Czescy emigranci i ich wpływ na polską kulturę przełomu XVI i XVII wieku na przykładzie rodziny Rybińskich i Jana Łasickiego

English



Abstrakt

The paper presents selected aspects of the cultural influence of Czech emigration on the intellectual life of the Republic of Poland in the second half of the 16th century and in the early 17th century. The first part discusses the history of the Rybiński family and their literary achievements. The second part is dedicated to Jan Łasicki and to his version of the history of the Czech Brethren. Thus, the author of the paper attempts to show – using the examples of phenomena connected with the first and second wave of Czech emigration – how the presence of Czech emigrants influenced the Polish genological system of those times.


Słowa kluczowe

Jan Łasicki; Jan Rybiński; egodocuments; Polish-Czech relations

Akta synodów różnowierczych w Polsce, 1963–1997, oprac. M. Sipayłło, Warszawa.

Barycz H., 1973, Jan Łasicki. Studium z dziejów polskiej kultury naukowej XVI wieku, Wrocław.

Bidlo J., 1900–1933, Jednota bratrská v prvním vyhnanství, t.1–4, Praha.

Buszewicz E., 2015, wstęp do: Rybiński J., Księga elegii podróżnych, Warszawa.

Dekker R., 2002, Jacques Presser’s Heritage: Egodocuments in the Study of History, „Memoria y Civilización”, no. 5.

Dworzaczkowa J., 2003, Szkoła w Lesznie do roku 1656: nauczyciele i programy, Leszno.

Dworzaczkowa J., 1997, Bracia czescy w Wielkopolsce w XVI i XVII wieku, Warszawa.

Dworzaczkowa J., 1995, Reformacja i kontrreformacja w Wielkopolsce, Poznań.

Dziechcińska H., 2003, Świat i człowiek w pamiętnikach trzech stuleci: XVI­­XVII­­XVIII, Warszawa.

Gmiterek H., 1989, Związki intelektualne polsko – czeskie w okresie Odrodzenia (1526–1620), Lublin.

Krzywy R., 2001, Od hodoeporikonu do eposu peregrynackiego. Studium z historii form literackich, Warszawa.

Łukaszewicz J., 1835, O kościołach braci czeskich w dawnej Wielkopolsce, Poznań.

Magnuszewski J., 1977, Literatura polska a literatura czeska do połowy XVIII wieku, w: Ślaski J., Michałowska T., red., Literatura staropolska w kontekście europejskim, Wrocław.

Mierzyński A., 1870, Jan Łasicki, źródło do mitologii litewskiej, Kraków.

Nowak Z., Świderska A., 1968, wstęp do: Rybiński J., Wiersze polskie, Poznań.

Nycz R., 2017, Kultura jako czasownik. Sondowanie nowej humanistyki, Warszawa.

Rott D., 2002, Bracia czescy w dawnej Polsce. Działalność literacka – teksty – recepcja, Katowice.

Rybiński J., 2015, Księga elegii podróżnych, Warszawa.

Rytel J., 1962, „Pamiętniki” Paska na tle pamiętnikarstwa staropolskiego. Szkic z dziejów prozy narracyjnej, Wrocław.

Sajkowski A., 2007, Sarmackie tradycje i europejskie horyzonty, Poznań.

Smolarek K., 2014, Piotr Artomiusz i jego kancjonał toruński z końca XVI wieku, „Rocznik Toruński”, t. 41.

Śliziński J., 1959, Z działalności literackiej braci czeskich w Polsce (XVI­­XVII wiek), Warszawa.

Tazbir J., 2010, Państwo bez stosów. Szkice z dziejów tolerancji w Polsce w XVI­­XVII w., Warszawa.

Ziomek J., 1995, Renesans, Warszawa.

Ziomek J., 1990, Retoryka opisowa, Warszawa.

Pobierz

Opublikowane : 2020-07-14


HanczakowskiM. (2020). Czescy emigranci i ich wpływ na polską kulturę przełomu XVI i XVII wieku na przykładzie rodziny Rybińskich i Jana Łasickiego. Postscriptum Polonistyczne, 24(2), 215-232. Pobrano z https://www.journals.us.edu.pl/index.php/PPol/article/view/9431

Michał Hanczakowski  Hanczakowski.michal@gmail.com
Katedra Slawistyki, Uniwersytet Palackiego, Ołomuniec, Republika Czeska  Czechia
https://orcid.org/0000-0001-5603-0661



Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).