Losy podziemia antykomunistycznego na południowym Podlasiu (1944—1948)



Abstrakt

After the Red Army entered Eastern regions of Poland between July and August of 1944, southern Podlasie (the eastern part of what is now the Mazovia Province and a part of the Lublin Province — Biała Podlaska, Siedlce, Łuków, Radzyń Podlaski, Sokołów, Węgrów Podlaski among others) became a part of the so-called “Lublin Poland”. Their initial moves were to eliminate or arrest the representatives of the Polish Underground State, mainly delegates of the Polish Government in Exile, and subsequently — to destroy the structures of Polish military conspiracy, chiefly the Home Army, by arresting and executing many officers, placing them in camps (such as Krześlinek, Świdry, Sokołów Podlaski, and Borowicze) and deporting Home Army commanders and soldiers to the USSR.

After creating the Provisional Government of National Unity in June 1945, the return of StanisławMikołajczyk to the country, and creating the Polish People’s Party, 2800 persons — working in conspiracy until then — decided to reveal themselves. However, several thousands of soldiers
decided to stay “in the forest”, as a result of repressions of the Security Service towards many exposed members of the underground. Before the 1946 referendum and the 1947 Legislative Parliament election, repressions of the communist authorities towards both the legal and illegal opposition intensified, which resulted in a significant debilitation of the armed conspiracy. Additionally, as a result of the amnesty from February 22nd, 1947, over 5700 members of the anti-communist underground decided to reveal themselves. The remaining conspirators consisted of a few units remaining from the Home Army, the National Armed Forces, and the “MiecziPług” organization. Most of them ended
their activities in 1948.

The armed activities of the anti-communist underground in southern Podlasie between 1944 and 1948 left a bloody toll on both sides of the political barricade. About 240 people died at the hands of the communists in the Sokołów district; in the Siedlce district 430 people died between 1944 and 1954; in the Radzyń district — about 120 people; in the Włodawa district — over 1300 people. Overall, approximately 2500 people died at the hands of the communist authorities in southern Podlasie between 1944 and 1948. It is necessary to add the victims of the popular justice, sentencing 100 people to death; overall, there were 2600 victims of communism in Podlasie. Adding about 900 people who
were killed by the members of the independence underground, the death toll increases to about 3500 people. It is the price that the people of southern Podlasie paid during power struggles between 1944 and 1948.


Słowa kluczowe

podziemie antykomunistyczne; południowe Podlasie; historia Polski; 1944—1948

Pobierz

Opublikowane : 2019-01-10


CharczukW. (2019). Losy podziemia antykomunistycznego na południowym Podlasiu (1944—1948). Wieki Stare I Nowe, 7(12), 97-125. Pobrano z https://www.journals.us.edu.pl/index.php/WSN/article/view/8523

Wiesław Charczuk 
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach  Polska



Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).