Zespół dezintegracyjny w diagnozie i terapii logopedycznej
Abstract
Speech disorders, presented in terms of theoretical models in speech-therapy literature, may manifest themselves in clinical practice as diverse spectra of symptoms, far removed from model descriptions. In many cases, the speech therapist detects coupled difficulties resulting from overlapping pathomechanisms. The high degree of complicacy of symptoms usually stems from disorders in the course of complicated illness complexes of the developmental age. To draw conclusions on the neurobiological mechanisms of speaking difficulties in the context of the still developing brain and other organic systems is a very difficult task. The article presents the specificity of childhood disintegrative disorders, which are classified as part of the spectrum of autistic disorders. With regard to the clinical picture and dynamism of symptoms, disintegrative disorders are distinguished from other comprehensive developmental disorders and require separate speech-therapy procedures. Using the case study of a 21-year-old patient, the diagnostic-therapeutic management of this disorder has been presented.Key words: comprehensive developmental disorders, autistic spectrum, Heller’s syndrome, disintegrative psychosis, developmental dementia, frontotemporal dementia, akinetic mutism
References
Asperger H.: Autistic psychopathy in childhood. In: Autism and Asperger Syndrome. Ed. U. Frith. New York, Cambridge University Press 1991 [1st edition: 1944], s. 37–92.
Bayles K.: Language Function in Senile Dementi. “Brain and Language” 1982, No. 16, p. 265–280.
Bertrand E.: Choroby zwyrodnieniowe OUN. W: Neuropatologia kliniczna. Red. J. Dymecki, J. Kulczycki. Warszawa, Instytut Psychiatrii i Neurologii 1997, s. 243–258.
Bilikiewicz A.: Ocena stanu przytomności w intensywnym nadzorze układu nerwowego. Intensywny nadzór nad ośrodkowym układem nerwowym. Bydgoszcz, BTN 1982.
Bilikiewicz A., Strzyżewski W.: Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa, PZWL 1992.
Bishop S.L. et al.: Diagnostic Assessment. In: Autism Spectrum Disorders in Infants and Toddlers. Diagnosis, Assessment and Treatment. Eds. K. Chawarska, A. Klin, F.R. Volkmar. New York, The Guilford Press 2008.
Bragdon A., Gamon D.: Kiedy mózg pracuje inaczej. Gdańsk, Gdańskie Wydaw. Psychologiczne 2003.
Burd L., Fisher W., Kerbeshian J.: Pervasive disintegrative disorder: are Rett syndrome and Heller dementia infantilis subtypes? “Developmentald Medical Child Neurology” 1989, No. 31, p. 609–616.
Cytowska B., Wilczura B.: Dziecko z zaburzeniami rozwoju. Kraków, Impuls 2006.
Delacato C.: Dziwne, niepojęte. Autystyczne dziecko. Warszawa, Fundacja „Synapsis” 1995.
Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: Fifth edition: DSM-5. Washington, American Psychiatric Association 2013.
Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: Fourth edition: Text revision: DSM-IV. Washington, American Psychiatric Association 1994.
Fombonne E.: Epidemiological surveys of autism and other pervasive developmental disorders: an update. “Journal Autism Developmental Disorders” 2003, No. 33 (4), p. 365–382.
Fombonne E.: Epidemiology of pervasive developmental disorders. “Pediatric Research” 2009, No. 65 (6), p. 591–598.
Fombonne E.: Prevalence of childhood disintegrative disorder. “Autism” 2002, No. 6 (2), p. 149–157.
Goodman R., Scott S.: Psychiatria dzieci i młodzieży. [Przeł. A. Dunajska et al.]. Wrocław, Urban & Partner 2000.
Hendry C.N.: Childhood disintegrative disorder: should it be considered a distinct diagnosis? “Clinical Psychology Review” 2000, No. 20 (1), p. 77–90.
Herzyk A., Krukow P.: Analiza neuropsychologiczna zaburzeń emocji i osobowości u pacjentów z dysfunkcjami mózgu. W: Podstawy neuropsychologii klinicznej. Red. Ł. Domańska, A.R. Borkowska. Lublin, Wydaw. UMCS 2008, s. 319–345.
Hudolin V.: Dementia infantilis Heller: diagnostic problems with a case report. “Journal of Intellectual Disability Research” 1957, No. 1 (2), p. 79–90.
Kaczyńska-Haładyj M.M., Panasiuk J.: Specyfika otępienia czołowo-skroniowego u dzieci. W: Afazja i autyzm. Zaburzenia mowy oraz myślenia. Red. M. Młynarska, T. Smereka. Wrocław, Wrocławskie Tow. Naukowe 2007, s. 37–43.
Kagan-Kushnir T., Roberts S.W., Snead O.C.: Screening electroencephalograms in autism spectrum disorders: evidencebased guideline. “Journal Child Neurology” 2005, No. 20 (3), p. 197–206.
Kanner L.: Autystyczne zaburzenia kontaktu afektywnego. W: Przystosowanie społeczne małych dzieci z autyzmem. Red. T. Gałkowski, E. Pisula. Warszawa, Akademia Wychowania Fizycznego 2004, s. 94–95.
Kennedy A., Hill D.: Dementia infantilis with cortical dysrhythmia. “Archives of Disease Childhood” 1942, No. 17 (91), p. 122–129.
Komender J., Jagielska G., Bryńska A.: Autyzm i zespół Aspergera. Warszawa, Wydaw. Lekarskie PZWL 2012.
Kryteria diagnostyczne według DSM-IV-TR. Red. J. Wciórka. Przeł. Z. Pelc, J. Wciórka. Wrocław, Elsevier Urban & Partner 2008 [oryg. Quick reference to the diagnostic criteria from DSM-IV-TR. Washington, American Psychiatric Association].
Kurita H., Koyama T., Setoya Y. et al.: Validity of childhood disintegrative disorder apart from autistic disorder with speech loss. “European Child and Adolescent Psychiatry” 2004, No. 13 (4), p. 221–226.
Łuria A.R.: Podstawy neuropsychologii. [Przeł. D. Kądzielawa]. Warszawa, PWN 1976.
Malhotra S., Gupta N.: Childhood disintegrative disorder. “Journal Autism Developmental Disorders” 1999, No. 29, p. 491–498.
Marcelli D.: Psychopatologia wieku dziecięcego. Współpr. D. Cohen. Red. H. Jaklewicz. [Przeł. E. Bielańska, A. Gardziel, R. Mackiewicz]. Wrocław, Elsevier Urban & Partner 2012.
Marczewska H., Osiejuk E.: Nie tylko afazja… O zaburzeniach językowych w demencji Alzheimera, demencji wielozawałowej i przy uszkodzeniach prawej półkuli mózgu. Warszawa, Energeia 1994.
McPartland J., Volkmar F.R.: Autism and related disorders. “Handbook Clinical Neurology” 2012, No. 106, p. 407–418.
Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych. Rewizja dziesiąta. ICD-10. Kom. nauk. S. Bartkowski [et al.]. Przeł. R. Topór-Mądry et al. Kraków, Uniwersyteckie Wydaw. Medyczne „Vesalius”, Fundacja Zdrowia Publicznego 1994 [oryg. ICD-10: International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems: Tenth Revision. Geneva, World Health Organization].
Miller E., Morris R.: The Psychology of Dementia. Chichester, John Wiley and Sons 1993. Mouridsen S.E.: Childhood disintegrative disorder. “Brain & Development” 2003, No. 25 (4), p. 225–228.
Namysłowska I.: Psychiatria dzieci i młodzieży. Warszawa, Wydaw. Lekarskie PZWL 2007.
Nunn K., Williams K., Ouvrier R.: The Australian Childhood Dementia Study. “European Child and Adolescent Psychiatry” 2002, No. 11 (2), p. 63–70.
Obuchowski K.: Kody orientacji i struktura procesów emocjonalnych. Warszawa, PWN 1982.
Panasiuk J.: Postępowanie logopedyczne w przypadku alalii i niedokształcenia mowy o typie afazji. W: Logopedia. Standardy postępowania. Red. S. Grabias, J. Panasiuk, T. Woźniak. Lublin, Wydaw. UMCS 2015, s. 205–242.
Panasiuk J.: Zaburzenia mowy u dzieci chorych neurologicznie – diagnoza i terapia logopedyczna. W: Różne aspekty opóźnionego rozwoju mowy. Red. B. Cyl. Katowice, Metis 2010, s. 30–69.
Panasiuk J.: Zasady diagnozy różnicowej zaburzeń rozwoju mowy w całościowych zaburzeniach rozwojowych. W: Całościowe zaburzenia rozwojowe. Materiały pomocnicze dla psychologów członków zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności. Red. A. Potocka, Z. Wasiak. Warszawa, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej 2011, s. 94–111.
Pisula E.: Autyzm u dzieci. Diagnostyka, klasyfikacja, etiologia. Warszawa, Wydaw. Naukowe PWN 2001.
Rogers S.J.: Developmental regression in autism spectrum disorders. “Mental Retardation and Developmental Disabilities Research Reviews” 2004, No. 10 (2), p. 139–143.
Sadowski B.: Rola mózgu w procesach nadawania i odbioru mowy. W: Podstawy neurologopedii. Red. T. Gałkowski, E. Szelag, G. Jastrzębowska. Opole, Wydaw. Uniwersytetu Opolskiego 2005, s. 43–97.
Szepietowska E.M., Misztal H.: Zaburzenia dowolnych czynności ruchowych – apraksje. W: Podstawy neuropsychologii klinicznej. Red. Ł. Domańska, A.R. Borkowska. Lublin, Wydaw. UMCS 2009, s. 233–247.
Walsh K.: Neuropsychologia kliniczna. Przeł. B. Mroziak. Warszawa, Wydaw. Naukowe PWN 1998, s. 175.
Walsh K.W.: Jak rozumieć uszkodzenia mózgu. Podstawy diagnozy neuropsychologicznej. Przeł. B. Mroziak. Warszawa, Instytut Psychiatrii i Neurologii 2001.
Westphal A. et al.: Revisiting regression in autism: Heller’s dementia infantilis. Includes a translation of “Über Dementia Infantilis”. “Journal Autism Developmental Disorders” 2003, No. 43 (2), p. 265–271.
Wing L.: Asperger’s syndrome: A clinical account. “Psychological Medicine” 1981, No. 11, p. 115–129.
Zwaigenbaum L. et al.: High functioning autism and Childhood Disintegrative Disorder in half brothers. “Journal Autism Developmental Disorders” 2000, No. 30 (2), p. 121–126.
Zakład Logopedii i Językoznawstwa Stosowanego, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.