Transformacje i ich dominanty – między dynamiką i strukturą procesualności
Abstrakt
W tekście metapedagogiczne konteksty transformacyjne w przestrzeniach działań i losów ludzkich omówiono z wykorzystaniem hermeneutyki, refleksji krytycznej, psychoanalizy, antropologii i projektu „humanistyki stosowanej”. Poruszono następujące problemy: 1) przemieszczanie dominanty wśród czynników w procesach i praktykach zawodowych, takich jak: dialog, racjonalność działań, rozumienie tradycji, wolności, zmiany, ideału przestrzeni działania; 2) transwersalność, dwoistość strukturalna i oscylacje wokół dylematów działania i dominant w rozwoju psychospołecznym; 3) pułapki, ograniczenia i luki w tradycyjnych ujęciach relacji między czynnikami w transformacji tożsamościowej człowieka, gubiące nieciągłości i napięcia wewnętrzne; 4) przełom antypozytywistyczny w rozumiejącym wyjaśnianiu procesów oraz troisty „efekt wybuchowy” w transformacjach reprezentacji emocjonalno-poznawczej podmiotów działających, w tym ich autotransformacji i przymierza interakcyjnego w działaniu; 5) inne ujęcia wskazanej konceptualizacji.
Słowa kluczowe
dominanty; dwoistość; dynamika; operator versus; struktury; tradycyjne ujęcia procesów; transformacje
Bibliografia
Bachelard G.: Filozofia, która mówi nie. Esej o filozofii nowego ducha w nauce. Przekł. J. Budzyk. Gdańsk 2000.
Bachelard G.: Le matérialisme rationnel. Paris 1980.
Bachelard G.: La philosophie du non. Essai d’une philosophie du nouvele esprit scientifique. Paris 1940.
Barbier J.M.: Leksykon analizy aktywności. Konceptualizacje zwyczajowych pojęć. Przekł. i oprac. E. Marynowicz-Hetka. Łódź 2016.
Barbier J.M.: Vocabulaire d’analyse des activités. Penser les conceptualisations ordinaires. Paris 2017.
Bateson G.: Steps to an Ecology of Mind. Collected Essays in Anthropology, Psychiatry, Evolution and Epistemology. Ext. ed. London 1987.
Baudrillard J.: Ameryka. Przekł. R. Lis. Warszawa 1998.
Between Suspicion and Sympathy. Paul Ricoeur’s Unstable Equilibrium. Ed. A. Wierciński. Toronto 2003.
Elias N.: O procesie cywilizacji. Analizy socjo- i psychogenetyczne. Przekł. K. Markiewicz, T. Zabłudowski. Warszawa 2011.
Enriques F.: Problemi della scienza. Bologna 1906.
Foucart J.: Fluidité sociale et conceptualisations de l’entre-deux. Systèmes semi-chaotique, réseaux et transactions sociales. Essai. Aix-en-Provence 2016.
Frysztacki K.: Wokół pracy socjalnej. Od koncepcji i teorii do kontekstów empiryczno-analitycznych. Kraków 2019.
Giroux H.A., Witkowski L.: Edukacja i sfera publiczna. Idee i doświadczenia pedagogiki radykalnej. Przedmowa Z. Kwieciński. Posłowie T. Szkudlarek. Aneks Z. Melosik, B. Śliwerski. Kraków 2010.
Grudziewska E., Lewicka-Zelent A.: Kompetencje mediacyjne w profesji pracownika socjalnego. Warszawa 2015.
Habermas J.: Knowledge and Human Interests: A General Perspective. Boston 1971.
Marynowicz-Hetka E.: Pedagogika społeczna. Pojmowanie aktywności w polu praktyki. Łódź 2019.
Marynowicz-Hetka E.: Social Pedagogy. Comprehending Activity in the Field of Practice. Transl. by M. Hinton. Beau Bassin 2020.
Milerski B., Karwowski M.: Racjonalność procesu kształcenia. Teoria i badanie. T. 2. Kraków 2016.
Obuchowski K.: Adaptacja twórcza. Warszawa 1985.
Orzelska J.: W stronę pedagogiki istotnej egzystencjalnie. Życie i jego trudności z energią duchową jako wyzwanie pedagogiczne rezyduów tożsamości. Kraków 2014.
Przyborowska B.: Struktury innowacyjne w edukacji. Teoria – praktyka – rozwój. Toruń 2003.
Sloterdijk P.: Musisz życie swe odmienić. O antropotechnice. Przekł. J. Janiszewski. Słowo wstępne A. Żychliński. Warszawa 2014.
Thom R.: Parabole i katastrofy. Rozmowy o matematyce, nauce i filozofii z Giulio Giorello i Simoną Morini. Przeł. i przedmową opatrzył R. Duda. Warszawa 1991.
Thom R.: Paraboles et catastrophes. Entretiens sur les mathematiques, la science et la philosophie. Realisés par G. Giorello, S. Morini. Milano 1980.
Wagner A.: Debata o pracy socjalnej/pedagogice społecznej – reprezentujemy homogeniczny czy heterogeniczny paradygmat naukowy? W: Pedagogika społeczna jako dyscyplina akademicka. Stan i perspektywy. Red. E. Marynowicz-Hetka, J. Piekarski, E. Cyrańska. Łódź 1998, s. 455–462.
Wierciński A.: Existentia Hermeneutica. Understanding as the Mode of Being in the World. Zurich 2019.
Witkowski L.: Edukacja wobec sporów o (po)nowoczesność. Warszawa 2007.
Witkowski L.: Humanistyka stosowana. Wirtuozeria, pasje, inicjacje. Profesje społeczne versus ekologia kultury. Kraków 2018.
Witkowski L.: Ku integralności edukacji i humanistyki II. Postulaty – postacie – pojęcia – próby. Odpowiedź na Księgę Jubileuszową. Toruń 2009.
Witkowski L.: Między pedagogiką, filozofią i kulturą. Studia, eseje, szkice. Warszawa 2007.
Witkowski L.: Niewidzialne środowisko. Pedagogika kompletna Heleny Radlińskiej jako krytyczna ekologia idei, umysłu i wychowania. O miejscu pedagogiki w przełomie dwoistości w humanistyce. Kraków 2014.
Witkowski L.: Psychodynamiki i ich struktura. Studia z humanistyki stosowanej. Toruń 2020.
Witkowski L.: Rozprawa z autorytetem: w stronę autorytu przejścia. W: Medytacje filozoficzne. Red. M. Falkowski, A. Marczyński. Warszawa 2015, s. 81–101.
Witkowski L.: Tożsamość i zmiana. Epistemologia i rozwojowe profile w edukacji. Wrocław 2010.
Witkowski L.: Uniwersalizm pogranicza. O semiotyce kultury Michała Bachtina w kontekście edukacji. Toruń 2000.
Witkowski L.: Versus. O dwoistości strukturalnej faz rozwoju w ekologii cyklu życia psychodynamicznego modelu Erika Homburgera Eriksona. Kraków 2015.
Witkowski L.: Wyzwania autorytetu w praktyce społecznej i kulturze symbolicznej (przechadzki krytyczne w poszukiwaniu dyskursu dla teorii). Kraków 2009.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
