Wobec nicości. Miłosz – dysydent
Abstrakt
Worldwide known poet, Czesław Miłosz, was he a dissident? The idea of ‘dissidency’ usually excludes appreciation. Yet Miłosz, being always in opposition to dominant tendencies, was always acknowledged. The article presents three periods of his life: in Vilnius, in Paris and in America. In catholic and conservative Vilnius he represented a “leftwing” orientation. Afterwords when he worked in Polish radio, it caused his transfer to Warsaw. His leftist beliefs explain his work in diplomacy for a new regime. This continued till 1950 when Miłosz, terrified with Stalinism, chose asylum in Paris. He was being fiercely attacked both by conservative emigration and leftist French intellectuals. He was accepted, however, by Parisian Kultura circle – the most creative centre of political reflection. In The Captive Mind – soon acknowledged as the most important book in this matter – Miłosz masterfully diagnoses “a new faith”. In 1960 Miłosz became a professor in the Department of Slavic Languages and Literatures in Berkeley. It was there that important works analyzing nihilistic crisis of Western civilization and consumerism connected with Americanization were written: The Land of Ulro (1977), Emperor of the Earth (1977) and especially A View of San Francisco Bay (1988). His reflections concentrate also on ontological crisis and working on new religious imagination.
Czesław Miłosz was never a politician or oppositionist in a traditional sense of these terms. Nevertheless, he kept searching for the essence and roots of ideology, the style of life and faith, regarding the fundamental values he fiercely criticized Communism, Americanization and the usurpation of faith by Polish nationalism. He was appreciated, but protests against his burial at Skałka confirm how sharp and influential his observations were.
Słowa kluczowe
Czesław Miłosz; biography; ideology
Bibliografia
Kołakowski L., 1959, Kapłan i błazen, „Twórczość”, nr 10; przedruk w: Kołakowski L., 2010, Nasza wesoła apokalipsa. Wybór najważniejszych esejów, Kraków.
Michnik A., 2003, Wyznania nawróconego dysydenta, Warszawa.
Michnik A., 2004, Umysł wyzwolony – Adam Michnik o Czesławie Miłoszu, „Gazeta Wyborcza”, 15.08.
Miłosz C., 1953, The Captive Mind, tłum. Zielonko J., London.
Miłosz C., 1977, Ziemia Ulro, Paryż.
Miłosz C., 1980, Zniewolony umysł, Paryż.
Miłosz C., 1981a, Poezje I, Paryż.
Miłosz C., 1981b, Poezje II, Paryż.
Miłosz C., 1984, Nieobjęta ziemia, Paryż.
Miłosz C., 1987, Kroniki, Paryż.
Miłosz C., 2000, Widzenia nad Zatoką San Francisco, Kraków.
Miłosz C., 2002, Druga przestrzeń, Kraków.
Źródła internetowe
http:/info.onet.pl/964795,11,itemspec.html, wiadomość z dn. 15.08.2004, [data dostępu: 15.08.2004]
http:/info.onet.pl/964778,11,itemspec.html, wiadomość z dn. 15.08.2004, [data dostępu: 15.08.2004].
http:/info.onet.pl/964853,11,itemspec.html, wiadomość z dn. 15.08.2004 [data dostępu: 15.08.2004].
prof. dr hab., Université Paris-Sorbonne, Paryż, Francja. Francja
https://orcid.org/0000-0001-6432-7641
Były dyrektor polonistyki na Sorbonie (Paris IV). Wydał książki o romantyzmie, teatrze i Europie Środkowej, a także o związkach religii i kultury. Wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego. Tłumacz na francuski (wraz z J. Donguy) m.in. Dziadów Adama Mickiewicza, Kordiana Juliusza Słowackiego, poezji Czesława Miłosza, dramatów Zbigniewa Herberta i Tadeusza Różewicza. Członek zagraniczny PAU. Kawaler orderu Polonia restituta. Jego najważniejsze publikacje to: Gest, symbol i rytuały polskiego teatru romantycznego (1998); Zwierciadła Kordiana. Rola i maska bohatera w dramatach Słowackiego (2002); Etyka i metafizyka. Perspektywa transcendencji poziomej we współczesnej kulturze polskiej (2011).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
