Uśmiech kota. O twórczości Chrisa Markera

Barbara Kita
https://orcid.org/0000-0003-3616-9863


Abstrakt

Wybrane prace Chrisa Markera będą interpretowane w odniesieniu do obecności zwierząt w jego projektach. Idiosynkratyczne bestiarium, które może być widoczne w wielu pracach Markera - od jego filmów dokumentalnych i filmowych haiku z lat sześćdziesiątych po koty zamieszkujące Second Life i przestrzeń publiczną - skłania do refleksji nad jego relacjami ze zwierzętami w ogóle, a z kotami w szczególności. Prace Markera analizowane są z trzech różnych perspektyw: relacji technologii do zwierząt, relacji między ludźmi a zwierzętami oraz własnego stosunku autora do bestiarium. Interpretacja wszechstronnych prac Markera prowadzi do wniosku, że obecność kota, który pojawia się w różnych formach w zależności od technologii i rodzaju medium zastosowanego w filmie do pewnego stopnia warunkuje artystyczne kontinuum twórcy. Stając się alter ego autora, kot pozwala mu zgłębiać kwestie politycznie i społecznie wrażliwe oraz pojawiać się bez ograniczeń zarówno w Second Life, jak i na platformach Poptronic.


Słowa kluczowe

Chris Marker; kot; bestiariusz; film; dokument; krótki metraż

Balmain, Thomas. “Le mutisme comme phénomene: Une lecture de l’ Animal que donc je suis”. [http://popups.ulg.ac.be/]

Bellour, Raymond. La querelle des dispositifs. Cinèma-installations, expositions. Paris: POL., 2012.

Bellour, Raymond. Le Corps du cinèma, hypnoses, émotions, animalités. Paris: POL, 2009.

Critique de film, Sans soleil (książka dołączona do wydania płyty DVD).

Derrida, Jacques. “A poil devant un chat” [ bibliodroitsanimaux.free.fr/derridachat.html]

Fleischer, Alain. L’Empreinte et le tremblement. Ecrits sur le cinèma et la photographie 2. Paris: GALAADE, 2009.

Harraway, Donna. „Manifest gatunków stowarzyszonych”. Translated by Ewa Domańska. https://pdfslide.net/documents/donna-haraway-manifest-gatunkow-stowarzyszonych.html

Łagodzka, Dorota. „Wystawy sztuki zwierzęcej w Polsce od końca lat 90.XX wieku do dziś”. In Zwierzęta i ich ludzie. Zmierzch antropocentrycznego paradygmatu, edited by Anna Barcz and Dorota Łagodzka, 123-146. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 2015.

Mckay, Robert. „Czytając mięso. Literacka polityka gatunkowa w powieści Michela Fabera „Pod skórą”. Translated by Ewa Ulińska. In Zwierzęta i ich ludzie. Zmierzch antropocentrycznego paradygmatu, edited by Anna Barcz and Dorota Łagodzka, 205-221. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 2015.

Myoo, Sidey. „Filozofia sieci”. Translated by Justyna Kucharska and Katarzyna Stanisz. In Bio-techno-logiczny świat. Bio art oraz sztuka technonaukowa w czasach posthumanizmu i trasnhumanizmu, edited by Piotr Zawojski, 250-265. Szczecin: 13 Muz/Instytucja Kultury Miasta Szczecin, 2015.

Weil, Kari. „Zwrot ku zwierzętom. Sprawozdanie”. Translated by Piotr Sadzik. In Zwierzęta, gender, kultura. Perspektywa ekologiczna, etyczna i krytyczna, edited by Anna Barcz and Magdalena Dąbrowska, 15-35. Lublin: E-naukowiec, 2014.

Zawojski, Piotr. „Rzeczywistość bio-techno-logiczna. Dylematy sztuki oraz kultury w epoce posthumanizmu i transhumanizmu”. In Bio-techno-logiczny świat. Bio art oraz sztuka technonaukowa w czasach posthumanizmu i trasnhumanizmu, edited by Piotr Zawojski, 288-328. Szczecin: 13 Muz/Instytucja Kultury Miasta Szczecin, 2015.

Żylińska, Joanna. „O bioetyce. Rozmowa z Chrisem Batemanem”. Translated by Justyna Kucharska and Katarzyna Stanisz. In Bio-techno-logiczny świat. Bio art oraz sztuka technonaukowa w czasach posthumanizmu i trasnhumanizmu, edited by Piotr Zawojski, 272-286. Szczecin: 13 Muz/Instytucja Kultury Miasta Szczecin, 2015.


Opublikowane : 2016-12-24


KitaB. (2016). Uśmiech kota. O twórczości Chrisa Markera. Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies, (2), 119-129. Pobrano z https://www.journals.us.edu.pl/index.php/ZOOPHILOLOGICA/article/view/6173

Barbara Kita 
Uniwersytet Śląski  Polska
https://orcid.org/0000-0003-3616-9863

Barbara Kita – dr hab., pracuje w Zakładzie Filmoznawstwa i Wiedzy o Mediach Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Zajmuje się teorią filmu i nowych mediów (zwłaszcza francuskiej proweniencji), interesują ją także problematyka tożsamości, przestrzeni   i miejska. Autorka książek Między przestrzeniami. O kulturze nowych mediów (Kraków 2003) oraz Obraz zatrzymany. Praktyka i teoria późnego Godarda (Katowice 2013). Redaktorka monografii Przestrzenie tożsamości we współczesnym kinie europejskim (Kraków 2006) i współredaktorka (z A. Gwoździem) książki Pamięć kina (Katowice 2013).





Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).