Mysz w tradycji folklorystycznej Słowian wschodnich



Abstrakt

W artykule omawiana jest semantyka szeregu metaznaków (mysz, kot, kocur, ryś i in.) folkloru Słowian wschodnich w mitologicznym kontekście tradycyjnych wierzeń i tekstów. W celu ilustracji przytaczane są przykładowe przysłowia, ludowe wróżby oraz bajki.


Słowa kluczowe

semiotyka i semantyka; język folkloru Słowian wschodnich; kontekst mitologiczny; mysz; kot; kocur; ryś

Nadelʹ Červinʹska M.: Kot» i «myši» ukrainskoj i russkoj pesni («korilʹnoj» i «potešnoj»). W: Konfrontacja języków słowiańskich na poziomie leksyki, słowotwórstwa i składni. Red. P. Czerwiński. Współpraca M. Borek. Katowice 2001.

Nadelʹ Červinʹska M.: K rekonstrukcii tradicionnogo kalendarâ evropejcev. Sopostavitelʹnyj analiz semantiki metaznakov i kategorialʹnyh predstavlenij vremeni v folʹklore germancev i vostočnyh slavân. W: Wschód – Zachód. Słowianie i Niemcy. Kultura – język – dy¬daktyka. Red. W. Lejczyk. Słupsk 1998.

Nadelʹ Červinʹska M.: Paradigmatika tradicionnyh smyslov russkoj paremiologii. W: Słowotwórstwo, semantyka i składania języków słowiańskich. T. 1. Red. M. Blicharski, H. Fontański. Katowice 1999.

Nadelʹ Červinʹska M.: Paradigmy narodnogo kalendarâ v materiale russkoj paremiologii. W: Novoe v teorii i praktike opisaniâ i prepodavaniâ russkogo âzyka. Red. N.P. Isaew, E.W. Isaewa, T. Miedziński. Warszawa 2001.

Nadelʹ Červinʹska M.: Semantičeskie oppozicii ‘seryj’ / ‘buryj’, ‘belyj’ / ‘černyj’ i ih otnošenie k ‘pëstromu’ (‘kot’ i ‘myšʹ’ v folʹklore vostočnyh i zapadnyh slavân). “Studia Universitatis Babeš Bolyai”. Kluj Napoka. “Philologia no 1/2009. Red. S. Miria¬nţu.


Opublikowane : 2017-12-24


Nadel‑CzerwińskaM. (2017). Mysz w tradycji folklorystycznej Słowian wschodnich. Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies, (3), 97-107. Pobrano z https://www.journals.us.edu.pl/index.php/ZOOPHILOLOGICA/article/view/7121

Margarita Nadel‑Czerwińska 
Uniwersytet Śląski  Polska
http://orcid.org/0000-0002-4538-8913

Dr, adiunkt w Zakładzie Lingwistyki Stosowanej w Instytucie Filologii Wschodniosłowiańskiej Uniwersytetu Śląskiego. Specjalistka w dziedzinie etnosemantyki, etnoonomastyki, metajęzyka tradycji folklorystycznej, etymologii oraz semantyki animalistycznej w tekstach tradycyjnych (bajkowych opowiadaniach, przysłowiach, pieśniach, przesądach ludowych). Autorka monografii, podręczników, słowników oraz kursów komputerowych. Jej zainteresowania naukowe obejmują także problematykę współczesnego mówionego uzusu językowego, języka polityki i ideologii  w aspekcie mowy potocznej, anegdoty, a także teksty literackie. Jednocześnie kod zwierzę zawsze ma pierwszeństwo w licznych pracach autorki.





Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).