Katarzyna Syska
Jagiellonian University, Cracow, Poland
"Poststructuralism in Russian Literary Theory after 1991"
Against the background of the constraints of Soviet legacy, the paper concentrates on contemporary, post-Soviet tendencies in literary studies in Russia, and especially on poststructuralism. Four dominant trends within post-Soviet literary theory are distinguished: semiotics, traditional literary studies (including historical and theoretical poetics, textual studies drawing from structuralism, narratology, comparative studies and Bakhtin’s theory), “new religiosity” and, finally, poststructuralism and cultural studies inspired by Western influences, but adapted to the Russian context. The latter developments are discussed in the paper in greater detail.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2015-11-15 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/4006
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 31 (2015): ER(R)GO nr 31 (2/2015) - rosyjska teoria literatury (pod redakcją gościnną Piotra Fasta)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/4007
2016-08-23T17:36:49Z
ERRGO:VKA
driver
"151115 2015 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Doświadczenie estetyczne XX wieku: awangarda i postmodernizm
Szapir, Maksim
Institute of Linguistics
Russian Academy of Science
Institute of World Culture
Moscow State University http://rvb.ru/philologica/000eng/000eng_shapir_cv.htm
Maksim Shapir
Moscow State University/Russian Academy of Science
"The Aesthetic Experience of the 20th century: Avant-garde and Post-modernism"
Drawing from various attempts to define the avant-garde, from syntactic-semiotic relationships to pragmatics, the article approaches the notion in question in terms of the reactions it provokes and inspires. Seeing the avant-garde as a peculiar form of rhetoric which challenges pre-established assumptions concerning the whole variety of artistic practices, the articles identifies a number of both parallel and contrasting qualities between the internal mechanisms of the avant-garde and those of postmodernist cultural production, some of which run along the line of originality: just as the avant-garde highlighted the uniqueness of its own expression, post-modernism celebrates repetition and intertextuality.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2015-11-15 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/4007
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 31 (2015): ER(R)GO nr 31 (2/2015) - rosyjska teoria literatury (pod redakcją gościnną Piotra Fasta)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/4008
2016-08-23T17:36:49Z
ERRGO:VKA
driver
"151115 2015 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Wybuchowa aporia
Lipowiecki, Mark
Department of Germanic and Slavic Languages and Literatures,
the University of Colorado at Boulder,
USA http://www.colorado.edu/gsll/mark-leiderman-lipovetsky
Mark Lipowiecki
the University of Colorado at Boulder, USA.
"An Explosive Aporia"
The article traces and analyses the origin of Russian postmodernism, seeing it as a reaction to soviet meta-narratives and the official attempts to control the avant-garde movements. But the particular shape which post-modernism adopted in Russia is also reflecting deeper cultural dominants, notably the lack of a middle ground between various cultural extremes, which in turn appear to constitute the foundations of Russian culture. Russian post-modernism, the article argues, is thus characterised by a constant internal struggle between opposing discourses rather than by a consistent opposition to social and political traditions of modernity.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2015-11-15 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/4008
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 31 (2015): ER(R)GO nr 31 (2/2015) - rosyjska teoria literatury (pod redakcją gościnną Piotra Fasta)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/4009
2020-08-02T12:21:35Z
ERRGO:VKA
driver
"151115 2015 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Zerowy cykl stulecia. Eksplozja - wybuchowy styl lat 2000
Epsztejn, Michaił
Emory University, USA
Durham University, UK. http://www.emory.edu/INTELNET/Index.html
Mikhail Epstein
Emory University, USA/Durham University, UK.
"The Century’s Zero Cycle. The Explosive Style of the 2000s"
Announcing the end of traditional post-modernism, characterised by supposedly meaningless plays on signs and infinite intertextual exchanges, the article offers an attempt to critically appropriate the post-WTC cultural condition by referring to a number of metaphorical cultural explosions which narrate the end of the post-modern era. The explosions in question are related to both real-life terrorist threats as well to the explosive growth of science and technology, which, in the long run, are likely to redefine fundamental social premises along the lines of trans-culturalism.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2015-11-15 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/4009
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 31 (2015): ER(R)GO nr 31 (2/2015) - rosyjska teoria literatury (pod redakcją gościnną Piotra Fasta)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/4010
2020-08-02T13:20:22Z
ERRGO:VKA
driver
"151115 2015 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Cebula i kapusta
Genis, Aleksander
https://en.wikipedia.org/wiki/Alexander_Genis
Biorąc za punkt wyjścia budowę tytułowych warzyw, jednego posiadającego rdzeń widoczny po oderwaniu wierzchnich warstw, drugiego zaś pozbawionego go, niniejszy artykuł jest próbą ponownego odczytania literatury rosyjskiej za pomocą dwóch, przeciwstawnych perspektyw: paradygmatu kapusty i paradygmatu cebulu. Pierwszy paradgymat oparty jest na metafizyce sowieckiej, drugi zaś wyrasta z głębszych filozoficznych lektur, wedle których znaczenie kształtuje się poprzez pustkę i chaos. Oba paradygmaty użyte są jako odrębne perspektywy interpretacyjne i zilustrowane adekwatnymi przykładami literackimi.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2015-11-15 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/4010
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 31 (2015): ER(R)GO nr 31 (2/2015) - rosyjska teoria literatury (pod redakcją gościnną Piotra Fasta)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/4011
2020-08-02T13:21:18Z
ERRGO:VKA
driver
"151115 2015 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Postsowieckość ≠ poskolonialność ≠ postimperialność, czyli co robić po końcu historii?
Tłostanowa, Madina
Russian Presidential Academy
of national Economy
and Public Administration,
Moscow https://decolonialsummerschool.wordpress.com/people/madina-tlostanova/
Niniejszy artykuł podejmuje się namysłu nad społecznymi i kulturowymi skutkami upadku komunizmu, bedącego dominującą ideologią społeczno-polityczną, a także nad próbami wypełnienia ideologiczej pustki wywołanej przemijającymi dogmatami upadłego ustroju i porządku. Postkolonializm jest jednym ze współczesnych dyskursów, który zdaje się obiecująco korespondować z post-sowiecką rzeczywistością. Należy jednak pamiętać, iż jego bezpośrednie zastosowanie zdają się uniemożliwiać różnorodne czynniki geopolityczne. Te doprowadzają do poczucia ideologicznego rozczarowania zamieniając Rosjan w nowych podporządkowanych, pozbawionych imperialistycznej dumy i niepewnych własnego statusu w świecie dynamicznie rozwijajacej się globalizacji.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2015-11-15 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/4011
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 31 (2015): ER(R)GO nr 31 (2/2015) - rosyjska teoria literatury (pod redakcją gościnną Piotra Fasta)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/4012
2020-08-02T13:21:32Z
ERRGO:VKA
driver
"151115 2015 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Wątki ofiarnicze
Etkind, Aleksander
Department of History and Civilization
European University Institute
Florence, Italy
Department of Slavonic Studies
Faculty of Modern and Medieval Languages
University of Cambridge, UK http://www.eui.eu/DepartmentsAndCentres/HistoryAndCivilization/People/Professors/Etkind.aspx
Wychodząc od dyskusji nad doświadczeniami imperialnymi, niniejszy artykuł dostrzega paralelę pomiędzy relacją imperium - lud a relacją mężczyzna kobieta, w której jedno z nich przedstawione jest jako szlachetny dzikus a drugie jako ofiara imperializmu. Tak nakreślona sytuacja zostaje jednak zaburzona przez trzeci czynnik: "człowieka kultury", który zaburza czystość idylicznego porządku i zartuwa go historycznymi i ideologicznymi dylematami, opisanymi, między innymi, w powieściach Dostojewskiego.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2015-11-15 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/4012
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 31 (2015): ER(R)GO nr 31 (2/2015) - rosyjska teoria literatury (pod redakcją gościnną Piotra Fasta)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/4089
2020-01-31T15:12:15Z
ERRGO:VKA
driver
"161115 2016 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Sound Art: materialność dźwięku
Sitko, Agata
Śląski Uniwersytet Medyczny, Wydział Farmaceutyczny z OML, Studium Języków Obcych
Sound art to pojęcie określające prace, w których dźwięk jest dominującym środkiem artystycznym. Z historycznego punktu widzenia, naszą uwagę może przyciągnąć Cabaret Voltaire i występy dadaistów na jego scenie. Dźwięk stał się też elementem performansów i stanowił integralną część wielu z nich. Jednakże stanowił element „towarzyszący”, a nie był samodzielnym „obiektem” sztuki. Artykuł skupia się na materialnym elemencie towarzyszącym pracom Sergeia Tcherepina, amerykańskiego artysty, którego twórczość zaliczana jest do sound art. W jego pracach materialny obiekt i dźwięk stanowią swoistą jedność.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2016-10-28 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
application/vnd.openxmlformats-officedocument.wordprocessingml.document
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/4089
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 33 (2016): ER(R)GO nr 33 (2/2016) - dźwięki/pauzy/cisze
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/4105
2020-01-31T15:09:59Z
ERRGO:VKA
driver
"161115 2016 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
O matce jako tożsamej, o matce jako innej. Analiza odmiennych taktyk reprezentacji fotograficznych aktów matek
Kościańczuk, Marcela
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Kulturoznawstwa
Tekst stanowi analizę projektów fotograficznych trzech artystów: Terry’ego Richardsona, Melanie Manchot oraz Evergona Lunta. Szczegółowym tematem interpretacji jest relacja pomiędzy dorosłym dzieckiem a rodzicem wyrażana we współpracy w tworzeniu projektów fotograficznych, w których występuje nagość. To przekroczenie kulturowego tabu staje się ważnym gestem, będącym zarazem tożsamościowym pytaniem. Artykuł odwołuje się do koncepcji Michela de Certeau oraz Paula Ricouera, wskazując na relacje pomiędzy tożsamością a obcością oraz konstrukcją i re-konstrukcją rodzinnej historii oraz roli jednostki w społeczności. Taktyki, użyte tu są w rozumieniu Michela de Certeau, który wskazuje, że są to indywidualne sposoby użycia zastanych instytucji kulturowych, które zmieniają ich znaczenie, tak że stają się one bardziej spersonalizowane. W artykule przedstawione są zarówno taktyki, które w swoisty sposób „pasożytują” na strategiach kultury wysokiej, ale także na mechanizmach psychologicznych czy psychoanalitycznych. Gra nie jest tutaj jedynie postmodernistyczną „zabawą”, ale stanowi niezwykle istotną przestrzeń rozważań nad podmiotowością i relacją wolności/ swoistości do obcości, inności, wyrażanej w zupełnie niepowtarzalnej relacji pomiędzy dwiema osobami, które niegdyś występowały jako symbiotyczna jedność.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2016-10-28 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/4105
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 33 (2016): ER(R)GO nr 33 (2/2016) - dźwięki/pauzy/cisze
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/4645
2018-09-28T02:33:23Z
ERRGO:VKA
driver
"171130 2017 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Akcjonizm Wiedeński - transgresja jako sztuka społecznej negacji
Borchardt, Marcin
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
[abstrakt po polsku poniżej]
Marcin Borchardt
Faculty of Philology
University of Gdańsk
Poland
Viennese Actionism: Transgression as an Art of Social Negation
Abstract: An act of creation, as a form of human activity whose aim is to bring new value into the world of art is of processual character. Transgression is one of many possible forms of this process. It is defined as a violent, radical, irreversible act of creation, an emanation of the artist’s freedom which consists in disturbing, transgressing, and breaking social rules, laws, or cultural norms – willfully or not – in order to cause a certain artistic effect whose consequences are unpredictable and remain completely outside of the creator’s control. In the second half of the 20th century, a group of radicals calling themselves Wiener Aktionsgruppe began to dangerously balance on the verge of crime. Art, based on the acts of transgression, acquired a role as a tool of social critique, a total negation of the values represented in the “society of dwarves,” a resistance towards a dysfunctional reality. Aesthetic terrorism was a weapon of provocation, a manifestation of a revolt, an attempt to make any kind of change, or simply a distinct approach to aesthetic value. The paper analyses the creative attitudes of Rudolf Schwarzkogler, Günter Brus, Hermann Nitsch, and Otto Muehl, and the causes and consequences of their transgressions. The author also investigates the evolution of the reception of the Viennese Actionists as an example illustrating the dangerous process of getting accustomed to transgression in the course of a slow assimilation of all artistic extremisms inspired by political interest.
Keywords: Viennese Actionism, cultural anthropology, transgression, social critique
Marcin Borchardt
Wydział Filologiczny
Uniwersytet Gdański
Akcjonizm Wiedeński - transgresja jako sztuka społecznej negacji
Abstrakt: Akt twórczy jako forma aktywności człowieka, której celem jest powstanie wartości, zwykle w świecie sztuki nazwanej dziełem, ma charakter procesualny. Transgresja jest jedną z wielu możliwych postaci tego procesu. Definiowana jako gwałtowny, radykalny, nieodwracalny akt twórczy - emanacja wolności artysty, polegająca na, świadomym lub nie, naruszaniu, przekraczaniu, łamaniu obowiązujących w społeczeństwie zasad, praw, norm kulturowych, celem wywołania określonego efektu artystycznego, którego konsekwencje są nieprzewidywalne i pozostają poza jakąkolwiek kontrolą twórcy. W drugiej połowie dwudziestego wieku grupa radykałów skupionych w Wiener Aktionsgruppe zaczęła niebezpiecznie balansować na granicy zbrodni. Sztuka - oparta na aktach transgresji, wchodziła w rolę narzędzia społecznej krytyki, totalnej negacji wartości reprezentowanych w „społeczeństwie krasnali”, sprzeciwu wobec dysfunkcyjnej rzeczywistości. Estetyczny terroryzm był orężem prowokacji, manifestacją buntu, próbą wprowadzenia jakiejkolwiek zmiany lub po prostu stanowiskiem osobnym. W niniejszej pracy analizuję postawy twórcze Rudolfa Schwarzkoglera, Güntera Brusa, Hermanna Nitscha i Otto Muehla. Przedstawiam przyczyny i skutki podejmowanych przez nich transgresji. Śledzę ewolucję recepcji sztuki Akcjonistów Wiedeńskich, która może być modelowym przykładem ilustrującym niebezpieczny, inspirowany interesem politycznym, proces oswajania transgresji na drodze powolnej asymilacji wszelkich artystycznych ekstremizmów.
Słowa kluczowe: Akcjonizm Wiedeński, antropologia kultury, transgresja, krytyka społeczna
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2017-12-25 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/4645
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 35 (2017): ER(R)GO nr 35 (2/2017) - kanon/ideologia/wartość
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/4688
2018-09-28T02:33:23Z
ERRGO:VKA
driver
"171130 2017 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
„Jestem swoim własnym dziadkiem” – spacjalizacja czasu w <i>Przeznaczeniu</i> Michaela i Petera Spierig
Front, Sonia
Instytut Kultur i Literatur Anglojęzycznych
Wydział Filologiczny
Uniwersytet Śląski https://silesian.academia.edu/SoniaFront
[abstrakt po polsku poniżej]
Sonia Front
Institute of English Cultures and Literatures
Faculty of Philology
University of Silesia in Katowice
Poland
“I’m My Own Grandpa”—Spatialization of Time in Michael and Peter Spierig’s Predestination
Abstract: Spatialization of time, that is, presenting time in the categories of space, measuring and rationalizing it, was a very significant social process at the end of the 20th century. The “spatial turn,” as it is called by Fredric Jameson, is connected with a postmodern individual’s immersion in a perpetual present. The separation of the individual from the past and the future, which has resulted in the deconstruction of the subject’s temporality, was caused by the processes characteristic of late capitalism. Spatialization of time in postmodernism expresses the integrity of space and time, the changing relations between them and their new conceptualizations. These changes are reflected in post-classical cinema that is quite often characterized by modular temporality. The plots of those films are divided into spatio-temporal modules whose order is rearranged into a non-chronological syuzhet. Simultaneously, those films depict multifaceted human experience of time and the temporalization of space. Michael and Peter Spierig’s film Predestination (2014) blends the spatialization of time, characteristic of classical cinema, in which space and time are static entities, with post-classical nonlinear arrangement of the plot. Presenting space-time as static modules allows the directors to show subjectivity governed by the categories of space, rather than by the continuity over time. According to David Lewis, the identity of the protagonist, a time traveler, and his/her psychological continuity must be described by means of the differentiation between external time and personal time, because his/her identity relies on operating in spatialized time.
Keywords: space, time, spatialization of time, spatial turn, Fredric Jameson, Michael and Peter Spierig’s Predestination, cultural practice
Sonia Front
Instytut Kultur i Literatur Anglojęzycznych
Wydział Filologiczny
Uniwersytet Śląski w Katowicach
„Jestem swoim własnym dziadkiem” – spacjalizacja czasu w Przeznaczeniu Michaela i Petera Spierig
Abstrakt: Spacjalizacja czasu, czyli przedstawianie czasu w kategoriach przestrzeni, mierzeniu go i racjonalizowaniu, to bardzo ważny proces społeczny końca XX wieku. Zwrot ku przestrzeni, jak nazywa go Fredric Jameson, związany jest z zanurzeniem człowieka postmodernizmu w wiecznej teraźniejszości. Odcięcie jednostki od przeszłości i przyszłości, które doprowadziło do dekonstrukcji temporalności podmiotu, spowodowane zostało przez procesy charakterystyczne dla późnego kapitalizmu. Spacjalizacja czasu w postmodernizmie wyraża integralność czasu i przestrzeni, zmieniające się pomiędzy nimi relacje, a także ich nowe konceptualizacje. Zmiany te odzwierciedlone są w kinie post-klasycznym, które cechuje się niejednokrotnie temporalnością modularną. Fabuła takich filmów podzielona jest na moduły czasoprzestrzeni, których kolejność zostaje przearanżowana w niechronologiczny sjużet. Jednocześnie filmy te przedstawiają psychologiczne niejednorodne doświadczenie czasu ludzkiego oraz temporalizację przestrzeni. Film Michaela i Petera Spierig Przeznaczenie (Predestination, 2014) łączy uprzestrzennienie czasu, charakterystyczne dla filmu klasycznego, gdzie czas i przestrzeń to pasywne wymiary, z post-klasyczną nielinearną organizacją fabuły. Przedstawienie czasoprzestrzeni w formie statycznych modułów pozwala na pokazanie podmiotowości rządzonej nie ciągłością w czasie, ale poprzez kategorie przestrzeni. Zgodnie z wytycznymi Davida Lewisa, tożsamość bohatera – podróżnika w czasie – i jego ciągłość psychologiczna muszą zostać opisane za pomocą rozróżnienia pomiędzy czasem zewnętrznym a osobistym, gdyż tożsamość ta opiera się na operowaniu w uprzestrzennionym czasie.
Słowa kluczowe: przestrzeń, czas, spacjalizacja czasu, zwrot przestrzenny, Fredric Jameson, Michael i Peter Spierig, Przeznaczenie, praktyka kulturowa
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2017-12-25 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/4688
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 35 (2017): ER(R)GO nr 35 (2/2017) - kanon/ideologia/wartość
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/4856
2020-08-16T10:39:05Z
ERRGO:VKA
driver
"160630 2016 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Autorytet artysty ponowoczesnego
Dęboróg-Bylczyński, Maciej
Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego
Uniwersytet Śląski w Katowicach https://www.us.edu.pl/us-addressbook/emp/5322
W niniejszym artykule podjęty zostaje namysł nad kondycją artysty po postmodernizmie, ze szczególnym uwzględnieniem tych kategorii, które wyrastają z ich dzieł, autorytetu oraz autorskości. Jak przekonuje autor, ponieważ idee przypisywane do konkretnych dzieł artystycznych przeszły dramatyczne zmiany, mimo braku zaintereoswania nimi ze strony autorów, musi istnieć niezależna, ontologiczna geneza sztuki. Co więcej, ta zasada, a może dynamika, pozostaje trans-historyczna, niezależnie od różnych konfiguracji autorów i idei. Mimo ze zarówno idee oraz autorytety kojarzone z artystami, są one tak naprawdę "produkowane" przez teoretyków, historyków, krytyków, filozofów oraz nauczycieli akademickich. Zasadne wydaje się zatem twierdzenie, iż postmodernizm - tak, jak egzystencjalna i romantyczna hermeneutyka przed nim - nie stanowi ani zagrożenia dla nich, ani nie ustanawia nowego porządku; artyści wciąż są inspirowani przez tę niezmienną siłę, która następnie będzie stanowić podwaliny dla kolejnych autorytetów i idei.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2016-08-23 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/4856
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 32 (2016): ER(R)GO nr 32 (1/2016) - liberatura (pod redakcją gościnną Katarzyny Bazarnik)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/5373
2019-02-17T22:10:35Z
ERRGO:VKA
driver
"180630 2018 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Lewą ręką. Polscy teoretycy poezji konkretnej jako konkretyści (Józef Bujnowski, Tadeusz Sławek, Piotr Rypson)
Bogalecki, Piotr
Uniwersytet Śląski, Wydział Filologiczny http://www.klp.us.edu.pl/pracownicy/125/dr-piotr-bogalecki/
For an abstract in Polish, scroll down.
Piotr Bogalecki
Department of Comparative Literature
Institute of Polish Literature
University of Silesia in Katowice
With the Left Hand. Polish Theoreticians of Concrete Poetry as Concrete Poets (Józef Bujnowski, Tadeusz Sławek, Piotr Rypson)
Abstract: The present article, inscribing itself into the field of literary anthropology (as projected by Danuta Ulicka) and attempting at a neo-avant-guard re-interpretation of Polish post-war poetry (inspired chiefly by H. Foster's propositions), is dedicated to the oeuvre of three notable scholars of concrete poetry in Poland. Even though the theoretical propositions put forth by Józef Bujnowski (especially those presented in 1970s), Tadeusz Sławek (1980s) and Piotr Rypson (1990s) would determine the directions of the reception of concrete poetry over three subsequent decades, their intermedial, visual and auditory poetic experiments either remain unknown or have been forgotten. Bringing them back to the forefront of the academic attention and subjecting them to an analysis, the author of this article argues that taking such text into account in the diachronic study of the Polish literary culture does not only enrich the existing narratives oscillating around Polish concrete poetry and allow their reinterpretation, but also makes visible a number of research problems, of which the most important are related to the role played by authors who simultaneously are involved in literary scholarship and in writing, especially in the context of the neo-avant-guard shift of the borders between institutionalized scholarship and art.
Keywords: concrete poetry, essayist literary scholarship, limits of art, limits of scholarship
Piotr Bogalecki
Katedra Literatury Porównawczej
Instytut Nauk o Literaturze Polskiej
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Lewą ręką. Polscy teoretycy poezji konkretnej jako konkretyści (Józef Bujnowski, Tadeusz Sławek, Piotr Rypson)
Abstrakt: Wpisujący się w projektowaną przez D. Ulicką antropologię literaturoznawstwa oraz stanowiący próbę neoawangardowej reinterpretacji polskiej poezji powojennej (inspirowanej głównie propozycjami H. Fostera) artykuł Lewą ręką poświęcony jest artystycznej działalności trzech ważnych badaczy poezji konkretnej w Polsce. Chociaż ich teksty teoretyczne określały kierunki jej recepcji przez trzy kolejne dekady – propozycje Józefa Bujnowskiego zwłaszcza w latach 70., Tadeusza Sławka w 80., a Piotra Rypsona w 90. – podejmowane przez nich intermedialne, wizualne i dźwiękowe, eksperymenty poetyckie pozostają albo nieznane, albo zapomniane. Przypominając je i omawiając, autor artykułu argumentuje, że ich uwzględnienie nie tylko wzbogaca i zreinterpretować pozwala istniejące narracje poświęcone kształtowaniu się polskiego konkretyzmu, ale i uwidocznia kilka niebagatelnych problemów badawczych, spośród których najistotniejsze związane są z rolą autorów uprawiających zarówno pisarstwo literaturoznawcze, jak i literackie, w neoawangardowym przemieszczaniu zastanych granic instytucji nauki i sztuki.
Słowa kluczowe: poezja konkretna, pisarstwo literaturoznawcze, granice sztuki, granice nauki
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2018-09-28 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
application/vnd.openxmlformats-officedocument.wordprocessingml.document
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/5373
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 36 (2018): ER(R)GO nr 36 (1/2018) - utopie/iluzje/pragnienia (pod redakcją gościnną Beaty Wojewody)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/6142
2019-02-19T10:39:35Z
ERRGO:VKA
driver
"181230 2018 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Postsekularyzm jako sposób reanimacji lektury postkolonialnej? O granicach i paradoksach <i>secular criticism</i>
Mitek-Dziemba, Alina
Wydział Filologiczny
Uniwersytet Śląski w Katowicach
For an abstract in English, scroll down
Alina Mitek-Dziemba
Wydział Filologiczny
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Postsekularyzm jako sposób reanimacji lektury postkolonialnej? O granicach i paradoksach secular criticism
Abstrakt: Mimo iż trudno wyobrazić sobie zjawisko, które byłoby mocniej splecione z procesami kolonizacji i dekolonizacji niż sekularyzm, liczba odniesień do niego w postkolonialnym pisarstwie i wypracowanej przezeń teorii krytycznej jest raczej szczupła. Ta krytyczna małomówność wydaje się być trudna do uzasadnienia, jeśli zważy się na fakt, że procesy sekularyzacyjne od ponad dekady sytuują się w ogniu najgorętszych polityczno-ideologicznych debat, zaś ich krytyczny ogląd i przewartościowanie jawią się jako nieuchronne w obliczu zakwestionowania historycznego paradygmatu rozdziału religii i tego, co świeckie przez alternatywne sposoby porządkowania przestrzeni publicznej w niezachodnich społeczeństwach, zwłaszcza gdy te ostatnie stają się, wraz z obecnością imigrantów, istotnym czynnikiem kulturowej gry także w krajach Zachodu. Wraz z gwałtownym rozwojem wydarzeń po 9/11, który większości postkolonialnych krytyków narzucił czarno-białą optykę wpisywania demokracji i sekularyzmu w eurocentryczne (a więc kolonialne) ramy, opozycja sekularne-religijne stała się jedną z fundujących postcolonial studies dychotomii, które usiłują one przekroczyć, zdając sobie sprawę z niemożności tego przedsięwzięcia. Określenie „postsekularny” natomiast, mimo wszystkich subtelności, jakie towarzyszyły wprowadzaniu tego terminu w obszarze filozofii, teologii, socjologii i literatury, dla wielu rzeczników postkolonializmu zaczęło po prostu sygnalizować postawę krytycznej niechęci wobec sekularystycznego porządku, uznanego za kwintesencję zachodniej nowoczesności i programu Oświecenia, a opowiadającego się za dokonaniem gwałtownego cięcia pomiędzy publicznym rozumem i potrzebą wiary. Celem artykułu jest zatem zbadanie znaczeń przypisywanych postsekularyzmowi i duchowości postsekularnej w myśli postkolonialnej, oraz ocena prób literaturoznawczego zastosowania tych kategorii.
Słowa kluczowe: postsekularyzm, postkolonializm
Postsecularism as a Way of Reanimating Postcolonial Reading Practices. On the Limits and Paradoxes of Secular Criticism
Abstract: Even though it is difficult to imagine a phenomenon more closely intertwined with the processes of colonization and decolonization than secularism, there are scant references to it in the postcolonial writing and accompanying critical theory. The critics’ reticence seems hardly justifiable considering the fact that secularization processes have been in the centre of the hottest political and ideological debate for more than a decade now, while their critical examination and evaluation appears inevitable due to the ongoing process of undermining the historical view of the religious – secular divide by alternative ways of ordering the public space in non-Western societies, especially as the latter have also become, on the immigrants’ arrival and vocal presence, a powerful factor in the political game played out within Western countries. As the violent course of events after 9/11 has prompted most of the postcolonial critics to perceive Western democracy and secularism in the black-and-white mode by inscribing it in the Eurocentric and colonial framework, the secular-religious opposition has become one of the postcolonial studies’ fundamental dichotomies that it seeks to transgress and overcome, even though the attempt may well be in vain. Consequently, the term “postsecular,” despite all the subtlety with which it was introduced into the fields of philosophy, theology, sociology and literature, has come to indicate a posture of critical aversion to the secularist order as quintessential of the Western modernity and Enlightenment project and opting for the radical division between the public reason and the need for faith. The aim of the article is thus to examine the meanings ascribed to the terms such as “postsecularism” and “postsecular spirituality” in postcolonial theory, as well as to evaluate the attempts at their application to the field of literary studies.
Keywords: postsecularism, postcolonialism
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2019-02-05 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/6142
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 37 (2018): ER(R)GO nr 37 (2/2018) - maska/pseudonim/awatar
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/6224
2021-07-12T22:30:45Z
ERRGO:VKA
driver
"200728 2020 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Trzecie pokolenie Palestynek po Nakbie. Postpamięć jako balansowanie "pomiędzy" komunikacją indeksalną i symboliczną.
Kościańczuk, Marcela
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Kulturoznawstwa https://orcid.org/0000-0001-7677-916X
Artykuł przedstawia wyniki badań wykonanych z użyciem antropologii wizualnej w Palestynie. Analiza prezentuje możliwość wykorzystania kategorii trzeciego pokolenia oraz post-pamięci do doświadczeń młodych kobiet palestyńskich. Ze względu na ograniczone ramy artykułu przedstawione są strategie kobiet, które zaprezentowały w czasie badań swoje kluczowe wartości i zgodziły się na ten temat opowiedzieć za pomocą fotowywiadu. Ich narracje są odnoszone do reinterpretacji wydarzenia Nakby.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2020-07-28 15:34:11
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/6224
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 40 (2020): ER(R)GO nr 40 (1/2020) - pamięć/ideologia/archiwum
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/6378
2021-07-12T22:31:02Z
ERRGO:VKA
driver
"181229 2018 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Poezja poczłowiecza: <i>Pokarm Suweren</i> Kacpra Bartczaka
Pietrzak, Wit
Uniwersytet Łódzki
W niniejszym szkicu analizie poddany zostaje najnowszy tom Kacpra Bartczaka pt. Pokarm Suweren, który ukazany jest tu jako radykalna próba wyrażenia podmiotu posthumanistycznego – istniejącego jako figura na granicy języka i ciała.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2019-06-30 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/6378
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 38 (2019): ER(R)GO nr 38 (1/2019) - Dyskursy weg(etari)anizmu
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/6429
2019-02-19T10:39:35Z
ERRGO:VKA
driver
"180611 2018 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Refleksja estetyczna nad opowiadaniem Ryūnosuke Akutagawy <i>W krainie wodników</i>
Górecki, Przemysław
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
For an abstract in English, scroll down
Przemysław Górecki
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Refleksja estetyczna nad opowiadaniem Ryūnosuke Akutagawy W krainie wodników
Abstrakt: Artykuł jest próbą odczytania modernistycznego opowiadania Ryūnosukego Akutagawy, japońskiego mistrza małej formy, pod kątem estetycznym. Przedmiotem analizy czynię polski przekład utworu W krainie wodników, znanego w Polsce również pod tytułem Kappy, dokonany przez Mikołaja Melanowicza. Historia opowiada o fantasmagorycznej wizycie w kraju antropomorficznych istot oraz o trzeźwych obserwacjach niepokojąco nietypowej krainy czynionych przez głównego bohatera. Ze względu na mnogość rozpoznawalnych kulturowo wątków nawiązujących do historii o Guliwerze, utwór nosi znamiona antyutopii. Moja analiza podejmuje wątki opowiadania istotne z punktu widzenia tej gałęzi filozofii oraz jego symboliczny wymiar z jego zanurzeniem w tradycji japońskiej estetyki. Opierając swoją interpretację na krytycznej rewizji podstawowych założeń szkoły japońskiej estetyki i bliskim odczytaniu dwu płaszczyzn utworu (literalnej i symbolicznej), przyglądam się sposobowi filozoficznego funkcjonowania tekstu. Artykuł koncentruje się zarówno na dosłownie estetycznej płaszczyźnie wyrażania (opisy świata przedstawionego) jak i na estetyce narracji oraz sposobu konstrukcji tekstu.
Słowa kluczowe: literaturoznawstwo; komparatystyka; Japonia; modernizm; estetyka; antyutopia
An Aesthetic Reflection on Kappa by Ryūnosuke Akutagawa
Abstract: The article is an attempt of reading the modernistic short story of Ryūnosuke Akutagawa, a Japanese “father of short story”, in terms of aesthetics. The subject of this analysis is the Polish translation of the work Kappa, also known in Poland under the title In the land of Aquarius, made by Mikołaj Melanowicz. The story shows a phantasmagoric visit to the strange country (peopled by anthropomorphic creatures) and some sober observations of this disturbingly atypical land made by the main character. Due to the multitude of culturally recognizable themes referring to the history of Gulliver, the work bears remarkable signs of anti-utopia. My analysis takes on the themes of the story that are important from the point of view of this branch of philosophy and on its symbolic dimension with its immersion in the tradition of Japanese aesthetics. Basing my interpretation on the critical revision of the basic assumptions of the Japanese aesthetics school and on the close reading of the two surfaces of the work (literal and symbolic), I consider how the text functions in a philosophical way. The article focuses both on the literally aesthetic level of expression (descriptions of the presented world) as well as on the aesthetics of narration and the way of constructing the text.
Keywords: literary studies, comparative studies, Japan, modernism, aesthetics, anti-utopia
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2019-02-05 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/6429
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 37 (2018): ER(R)GO nr 37 (2/2018) - maska/pseudonim/awatar
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/8118
2021-07-12T22:30:29Z
ERRGO:VKA
driver
"201230 2020 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
“Wysadźcie linie słów na ziemi”: topologia wirusowa w kolażach Williama Burroughsa
Hanuszkiewicz, Marcin
William Burroughs perceived the method of collage as a way towards a rebellion – an insurrection against the system of control inherent in language itself. In this article, a vision of language as a parasitic life-form presented by Burroughs in books such as The Ticket That Exploded and Nova Express is examined. The method of collage (or, as Burroughs calls it, the cut-up) is analyzed as an opportunity to tear down the oppressive structures of meaning self-reproducing themselves through our adherence to sociolinguistic rules. The very notion of struggling with parasites of meaning is connected with Roland Barthes’s conceptualization of myths as layers of meaning that envelop and parasitize signs in order to further their own agendas. I endeavor to reformulate Barthes’s dyadic model of myths into a triadic one (following Peircean semiotics), which I then relate to Jeffrey Elman’s text on language as a dynamic system, which allows for an in-depth perception of the way in which the parasite of language is described by Burroughs.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2021-02-06 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/8118
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 41 (2020): ER(R)GO nr 41 (2/2020) - fotografie/obrazy/projekcje
eng
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/8323
2021-10-12T17:57:44Z
ERRGO:VKA
driver
"210903 2021 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Wiersze u-ciszone. Prolegomena do badań nad ciszą w wierszach Juliana Kornhausera
Gleń, Adrian Artur
Instytut Nauk o Literaturze Uniwersytet Opolski https://orcid.org/0000-0001-8082-1930
Artykuł stanowi wstępne rozpoznanie terytorium tej części twórczości poetyckiej Juliana Kornhausera, w której znajdziemy utwory, w jakich cisza odgrywa rolę zarówno kompozycyjną, teoriopoznawczą, jak i strukturalno-tematyczną. Rozważania osnute zostają wokół kategorii wymilczania obecnej w późnych pismach Martina Heideggera, w tzw. projekcie sygetyki. Oprócz tego kontekstu autor próbuje także zarysować płaszczyzny, na których podejmować można namysł nad ciszą w wierszu (i ciszą wierszy). W celu uporządkowania owych perspektyw proponuje się nazwać je roboczo: tematyczną (1), poetologiczną (2), formalną (3); kontekstualną (4) oraz gatunkową (5). W ich właśnie obrębie umieszczone zostają rozważania o roli i miejscu zjawiska ciszy w twórczości poetyckiej Juliana Kornhausera.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2021-09-19 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/8323
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 42 (2021): ER(R)GO nr 42 (1/2021) – maszyna/podmiot/władza
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/9222
2022-04-25T16:31:56Z
ERRGO:VKA
driver
"211230 2021 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Google Street View i nie-ludzka fotografia w projektach Jona Rafmana i Michaela Wolfa
Stronciwilk, Agata
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie https://orcid.org/0000-0002-8123-3839
Artykuł jest próbą podjęcia refleksji nad zjawiskiem nie-ludzkiej fotografii. Punktem wyjścia tekstu jest zwrócenie uwagi na fakt, że w dobie automatyzacji procesu fotografowania, zdjęcia wykonywane przez człowieka są tylko jednym z wymiarów współczesnej fotografii. Artykuł jest analizą projektów artystycznych Jona Rafmana i Michaela Wolfa, którzy wykorzystują fotografie wykonane przez automatyczne aparaty Google Street View. Eksponowanie pęknięć, szczelin i błędów tego systemu zbliża ich twórczość do tzw. glitch artu. Ważnym aspektem podejmowanej analizy jest refleksja nad wyobrażeniami związanymi z nie-ludzkim spojrzeniem, pytanie o prawdę fotografii oraz o to, w jaki sposób zbudowany jest interfejs Google Street View.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2021-12-31 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/9222
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 43 (2021): ER(R)GO nr 43 (2/2021) – auto/bio/grafia (pod redakcją gościnną Johna T. Mattesona)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/9240
2023-10-11T11:37:24Z
ERRGO:VKA
driver
"220625 2022 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Maszyna–podmiot–kultura. Reprezentacje debat wokół postępu technicznego w Niemczech początku XX wieku
Feliszewski, Zbigniew
Uniwersytet Śląski w Katowicach https://us.edu.pl/instytut/il/osoby/zbigniew-feliszewski/?doing_wp_cron=1652534218.6860909461975097656250 https://orcid.org/0000-0002-7729-1155
"Maszyna–podmiot–kultura. Reprezentacje debat wokół postępu technicznego w Niemczech początku XX wieku"
Artykuł podejmuje próbę zbadania podejścia literatury i filmu lat dwudziestych XX wieku do postępu technicznego, w szczególności procesu umaszynowienia i jej wpływu na życie społeczne i jednostkowe. Analizy wiersza Bertolta Brechta (700 Intellektuelle beten einen Öltank an) oraz filmów niemieckiego ekspresjonizmu (Student z Pragi, Golem, Metropolis) mają na celu zrekapitulowanie debat wokół postępu technicznego oraz umiejscowienie ich w horyzoncie badań humanistycznych, a także zbadanie ich podejścia do dominującej od XVIII wieku myśli rozróżniającej pojęcia kultury i cywilizacji. Przy zastosowaniu medioznawczych teorii przedłużeń człowieka artykuł stara się określić ich potencjał konstytuujący rzeczywistość. Centralną część analizy stanowią zagadnienia roli intelektualistów i artystów w aparacie życia społecznego, maszyny jako protezy i przedłużenia człowieka oraz maszyny jako sobowtóra.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2022-07-19 12:21:42
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/9240
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 44 (2022): ER(R)GO nr 44 (1/2022) – paliwo/energia/kultura
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/9318
2022-04-25T16:31:56Z
ERRGO:VKA
driver
"211230 2021 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Mój awatar krzyczy jak ja. Współczesne realizacje motywu sobowtóra w kilku polskich tekstach fantastycznonaukowych
Błaszkowska-Nawrocka, Marta
Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego
Celem tekstu jest przyjrzenie się kilku realizacjom motywu sobowtóra i ukazanie, w jaki sposób ta istniejąca w kulturze od wieków figura aktualizuje się w literaturze drugiej połowy XX wieku. Jaka jest relacja między tymi postaciami a tradycyjnie ujmowanymi doppelgängerami ukazującymi rozbicie i poczucie zagrożenia podmiotu? Czy zmiana, jaka zaszła w figurze sobowtóra, jest tylko powierzchowna, wynikająca z konieczności unowocześnienia wytartych motywów, czy też za taką modyfikacją postępuje również ewolucja przenoszonych znaczeń? Jako materiał badawczy posłużyły trzy polskie opowiadania fantastycznonaukowe, które powstały w obrębie różnych nurtów i w różnym czasie: “Holoman” Janusza Szablickiego i “Skasować drugie ja” Adama Hollanka oraz tekst “#Eudajmonia” Magdaleny Kucenty.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2021-12-31 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/9318
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 43 (2021): ER(R)GO nr 43 (2/2021) – auto/bio/grafia (pod redakcją gościnną Johna T. Mattesona)
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/9739
2023-10-11T11:37:24Z
ERRGO:VKA
driver
"220625 2022 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Muzyczność "wielkiej fugi orfickiej" Stanisława Swena Czachorowskiego
Kocot, Monika
Zakład Literatury i Kultury Brytyjskiej / Department of British Literature and CultureUniwersytet Łódzki / University of Lodz, Poland http://anglistyka.uni.lodz.pl/ZLiKB?monika_kocot https://orcid.org/0000-0001-8111-4998
"Muzyczność "wielkiej fugi orfickiej" Stanisława Swena Czachorowskiego"
Przedmiotem analizy artykułu jest wiersz Stanisława Swena Czachorowskiego zatytułowany “wielka fuga orficka”, łączący muzyczną tradycję baroku ze współczesnością, a którego kompozycję i poszczególne elementy składowe autorka widzi jako literacką wariację na temat klasycznej fugi. Istotny jest tu dialog harmonii i jedności z chaosem i wieloperspektywicznością uzyskany w kontrapunktowych zestawieniach muzyki Bacha. Analizując wiersz, autorka pokazuje, jak Czachorowski za pomocą synchronizacji oraz zamierzonej asynchronizacji wzorców percepcyjnych, aksjologicznych i etycznych tworzy synchroniczną czasoprzestrzeń kulturową, intencjonalnie zakładaną w programach nadrealistów jako cel działań artystycznych.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2022-07-19 12:21:42
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/9739
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 44 (2022): ER(R)GO nr 44 (1/2022) – paliwo/energia/kultura
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/11612
2023-07-04T14:34:36Z
ERRGO:VKA
driver
"221230 2022 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Ksenogeneza albo "stawanie się Innym” – w stronę posthumanistycznej wizji społeczeństwa przyszłości
Loska, Krzysztof
Instytut Sztuk AudiowizualnychWydział Zarządzania i Komunikacji SpołecznejUniwersytet Jagielloński https://orcid.org/0000-0003-4078-798X
Ksenogeneza albo "stawanie się Innym” – w stronę posthumanistycznej wizji społeczeństwa przyszłości
Wychodząc z założenia, że fantastyka naukowa stanowi jedno z narzędzi myślenia spekulacyjnego, czyli pozwala na podjęcie krytycznej refleksji nad skutkami działalności człowieka, autor artykułu zastanawia się nad możliwością wypracowania alternatywnej ścieżki rozwoju ludzkości, którą w trylogii Xenogenesis wyznaczyła Octavia E. Butler. W swoich powieściach amerykańska pisarka wyobraża sobie przyszłość, w której zniesione zostały różnice między naturą i kulturą, światem ludzkim i przyrodniczym. Nie proponuje jednak eskapistycznej fantazji, lecz formułuje polityczną wypowiedź na temat problemów, z którymi musimy się
zmierzyć, jeśli chcemy przetrwać jako gatunek, oraz zwraca uwagę na warunki konieczne do powstania nowej wspólnoty, nieopartej na hierarchicznym podporządkowaniu (rasowym, płciowym, etnicznym, ekonomicznym), lecz na etyce relacyjnej, ukształtowanej wskutek przemiany, jaka dokona się w człowieku poprzez “stawanie się Innym”.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2023-01-03 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/11612
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 45 (2022): ER(R)GO nr 45 (2/2022) – tajemnica/hermeneutyka/aletheia
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/12563
2023-10-11T11:37:24Z
ERRGO:VKA
driver
"220625 2022 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Pytania o wartość. Ekonomiczne uwikłania jednostki i języka w <i>Wyznaniach</i> Jeana-Jacques'a Rousseau
Janoszka, Maria
Uniwersytet Śląski w Katowicach https://orcid.org/0000-0003-2353-7364
"Pytania o wartość. Ekonomiczne uwikłania jednostki i języka w Wyznaniach Jeana-Jacques'a Rousseau"
Szkic stanowi próbę ukazania zróżnicowania sposobów ewokacji i wieloznaczności problematyki ekonomicznej w Wyznaniach Jeana-Jacques’a Rousseau. Liczne motywy biograficzne wskazują paradoksalność sytuacji i wyborów autora Rozprawy o nierówności, jednocześnie kwestionującego społeczne funkcje pieniądza jako formę zniewolenia i poszukującego stabilizacji finansowej jako rękojmi wolności. Tekst Wyznań problematyzuje także kwestię relatywności stosunku pieniądza i towaru oraz braku samoistnej wartości pieniądza, jak również przeniesienie tej wizji na relacje międzyludzkie. Ekonomizację myślenia o świecie dostrzec można też w intensywnym dialogu z publicznością i w znaczeniu nadawanemu pismom autobiograficznym w walce o ustalenie własnej wartości w oczach czytelników.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2022-07-19 12:21:42
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/12563
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 44 (2022): ER(R)GO nr 44 (1/2022) – paliwo/energia/kultura
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/12996
2023-07-04T14:34:36Z
ERRGO:VKA
driver
"221230 2022 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Afektywno-emocjonalne pojmowanie dziecięcego ciała w literackich narracjach o II wojnie światowej (na przykładzie <i>Dzieci, których nie ma</i> Renaty Piątkowskiej)
Kowalczyk, Kamila
Uniwersytet Wrocławski https://orcid.org/0000-0001-7717-8905
Afektywno-emocjonalne pojmowanie dziecięcego ciała w literackich narracjach o II wojnie światowej (na przykładzie Dzieci, których nie ma Renaty Piątkowskiej)
W artykule zaprezentowano propozycję afektywno-emocjonalnego modelu lektury utworu Renaty Piątkowskiej pt. Dzieci, których nie ma, z uwzględnieniem stylistyczno-narracyjnych mechanizmów wpływających na odbiorcze reakcje. Tekt koncentruje się szczególnie na sposobach literackiego obrazowania dziecka-więźnia, fizyczno-psychicznej przemocy wobec dzieci oraz dziecięcego ciała. Wzięto przy tym pod uwagę mechanizmy deskrypcji dzieci głodnych, chorych, kalekich, straumatyzowanych i martwych. Uwagę zwrócono także na problem odbiorczej ambiwalencji budowanej pomiędzy “protetycznym współodczuwaniem” a poczuciem wstrętu oraz między afektem a abiektem.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2023-01-03 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/12996
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 45 (2022): ER(R)GO nr 45 (2/2022) – tajemnica/hermeneutyka/aletheia
pol
##submission.copyrightStatement##
oai:ojs.www.journals.us.edu.pl:article/14934
2024-01-29T12:45:09Z
ERRGO:VKA
driver
"231220 2023 eng "
2544-3186
1508-6305
dc
Potworność – choroba – rana. Niesamowite połączenia w „Gorącym mleku" Deborah Levy
Kisiel, Anna
Uniwersytet Śląski w Katowicach https://orcid.org/0000-0002-8803-0145
Sofia Papastergiadis – the protagonist of Deborah Levy’s Hot Milk – seems to be encircled by various monstrosities. First, her overbearing, monstrous mother suffers from an equally monstrous unidentifiable illness, because of which the two women travel to Almería, seeking answers and potential therapy. Second, while in Andalusia, Sofia is often attacked by Medusae/jellyfish, which is a painful, yet uncannily addictive experience. Third, the protagonist is puzzled with her own doubtful motivations, hasty decisions, and
dark fascinations, resurfacing, for instance, in a pursuit of toxic, but sensual, affairs. All of these drive Sofia to investigate yet another monster: one residing inside her. In this article, I propose a reading informed by psychoanalysis and feminist criticism which aims at tracing how the discourse of illness interweaves with that of monstrousness in Levy’s Booker-shortlisted bildungsroman. Keeping in mind that disease and monstrosity engage in an interplay of secrecy and revelation in the novel, I wish to study the implications of that for the protagonist and her relationships with others.
University of Silesia Press | Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego i Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"
2024-01-25 00:00:00
Artykuł badawczy
application/pdf
https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/14934
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura; Nr 47 (2023): ER(R)GO nr 47 (2/2023) - humanistyka/humanistyka/humanistyka (pod redakcją gościnną Lecha Witkowskiego)
eng
##submission.copyrightStatement##