„Silezjologiczna eseistyka…”? „Śląska szkoła eseju”? 
Refleksje wokół książki Mariusza Jochemczyka 
Wobec tradycji. Śląskie szkice oikologiczne



Abstrakt

The book by Mariusz Jochemczyk, Facing tradition. Sketches in Silesian oikology, serves here as an example of some broader tendency, which can be described as Silesian essay writing or Silesian autobiographical essay writing. The author of the article asks a question about commonalities between such books as Nagrobek Ciotki Cili (Aunt Cilia’s Tombstone) by Stefan Szymutko, Antygona w świecie korporacji (Antigone in corporation) by Tadeusz Sławek, Listy z Rzymu (Letters from Rome) by Zbigniew Kadłubek, Lajerman by Aleksander Nawarecki and the afore mentioned book by Mariusz Jochemczyk. Certain essayistic ‘idioms’ of the discussed authors are being described here. The author asks about the future of the phenomenon, which refers to regional issues but certainly is not only of a local nature. 


Słowa kluczowe

Silesia; essays; literary school; oikology

Boczkowska M., 2010, Codzienność, wyobraźnia, metafizyka. Poezja na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim po roku 1989, Katowice.

Czermińska M., 2000, Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie i wyzwanie, Kraków.

Czermińska M., 2011, Miejsca autobiograficzne. Propozycja w ramach geopoetyki, „Teksty Drugie”, nr 5.

Jochemczyk M., 2015, Wobec tradycji. Śląskie szkice oikologiczne, Katowice.

Kadłubek Z., 2008, Listy z Rzymu, Katowice.

Kunce A., Kadłubek Z., 2007, Myśleć Śląsk, Katowice.

Nawarecki A., 2010, Lajerman, Gdańsk.

Nowacki D., 2011, Hołd hałdzie, „Tygodnik Powszechny”, nr 13.

Nycz R., 2001, Literatura jako trop rzeczywistości. Poetyka epifanii w nowoczesnej literaturze polskiej, Kraków.

Olejniczak J., 1993, Esej i dziennik na emigracji, w: Garliński J. i in., red., Literatura emigracyjna 1939–1989, t. 1, Katowice.

Piotrowiak M., 2016, U źródeł wrażliwości, „Śląsk”, nr 5.

Rybicka E., 2014, Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków.

Sławek T., 2002, Antygona w świecie korporacji. Rozważania o uniwersytecie i czasach obecnych, Katowice.

Sławek T., 2007, Genius loci jako doświadczenie. Prolegomena, w: Kadłubek Z., red., Genius loci. Studia o człowieku w przestrzeni, Katowice.

Sławek T., 2016, Wyspa. Kilka lekcji Śląska, „Fabryka Silesia”, nr 4.

Sławek T., Kunce A., Kadłubek Z., 2013, Oikologia. Nauka o domu, Katowice.

Sławiński J., 1989, Szkoła literacka [hasło], w: Sławiński J., red., Słownik terminów literackich, Wrocław i in.

Szymutko S., 2001, Nagrobek ciotki Cili, Katowice.

Turant W., 2016, Miasto z przypadku, Katowice.

Waniek H., 2010, Katowice­Blues, czyli Kattowitzer­Polka, Katowice.

Pobierz

Opublikowane : 2020-10-30


DutkaE. (2020). „Silezjologiczna eseistyka…”? „Śląska szkoła eseju”? 
Refleksje wokół książki Mariusza Jochemczyka 
Wobec tradycji. Śląskie szkice oikologiczne. Postscriptum Polonistyczne, 19(1), 233-242. Pobrano z https://www.journals.us.edu.pl/index.php/PPol/article/view/10141

Elżbieta Dutka  elzbieta.dutka@us.edu.pl
dr hab. prof. UŚ, Instytut Nauk o Literaturze Polskiej im. Ireneusza Opackiego, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Polska.  Polska
https://orcid.org/0000-0002-5404-2586

Zajmuje się literaturą polską XX i XXI wieku, zwłaszcza prozą kresową, literaturą regionalną oraz dydaktyką literatury. Jest autorką książek: Ukraina w twórczości Włodzimierza Odojewskiego i Włodzimierza Paźniewskiego (2000), Okolice nie tylko geograficzne. O twórczości Andrzeja Kuśniewicza (2008), Zapisywanie miejsca. Szkice o Śląsku w literaturze przełomu wieków XX i XXI (2011), Próby topograficzne. Miejsca i krajobrazy w literaturze polskiej XX i XXI wieku (2014), Centra, prowincje, zaułki. Twórczość Julii Hartwig jako auto/bio/geo/grafia (2016).





Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).