2021-10-14

Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy i Autorzy! Jest nam niezmiernie miło poinformować, że "Zoophilologica" objęła patronatem serię wydawniczą "Humanistyka Środowiskowa" wydawaną przez Wydawnictwo WBPiCAK. W serii ukazała się już pierwsza książka: "Antropocen czy kapitałocen? Natura, historia i kryzys kapitalizmu" pod red. Jasona W. Moore'a. Zachęcamy do zapoznania się ze szczegółami publikacji. 

 

Antropocen czy kapitałocen? Natura, historia i kryzys kapitalizmu, pod redakcją Jasona W. Moore’a

Przekład: Krzysztof Hoffmann, Patryk Szaj, Weronika Szwebs

Seria Humanistyka Środowiskowa, tom 1

Wydawnictwo WBPiCAK w Poznaniu

Premiera: 8 października 2021 r.

Cena: 29,40 zł

Książka dostępna w księgarni internetowej Wydawnictwa WBPiCAK w Poznaniu: wydawnictwo.wbp.poznan.pl

 

Antropocen czy kapitałocen? Natura, historia i kryzys kapitalizmu to książka zbiorowa pod redakcją Jasona W. Moore’a – profesora socjologii zatrudnionego na Binghamton University w Stanach Zjednoczonych, który w swojej pracy zajmuje się głównie historią środowiskową, geografią historyczną i historycznymi przemianami kapitalizmu. Tom zawiera – poza wstępem napisanym przez Moore’a – siedem szkiców. Ich autor(k)ami są Eileen Crist, Donna Haraway, sam Moore, Justin McBrien, Elmar Altvater, Daniel Hartley oraz Christian Parenti. Polską wersję językową uzupełnia posłowie przygotowane przez Krzysztofa Hoffmanna. Autorzy i autorki szkiców podejmują dyskusję z koncepcją antropocenu, która ich zdaniem naturalizuje ludzki wpływ na Ziemię, traktując „człowieka” jako aktora zbiorowego. W koncepcji antropocenu nie są widoczne ani nierówna odpowiedzialność poszczególnych ludzi za kryzys ekologiczno-klimatyczny, ani nierówności w obrębie ludzkich społeczeństw, ani też historyczne przyczyny współczesnych zmian planetarnych. Tom przekonuje, że „warunkiem możliwości” wszystkich tych zmian był ustanowiony w XVI wieku system kapitalistyczny, którego logiką od początku sterowała ideologia „Taniej Natury” – traktowanie natury (w tym natury ludzkiej) jako dostarczycielki tanich zasobów, a także jako przestrzeni „zewnętrza”, do której eksternalizuje się koszty środowiskowe działalności kapitalistycznej.

 

Fragment Wstępu Jasona W. Moore’a:

Kapitalizm nie jest niczym innym niż systemem zaprzęgania natury – również natury ludzkiej! – do darmowej lub bardzo nisko płatnej pracy. Kapitalistyczne „prawo” wartości – to, czemu i w jaki sposób kapitalizm nadaje priorytet w sieci życia – zawsze było prawem Taniej Natury. (Tak, to absurd! Natura nigdy bowiem nie jest tania). Dziwny i dynamiczny proces zaprzęgania natury do pracy tanim kosztem stał u podstaw osiągnięć epoki nowoczesnej – jej łaknienia i umiejętności pozyskiwania Czterech Taniości: pożywienia, energii, surowców i ludzkiego życia. Umiejętności te właśnie się wyczerpują. Wydajność rolnictwa przemysłowego tkwi w martwym punkcie od połowy lat 80. XX wieku. To samo tyczy się, od lat 70. XX wieku, wydajności pracy w przemyśle. Sprzeczności kapitalizmu, podsycane przez niestabilność biosfery, ujawniają, że osiągnięcia epoki nowoczesnej opierały się na aktywnej i postępującej kradzieży: naszego czasu, życia planetarnego, przyszłości naszej i naszych dzieci.

 

Fragment posłowia Antropocen, kapitałocen oraz ich (i nasze) przyszłości autorstwa Krzysztofa Hoffmanna:

Przejście z myślenia w kategoriach antropocenu do rozumowania kapitałocenowego to nie tylko przesunięcie w obrębie słownika. To zmiana w postrzeganiu człowieka, który z prymarnego obiektu zainteresowania staje się węzłem (istotnym, ale tylko jednym z wielu) w sieci relacji. W ten sposób ujawnione zostają również czynniki, które umykają analizie antropocenowej, takie jak chociażby: nieodpłatna praca (również praca natury: ludzkiej i nie-ludzkiej) i powiązane z nią wyzysk oraz opresja czy też kategorie rasy i płci.

 

Recenzentka i konsultantka przekładu: prof. UMK dr hab. Aleksandra Derra

Skład, łamanie, projekt okładki: Składacz – pracownia DTP i usług redakcyjnych, Maciej Mikulewicz

Wydanie książki dofinansowano ze środków Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

 

O serii Humanistyka Środowiskowa:

Seria Humanistyka Środowiskowa prezentuje książki z zakresu ekokrytyki, animal studies, plant studies, filozofii antropocenu, posthumanizmu, ekonomii ekologicznej czy historii środowiskowej. Wszystkie te dziedziny pytają o kwestie znaczenia, kultury, wartości, sprawczości, porządków etycznych i społecznych oraz paradygmatów ekonomicznych w kontekście kryzysu ekologiczno-klimatycznego, sprawiedliwości środowiskowej, solidarności międzygatunkowej, odkryć etologii czy wpływu człowieka na geologię Ziemi. Choć poszczególne nurty humanistyki środowiskowej udzielają na powyższe pytania rozmaitych, nierzadko rozbieżnych odpowiedzi, ich wspólnym mianownikiem jest przekonanie o konieczności zasypania przepaści pomiędzy naukami humanistycznymi i naukami ścisłymi, przeciwstawienia się opozycyjnym ujęciom „natury” i „kultury”, a także przyjęcia postaw

badawczych wypracowujących wizje zrównoważonego, demokratycznego, sprawiedliwego (dla wszystkich istot) świata.

W serii ukazują się tłumaczenia najważniejszych książek z zakresu światowej humanistyki środowiskowej, które inicjują dyskusje nad palącymi planetarnymi wyzwaniami ekologicznymi, ekonomicznymi, etycznymi i politycznymi.

 

Redaktor serii: Patryk Szaj

Autorka logotypu serii: Daria Mielcarzewicz