Trzy dekady literatury polskiej na Słowacji w przekładach Karola Chmela
Abstrakt
Karol Chmel je najproduktívnejším prekladateľom poľskej literatúry na Slovensku po roku 1989. V 90. rokoch a začiatkom nového tisícročia stáli v centre jeho pozornosti poetické generácie Nová vlna a brulion, ktoré boli na Slovensku dovtedy celkom neznáme. Okrem poézie patrí do Chmelovho prekladateľského portfólia aj próza, esej a literárna reportáž. K. Chmel je výlučným prekladateľom diel Olgy Tokarczuk či Andrzeja Sapkowského. V článku je analyzovaný preklad mien slovanských démonov v knižnom cykle Zaklínač od A. Sapkowského.
Słowa kluczowe
Karol Chmel; literatura polska w Słowacji; Olga Tokarczuk; Tadeusz Różewicz; Andrzej Sapkowski; Wiedźmin
Bibliografia
Archív časopisu Fragment, [online]. Dostupné na internete: http://www.frg.sk/archiv.htm [dátum prístupu: 1.09.2021].
Baláž I., [online]: Karol Chmel. Komplexná charakteristika tvorby. Dostupné na internete: https://www.litcentrum.sk/autor/karol-chmel/komplexna-charakteristika-tvorby [dátum prístupu: 01.09.2021].
Baranowski B., 2019: W kręgu upiorów i wilkołaków. Demonologia słowiańska. Poznań, Replika.
Berényiová M., 2016: Analýza prekladu románu Stefana Chwina Dolina radosti. Bakalárska práca. Bratislava, Univerzita Komenského.
Dobríková M., 2011: Jazyková a prekladateľská kompetencia ako kritériá kvality. W: Ľ. Žigová, M. Vojtech, red.: Slovenčina (nielen) ako cudzí jazyk v súvislostiach. Bratislava, Univerzita Komenského, s. 249—257.
História časopisu Fragment, [online]. Dostupné na internete: http://www.frg.sk/historia.htm [dátum prístupu: 01.09.2021].
Hvišč J., 1997: Nová bilancia: Slovensko-poľské literárne vzťahy po roku 1946. W: J. Hvišč, red.: Slovensko-poľské jazykové a literárne vzťahy. Bratislava, T.R.I. Médium, s. 76—88.
Hvišč J., 2008: Poľská literatúra u nás po roku 1989. W: J. Hvišč, red.: Slovensko — Poľsko. Bilaterálne vzťahy v procese transformácie. Bratislava, Slovensko-poľská komisia humanitných vied, s. 73—85.
Chmel K., 2001: Doslov. W: T. Różewicz: Profesorov nožík. K. Chmel, preklad. Banská Bystrica, Drewo a srd, s. 4—7.
Chrappa Š., 2008: Tadeusz Różewicz v slovenskej literatúre. W: J. Hvišč, red.: Slovensko — Poľsko. Bilaterálne vzťahy v procese transformácie. Bratislava, Slovensko-poľská komisia humanitných vied, s. 107—122.
Chrobáková Repar S., [online]: Karol Chmel. Napísali o autorovi. Dostupné na internete: https://www.litcentrum.sk/autor/karol-chmel/napisali-o-autorovi [dátum prístupu: 01.09.2021].
Jakub, [online]: Zmena termínu vydania. Dostupné na internete: https://www.martinus.sk/?page=4&uItem=756901#reviews [dátum prístupu: 01.09.2021].
Káša P., 2008: Prekladateľské aktivity Karola Chmela. W: J. Hvišč, red.: Slovensko — Poľsko. Bilaterálne vzťahy v procese transformácie. Bratislava, Slovensko-poľská komisia humanitných vied, s. 86—91.
Káša P., 2020: Slovenská a poľská literatúra v kontaktoch, vzťahoch a súvislostiach (retrospektíva a aktuálny stav). W: M. Čižmárová, red.: Slovanské medziliterárne kontakty v stredoeurópskom priestore. Prešov, Prešovská univerzita v Prešove, s. 69—99.
Kuric J., [online]: Cestou do Praveku sa dozviete veľa o minulom storočí. Dostupné na internete: https://dennikn.sk/blog/334111/cestou-do-praveku-sa-dozviete-vela-o-minulom-storoci/ [dátum prístupu: 01.09.2021].
Michaleková, I., 2016. Interpretačná analýza prekladov Karola Chmela. Diplomová práca. Banská Bystrica, Univerzita Mateja Bela.
Mudroňová J., 2017: Analýza prekladu románu Olgy Tokarczuk Prawiek i inne czasy. Bakalárska práca. Bratislava, Univerzita Komenského.
Nádaská K., Michálek J., 2015: Čerti, bosorky a iné strašidlá. Bratislava, Fortuna Libri.
Obertová Z., 2019: Nadrabianie zaległości? O słowackich przekładach literatury polskiej (nie tylko) w 2017 roku. „Przekłady Literatur Słowiańskich“, t. 9, cz. 3, s. 173—199.
Pamięta-Borkowska J., 2011: Polskie i rosyjskie myślenie mityczne na podstawie słowiańskiej literatury fantasy. „Acta Polono-Ruthenica“, t. 16, s. 149—159.
Pavlíčková M., 2017 [online]: Súčasná poľská literatúra v slovenskom vydavateľstve Drewo a srd/Vlna. Diplomová práca. Bratislava, Univerzita Komenského. Dostupné na internete: http://alis.uniba.sk/storage/ddp/dostupne/FI/2017/2017-FI-80145/106478v1.pdf [dátum prístupu: 1.09.2021].
Petra, [online]: Olga Tokarczuk: Pravek a iné časy // slovanská duša zachytená v próze. Dostupné na internete: http://kniznytip.blogspot.com/2016/08/olga-tokarczuk-pravek-ine-casy.html [dátum prístupu: 1.09.2021].
Rakšányiová J., 2005: Preklad ako interkultúrna komunikácia. Bratislava, AnaPress.
Roszczynialska M., 2003: Nowa baśń. Strzyga Romana Zmorskiego i Wiedźmin Andrzeja Sapkowskiego. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria 3“, s. 257—266.
Sapkowski A., 2012: Chrzest ognia. Warszawa, SuperNOWA.
Sapkowski A., 2012: Ostatnie życzenie, Miecz przeznaczenia. Warszawa, SuperNOWA.
Sapkowski A., 2012: Wieża jaskółki. Warszawa, SuperNOWA.
Sapkowski A., 2015: Zaklínač I: Posledné želanie. K. Chmel, preklad. Praha, Plus.
Sapkowski A., 2017: Zaklínač V: Krst ohňom. K. Chmel, preklad. Praha, Plus.
Sapkowski A., 2017: Zaklínač VI: Veža lastovičky. K. Chmel, preklad. Praha, Plus.
Shaijan A., 2019: Goblin Mythology: A Brief Study of the Archetype, Tracing the Explications in English Literature. „Global Journal of Human-Social Science: Arts & Humanities — Psychology“, t. 19, cz. 4, s. 6—9.
Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, [online]. Dostupné na internete: www.sjp.pwn.pl/doroszewski [dátum prístupu: 1.09.2021].
Šašalová E., [online]: Krásna magická kniha. Dostupné na internete: https://www.martinus.sk/?uItem=1072207 [dátum prístupu: 1.09.2021].
Šedivý R., [online]: Ľudia, fakty, udalosti. Rozhlasová relácia. Dostupné na internete: https://devin.rtvs.sk/clanky/kulturny-dennik/91431/karol-chmel [dátum prístupu: 1.09.2021].
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
