La Cuba secreta: la insularidad / cubanidad en Cristina García



Abstrakt

The article aims to analyze the literary work of the Cuban‑American novelist Cristina García from the viewpoint of the theory of insularity, proposed by her countrymate J. Lezama Lima («Coloquio con Juan Ramón Jiménez», 1938), paying attention to the references to the enchanted / sacred space evoked in the esseistic work of María Zambrano (“La Cuba secreta”, 1948). Starting with these two fundamental notions, it aims to deal with the very idea of cubanity in the writings of the so‑called Generation 1’5, to whom Zambrano belongs. As the author was born in Cuba, but raised in the United States, her perception of the island is necessarily ambiguous, typical for the sensibility of Cuban exiles, of those people who find themselves in a land between, living between two cultures.

Key words: insularity, cubanity, Generation 1’5, Cuban diaspora


Betancort Sonia, 2012: «José Saramago y la insularidad. Una lectura de El cuento de la isla desconocida». Guaraguao, Año 16, nº 39, 9—24.

Campuzano Luiza, 2013: «Cristina García: narrativas de lo nacional y lo posnacional». Kamchatka. Revista de análisis cultural, nº 1, 115—132.

García Cristina, 1994 [1992]: Soñar en cubano. Buenos Aires: Espasa Calpe.

Hartford Library, 2007: “Soñar en cubano” de Cristina García. One Book for Greater Hartford (entrevista del 26 de octubre 2007). http://www.onebookforgreaterhartford.org/2007/rrgspan.pdf. Fecha de la última consulta: el 8 de julio de 2013.

Lezama Lima José, 1938: «Coloquio con Juan Ramón Jiménez». Revista Cubana. La Habana, enero — febrero — marzo, reproducción digital publicada en http://yoandynombrar.blogspot.com/2010/08/coloqui o‑con‑uan‑ramon‑imenez1.html. Fecha de la última consulta: el 30 de enero de 2015.

Mataix Remedios, 2000: Para una teoría de la cultura: “La expresión americana” de José Lezama Lima. Murcia, Cuadernos de America sin Nombre 3.

Ochoa Fernández María Luisa, 2012:«La figura de la abuela como puente cultural en la diáspora cubana». http://193.147.33.53/selicup/images/stories/actassevilla/comunicaciones/OCHOA.pdf. Fecha de la última consulta: el 30 de enero de 2015.

Pietrak Mariola, 2006: «Marta Traba: Aportaciones latinoamenricanas al imperativo moral del siglo XX». Alba de América, Vol. 25, no 47—48, 157—166.

Rojas Rafael, 2006 : Tumbas sin sosiego. Barcelona: Anagrama.

Silva María Guadalupe, 2009: «Del insularismo a meta‑archipélago. El Caribe según Antonio Benítez Rojo». En: Errancia y escritura en la literatura latinoamericana contemporánea. Celina Manzoni, ed. Alcalá La Real, Alcalá Grupo Editorial, 95—112.

Tarantino Stefania, 1999: «Ciudad histórica y ciudad del alma». Aurora: papeles del Seminario María Zambrano, nº 2, 31—34.


PietrakM. (1). La Cuba secreta: la insularidad / cubanidad en Cristina García. Romanica Silesiana, 10(1). Pobrano z https://www.journals.us.edu.pl/index.php/RS/article/view/5953

Mariola Pietrak  mariola.pietrak@poczta.umcs.lublin.pl
Universidad Maria Curie‑Skłodowska de Lublin 
Mariola Pietrak es doctora en literatura española e hispanoamericana. Tiene en su haber diversos artículos, colaboraciones en congresos y proyectos dedicados al estudio de las relaciones entre la literatura, el género y la política, principalmente en Hispanoamérica. Entre estos destacan el proyecto de investigación de excelencia de la Junta de Andalucía «Cuerpos Re‑escritos: dolor y violencia en escritoras y personajes femeninos de la literatura de mujeres», los artículos «La espera desde una perspectiva feminista en Cambio de armas, de Luisa Valenzuela» (Itinerarios 2010, no 12, pp. 239—248), «De‑ y re‑ construcción del yo femenino en tres autoras hispanoamericanas» (Sociocriticism XXVIII, 1 y 2/2013, pp. 167—198), «Una lectura feminista de Soñar en
cubano, de Cristina García» (Itinerarios 2014, no 20, pp. 145—158). Actualmente se desempeña como investigadora y docente de la Universidad de Lublin donde lleva adelante investigación acerca de las representaciones de la familia en la literatura hispanoamericana.




Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).