Autorytet artysty ponowoczesnego
Abstrakt
W niniejszym artykule podjęty zostaje namysł nad kondycją artysty po postmodernizmie, ze szczególnym uwzględnieniem tych kategorii, które wyrastają z ich dzieł, autorytetu oraz autorskości. Jak przekonuje autor, ponieważ idee przypisywane do konkretnych dzieł artystycznych przeszły dramatyczne zmiany, mimo braku zaintereoswania nimi ze strony autorów, musi istnieć niezależna, ontologiczna geneza sztuki. Co więcej, ta zasada, a może dynamika, pozostaje trans-historyczna, niezależnie od różnych konfiguracji autorów i idei. Mimo ze zarówno idee oraz autorytety kojarzone z artystami, są one tak naprawdę "produkowane" przez teoretyków, historyków, krytyków, filozofów oraz nauczycieli akademickich. Zasadne wydaje się zatem twierdzenie, iż postmodernizm - tak, jak egzystencjalna i romantyczna hermeneutyka przed nim - nie stanowi ani zagrożenia dla nich, ani nie ustanawia nowego porządku; artyści wciąż są inspirowani przez tę niezmienną siłę, która następnie będzie stanowić podwaliny dla kolejnych autorytetów i idei.
Słowa kluczowe
Autor; Idea; Postmodernizm; Sztuka; Teoria; Autorytet
Bibliografia
Auden, Wystan Hugh. „O czytaniu,” przeł. Henryk Krzeczkowski. W Ręka farbiarza i inne Eseje. Warszawa: PIW, 1988.
Barthes, Roland. Przyjemność tekstu. Przeł. Adriana Lewańska. Warszawa: Wydawnictwo KR, 1997.
Benjamin, Walter. Pasaże, przeł. Ireneusz Kania. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2005.
Chmielowski, Franciszek. „Hermeneutyczny wymiar podstawowych pytań estetyki”. W Estetyki filozoficzne XX wieku, red. Krystyna Wilkoszewska. Kraków: Universitas, 2000.
Chwistek, Leon. „Zabawa i sztuka bawienia się”. W Wybór pism estetycznych, wprowadzenie, wybór i opracowani Teresa Kostyrko. Kraków: Universitas, 2004.
Cioran, Emil. Na szczytach rozpaczy. Przeł. Ireneusz Kania. Kraków: Oficyna Literacka, 1992.
Duras, Marguerite. Pisać, przeł. Magdalena Pluta. Izabelin: Świat Literacki, 2001.
Kapuściński, Ryszard. Lapidaria I-III, Lapidarium I. Warszawa: Agora, 2008.
Kapuściński, Ryszard. Lapidaria I-III, Lapidarium III. Warszawa: Agora, 2008.
Kapuściński, Ryszard. Lapidaria IV–VI, Lapidarium V. Warszawa: Agora, 2008.
Konwicki, Tadeusz. Wschody i zachody księżyca. Warszawa: Interim, 1990.
Łukaszyk, Ewa. „Mistrzowie i nomadzi. Strategie intelektualnego przetrwania”. W Znaki, tropy, mgławice, pod red. Leszka Dronga i Jacka Mydli. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2009.
Mann, Thomas. „Cierpienie i wielkość Richarda Wagnera”. W Moje czasy. Eseje, przeł. Wojciech Kunicki. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2002..
Mann, Thomas. „Goethe i Tołstoj”, przeł. Maria Kłos-Gwizdalska. W Eseje. Warszawa: PIW, 1964.
Mann, Thomas. „Im Spiegel”, przeł. Juliusz Stroynowski. W O sobie. Wybór pism autobiograficznych. Warszawa: Czytelnik, 1971.
Mann, Thomas. „Stary Fontane,” przeł. Maciej Żurowski. W Eseje. Warszawa: PIW, 1964.
Mann, Thomas. Dzienniki. Wybór. T.1, przeł. Irena i Egon Naganowscy. Poznań: Rebis, 1995.
Mrożek, Sławomir. Dziennik, t. 1, 1962-1969. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2010.
Singer, Izaac Bashevis. „Rozmowa z Perecem Markiszem przed jego wyjazdem do Związku Sowieckiego”. W Felietony, eseje, wywiady, przeł. Tomasz Kuberczyk. Warszawa: Sagittarius, 1993.
Sobeski, Michał. „Twórczość artysty”. W Wybór pism estetycznych, wprowadzenie, wybóri oprac. Sław Krzemień-Ojak. Kraków: Universitas, 2010.
Stróżewski, Władysław. „Estetyka fenomenologiczna”. W Estetyki filozoficzne XX wieku, red. Krystyna Wilkoszewska. Kraków: Universitas, 2000.
Mróz, Piotr. „Poglądy estetyczne w egzystencjalizmie”. W Estetyki filozoficzne XX wieku, red. Krystyna Wilkoszewska. Kraków: Universitas, 2000.
Struve, Henryk. „Sztuka i społeczeństwo.” W Wybór pism estetycznych, wprowadzenie, wybór i opracowanie Jolanta Sztachelska. Kraków: Universitas, 2010.
Wilde, Oscar. „Krytyk jako artysta.” W Twarz, co widziała wszystkie końce świata, przeł. Cecylia Wojewoda. Warszawa: PIW, 2011.
Wilkoszewska, Krystyna. „Estetyka pragmatyczna”. W Estetyki filozoficzne XX wieku, red. Krystyna Wilkoszewska. Kraków: Universitas, 2000.
Zając, Marta. „Gilles Deleuze. Filozofia.” W Znaki, tropy, mgławice, pod red. Leszka Dronga i Jacka Mydli. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2009.
Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego Uniwersytet Śląski w Katowicach Polska
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
