Równościowe upodmiotowienia i różnica płciowa. Jak poezją wyjść z podrzędności



Abstrakt

The aim of the article is to present recent fundamental changes in thinking about poetry. Authors of books published in the years 2010–2016 are much more aware of the political and social situation than those who were debuting right after the year 2000. They are also aware of the context of artistic creation and aesthetic criteria. They seek to redefine the production and distribution of poetic works and react (as their predecessors did) with resistance to social and political oppression.


Słowa kluczowe

sex difference; equality; feminism; poetry; woman

Bednarek J., 2015, Różnica płciowa jako pojęcie: Lucy Irigaray, w: tejże, Linie kobiecości. Jak różnica płciowa przekształciła literaturę i filozofię?, Warszawa.

Bourdieu P., 2005, Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, przeł. Biłos P., Warszawa.

Burek T., 2001, Duch odkurzacza, w: tegoż, Dziennik kwarantanny, Kraków.

Dąbrowski J., 2014, Cenzura w sztuce polskiej po 1989 roku. Artyści, sztuka i polityka, Warszawa.

Duda M., 2016, Dogmat płci. Polska wojna z gender, Gdańsk.

Dymińska D., 2016, Danke, czyli nigdy więcej, Kraków.

Glosowitz M., Szopa K., 2016, Oddaj mi świat, oddaj nam przestrzeń [Czytanki dla Arachne/ Małe wygrane], w: Głuszak S., Gula B., Mueller J., red., Warkoczami. Antologia nowej poezji, Warszawa.

Janion M., 1996, Ifigenia w Polsce, w: tejże, Kobiety i duch inności, Warszawa.

Kałuża A., 2011, Sygnały z centrali – świat płci, w: tejże, Wielkie wygrane. Wspólne sprawy poezji, krytyki i estetyki, Mikołów.

Kowalczyk I., 2002, Ciało i władza. Polska sztuka krytyczna lat 90., Warszawa.

Kozłowski M., 2016, Znaki równości. O społecznym konstruowaniu stosunków egalitarnych, Warszawa.

Pietrek K., 2010, Język korzyści, Poznań.

Reilly M., red., 2015, Women Artist. The Linda Nochlin Reader, Londyn.

Sienkiewicz K., 2014, Zatańczą ci, co drżeli. Polska sztuka krytyczna, Kraków–Warszawa.

Szcześniak M., 2015, Sztuka bez klasy? Uwagi o badaniu polskiej sztuki czasów transformacji, w: Banasiak J., red., Założenia przedwstępne w badaniu polskiej sztuki najnowszej. I Seminarium Dłużewskie, Warszawa.

Świerkosz M., 2014, Genealogie kanoniczności, w: tejże, W przestrzeniach tradycji. Proza Izabeli Filipiak i Olgi Tokarczuk w sporach o literaturę, kanon i feminizm, Warszawa.

Netografia

Co z tą SIKSĄ, http://www.popcentrala.com/aktualnosc/97-koncert/1136-coz-ta-siksa [do-stęp: 27.05.2017].

Grzyb M., Krótka historii radykalizacji polskiego feminizmu http://kulturaliberalna.pl/2017/05/12/grzyb-feminizm-historia-radykalizm/ [dostęp: 26.05.2017].

Jeszcze jedna dyskusja o parytetach, http://www.biuroliterackie.pl/biblioteka/debaty/jeszczejedna-dyskusja-o-parytetach/ [dostęp: 26.05.2017].

Kałuża A., 2016, Przechwycenia, „dwutygodnik.com”, nr 181, http://www.dwutygodnik.com/artykul/6462-przechwycenia.html [dostęp: 26.05.2017].

„Not in our name”. Paradoksy parytetu http://www.biuroliterackie.pl/biblioteka/debaty/not-inour-name-paradoksy-parytetu/ [dostęp: 26.05.2017].

Rozhamowanie – wywiad z Rudką Zydel, prowadzi Max Nałęcz, „FKA. Fundacja Kultury Akademickiej”, http://fundacja-fka.pl/rozmowa-rozhamowanie-wywiad-z-rudka-zydel/ [dostęp: 28.05.2017].

SIKSA, zarejestrowany performans, https://www.youtube.com/watch?v=UMob3jQRtgw [dostęp: 26.05.2017].

SIKSA: niech się męczą, wywiad przeprowadził Jarek Szubrycht, „Gazeta Magnetofonowa” 2017, 12 marca, http://www.magnetofonowa.pl/artykuy-i-wywiady/2017/3/12/siksaniech-si-mcz [dostęp: 26.05.2017].

Staśko M., 2016, Dlaczego poeci są wiecznie niezaspokojeni, „Krytyka Polityczna”, http://krytykapolityczna.pl/kultura/czytaj-dalej/dlaczego-poeci-sa-wiecznie-niezaspokojeni/ [dostęp: 26. 05.2017].

Zydel R., 2016, Chałwa, https://web.facebook.com/rudkazydel/posts/1671939963069376?_rdc=1&_rdr [dostęp: 28.05.2017].

Żmijewski A., 2007, Społeczne sztuki stosowane, „Krytyka Polityczna”, nr 11–12, http://www.utw.uj.edu.pl/documents/6082181/a7f451e7-eb99-4ee9-8ddc-e1f2bf984438 [dostęp: 25.05.2017].

http://artmuseum.pl/pl/wystawy/ministerstwo-spraw-wewnetrznych [dostęp: 26.05.2017].

https://hyperallergic.com/377975/an-illustrated-guide-to-linda-nochlins-why-have-there-beenno-great-women-artists/?utm_source=social&utm_campaign=fbpage [dostęp: 26.05.2017].

http://wakat.sdk.pl/author/aleksandradudczak/ [dostęp: 26.05.2017].

Pobierz

Opublikowane : 2020-09-23


KałużaA. (2020). Równościowe upodmiotowienia i różnica płciowa. Jak poezją wyjść z podrzędności. Postscriptum Polonistyczne, 20(2), 27-41. Pobrano z https://www.journals.us.edu.pl/index.php/PPol/article/view/9886

Anna Kałuża  anna_kaluza@poczta.onet.pl
dr hab., Uniwersytet Śląski w Katowicach, Instytut Nauk o Literaturze Polskiej im. Ireneusza Opackiego, Katowice, Polska.  Polska
https://orcid.org/0000-0001-6267-1043

Krytyczka literacka, zajmuje się najnowszą poezją polską oraz zjawiskami na styku sztuki, estetyki i literatury. Autorka kilku książek, m.in.: Bumerang. Szkice o poezji polskiej przełomu XX i XXI wieku (2010); Wielkie wygrane. Wspólne sprawy poezji, krytyki i estetyki (2011); Pod grą. Jak dziś znaczą wiersze, poetki i poeci? (2015).





Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).