Łowca w każdym z nas?
Abstrakt
By proposing a thesis, which is consistent with the results of biological research in the human evolution, that due to the pressure of natural selection and the evolutionary history of Homo sapiens our species was equipped with a strong predatory instinct, which enables us to speak about “the hunter in each of us”, the author of the article traces its cultural expressions, demonstrating its realisations in the past. She proves that this instinct, in conjunction with the strategy of costly representation (the handicap theory) which is also peculiar to humankind, is currently realised inter alia by hunting practices, which due to their cruelty and the incompatibility with a classless society constitute a peculiar “relic of barbarity”.
Słowa kluczowe
evolution; the hunting hypothesis; hunting; the leisure class; handicap
Bibliografia
Bourdieu, Pierre. Dystynkcja: społeczna krytyka władzy sądzenia. Translated by Piotr Biłos. Warszawa: Scholar, 2005.
Buss, David M. Psychologia ewolucyjna. Jak wytłumaczyć społeczne zachowania człowieka. Najnowsze koncepcje. Translated by Marek Orski. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2003.
Conniff, Richard. Historia naturalna bogaczy. Raport z badań terenowych. Translated by Piotr Amsterdamski. Warszawa: W.A.B. 2003.
Dawkins, Richard. Fenotyp rozszerzony: dalekosiężny gen. Translated by Joanna Gliwicz. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2007.
Diamond, Jared. Strzelby, zarazki, maszyny: losy ludzkich społeczeństw. Translated by Marek Konarzewski. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2000.
Dunbar, Robin. Ilu przyjaciół potrzebuje człowiek? Liczba Dunbara i inne wybryki ewolucji. Translated by Dominika Cieśla-Szymańska. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2010.
Dunbar, Robin. Pchły, plotki a ewolucja języka. Translated by Tomasz Pańkowski. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca, 2009.
Gazzaniga, Michael S. Istota człowieczeństwa. Co sprawia, że jesteśmy wyjątkowi. Translated by Agnieszka Nowak. Sopot: Smak Słowa, 2011.
Girard, René. Początki kultury. Translated by Michał Romanek, Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, 2006.
Hawkes, Kristen. "Showing Off Tests of an Hypothesis About Men's Foraging Goals". Ethology and Sociobiology, no. 12 (1) (1991): 29–54. doi:10.1016/0162-3095(91)90011.
Kochaniak, Ewelina. „Iphone jako przykład dobra luksusowego – analiza wielkości sprzedaży i cen w latach 2010 – 2014”. Contemporary Economy Vol. 7 Issue 1 (2016) 1- 8 Electronic Scientific Journal ISSN 2082-677X www.wspolczesnagospodarka.pl
Kulesza, Wojciech. Efekt kameleona. Psychologia naśladownictwa, Warszawa: Scholar, 2017.
Leakey, Richard. Pochodzenie człowieka. Translated by Zdzisław Skrok. Warszawa: Wydawnictwo CiS, 1995.
Miller, Geoffrey F. Teoria szpanu. Seks, ewolucja i zachowania klienta. Translated by Bartłomiej Reszuta. Warszawa: Prószyński Media, 2010.
Morgan, Elaine. Blizny po ewolucji. Co nasze ciała mówią nam o pochodzeniu człowieka. Translated by Małgorzata Danicka-Kosut. Warszawa: Anadiomene, 2010.
Pawłowski, Bogusław ed. Biologia atrakcyjności człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2009.
Pinker, Steven. Jak działa umysł. Translated by Malgorzata Koraszewska. Warszawa: Książka i Wiedza, 2002.
Ridley, Matt. Czerwona Królowa: płeć a ewolucja natury ludzkiej. Translated by Józef Julian Bujarski, Alexandra Milos. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis,2001.
Smith, Alison G., Martin T. Croft, Michaël Moulin, Michael E. Webb. “Plants need their vitamins too”. Current Opinion in Plant Biology, no 10(3) (2007):266-275.
Stone, Linda, Paul F. P. Lurquin. Geny, kultura i ewolucja człowieka. Translated by Wojciech Branicki, Wiesław Więckowski. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2009.
Szymańska, Anna Irena. „Preferencje konsumenckie i ich determinanty”. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii i Informatyki w Krakowie, no.8 (2012): 67 – 86.
Tylor, Edward B. Cywilizacja pierwotna: badania rozwoju mitologii, filozofii, wiary, mowy, sztuki i zwyczajów. Translated by Zofia A. Kowerska. Warszawa: Wydawnictwo "Głosu" W drukarni F. Csernaka, 1896.
Veblen, Thorstein. Teoria klasy próżniaczej. Translated by Janina Frenzel-Zagórska. Warszawa: Muza SA, 2008.
Waal de, Frans. Małpa w każdym z nas: dlaczego seks, przemoc i życzliwość są częścią natury człowieka? Translated by Krzysztof Kornas. Kraków: Copernicus Center Press, 2015.
Wężowicz-Ziółkowska, Dobrosława, Wojciech Borkowski. „Kultura jako adaptacja. Kultura w paradygmacie przyrodoznawstwa”. Postscriptum Polonistyczne, no.3 (2013): 25 – 41.
Wężowicz-Ziółkowska, Dobrosława.” Pojedziemy na łów”. Polowania a przemoc symboliczna”. In Zwierzę, język, emocje. Dyskursy i narracje, edited by Marzena Kubisz, Justyna Tymieniecka-Suchanek, 53-65. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2018.
Wilson, Edward O. Konsiliencja. Jedność wiedzy. Translated by Jarosław Mikos. Poznań: Zysk i S-ka, 2002.
Wrangham, Richard. Walka o ogień. Jak gotowanie stworzyło człowieka. Translated by Anna.E. Eichler, Magdalena. Kawalec. Warszawa: CiS, 2009.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
