„Sapie, dyszy i dmucha”, czyli o interiekcjach w nauczaniu języka polskiego jako obcego i rodzimego
Abstrakt
The article discusses different roles that the name of noises, exclamations and other onomatopoeic lexems of expressive character that are inscribed in cultural patterns can play in developing a child’s speech and in teaching Polish as a foreign and native language. It gives examples of the exercises and didactic strategies that support students in taking part in effective communication and make them get used to vivd language, filled with emotions.
Słowa kluczowe
onomatopoeia; interjection; exclamation; expressing emotions; spelling exercises
Bibliografia
Ananiewa N., 2010, Wykrzykniki i wyrazy o charakterze wykrzyknikowym w nauczaniu polszczyzny w środowisku rosyjskojęzycznym, w: Nycz R., Miodunka W., Kunz T., red., Polonistyka bez granic, t. 2, Glottodydaktyka polonistyczna − współczesny język polski − językowy obraz świata, Kraków: Universitas.
Bonik B., 2011, Tropem dźwięków i odgłosów. Onomatopeje. Ćwiczenia wspomagające prawidłowy rozwój mowy dziecka, Poznań: Bonami.
Jackowska I., Rutkowska-Błachowiak I., 2009, Dudni, stuka czy puka? Ćwiczenia słuchowe i dźwiękonaśladowcze wspomagające prawidłowy rozwój mowy dziecka, Poznań: Bonami.
Lewiński P., 2001, Oto polska mowa, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Madeja A., Morcinek B., 2007, Polski mniej obcy, Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”.
Mączyński M., 1982, Derywacja czasowników ekspresywnych i onomatopeicznych. Zarys problematyki, „Język Polski”, z. 4–5.
Mieszkowicz M., b.r., Onomatopeje – zabawy dźwiękonaśladowcze w rozwoju i usprawnianiu mowy, http://poradniklogopedyczny.pl/profilaktykalogopedyczna/ksztaltowaniemowy/24/ onomatopejezabawydziekonasladowczew-rozwojumowy.html [dostęp: 20.03.2012].
Orwińska-Ruziczka E., 1992, Funkcje językowe interiekcji w świetle materiału słowackiego i polskiego, Kraków: Universitas.
Rozwadowski J., 1950, O zjawiskach i rozwoju języka, Kraków: skł. gł. w Księgarni Gebethnera i Wolffa.
Siatkowska E., 1977, Wyrazy dźwiękonaśladowcze a wykrzykniki, „Poradnik Językowy”, nr 3.
Skorek E.M., 2006, 100 tekstów do ćwiczeń logopedycznych, Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.
dr, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Polska. Polska
https://orcid.org/0000-0003-1983-354X
Jej zainteresowania dotyczą zagadnień glottodydaktycznych oraz językoznawczych, w szczególności z zakresu leksykografii historycznej i rozwoju zasobu leksykalnego polszczyzny. Od 1998 roku zajmuje się nauczaniem języka polskiego jako obcego na różnych poziomach zaawansowania. Jest współautorką podręczników i pomocy dydaktycznych dla cudzoziemców. Członkini ministerialnych komisji rekrutacyjnych osób pochodzenia polskiego na studia w Polsce oraz egzaminatorka i wizytatorka Państwowej Komisji do spraw Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
