Literacko‑serialowe lekcje feminizmu. Przypadek Ani z Zielonego Wzgórza

Maria Balik
https://orcid.org/0000-0001-9636-2214

Abstrakt

The article attempts to interpret the character of Anne Shirley in terms of gender studies, mainly taking into account such an issue as the pro‑feminist element in the work of Lucy Maud Montgomery herself, which had an impact on the creation of a new type of heroine breaking the 19th‑century Victorian patterns of that time. Another reading from Anne of Green Gables resulted in a completely new text of culture, Anne with an E (Netflix, CBC), extracting forgotten or unread voices from the pages of novels. The author of the article compares specific situations from the book with TV series’ moments and their mutual impact on the transmitted content and to the constant emancipation of the main character.


Słowa kluczowe

Anne of Green Gables; Anne with an E; gender studies; novel for girls

Atwood M., 2016, Opowieść podręcznej, Uhrynowska‑Hanasz Z., przeł., Warszawa.

Bula D., 2010−2011, Ania z Zielonego Wzgórza — lektura nie tylko dla dziewcząt, „Język Polski w Szkole IV—VI”, nr 1.

Gawlicz K., 2003, Odnajdywanie i gubienie małej dziewczynki. Praktyka zakochiwania się a wytwarzanie oraz zawieszanie płci, w: Kowalczyk I., Zierkiewicz E., red., W poszukiwaniu małej dziewczynki, Wrocław.

Gillen M., 1994, Maud z Wyspy Księcia Edwarda, Stanisławska‑Kocińska Z., przeł., Warszawa.

Helios J., Jedlecka W., 2018, red., Urzeczywistnienie idei feminizmu w ogólnoświatowym dyskursie o kobietach, Wrocław.

Kuliczkowska K., 1975, Nie oskarżajmy Ani o staroświeczczyznę!, „Nowe Książki”, nr 2, s. 55—56.

Lasoń‑Kochańska G., 2010, „Ta wstrętna Ania”. O bohaterce Lucy Maud Montgomery w kontekście autogynografii, w: Olszewska B., Łucka-Zając E., red., Stare i nowe w literaturze dla dzieci i młodzieży, Opole, s. 345—355.

Lasoń‑Kochańska G., 2012, Gender w literaturze dla dzieci i młodzieży. Wzorce płciowe i kobiecy repertuar topiczny, Słupsk.

Montgomery L.M., 2012, Ania z Zielonego Wzgórza, Beręsewicz P., przeł., Kraków.

Montgomery L.M., 1996, Uwięziona dusza, Horodyska E., przeł., Warszawa.

Oczko P., Nastulczyk T., Powieśnik D., 2018, Na szwedzkim tropie „Ani z Zielonego Wzgórza”. O przekładzie Rozalii Bernsteinowej, „Ruch Literacki”, z. 3, s. 261—280.

Skarzycka P., 2016, A Feminist Approach to „Anne of Green Gables” by Lucy Maud Montgomery, Monachium.

Środa M., 2012, Kobiety i władza, Warszawa.

Źródła internetowe

https://histmag.org/Lucy-Maud-Montgomery-kobieta-ktora-przerosla-swoja-epoke-10365/4 [data dostępu: 1.03.2019].

https://pl.wikipedia.org/wiki/Prawo_wyborcze_dla_kobiet [data dostępu: 27.02.2019].

https://www.filmweb.pl/film/Ania+z+Zielonego+Wzg%C3%B3rza%3A+Dalsze+losy2000-114977 [data dostępu: 28.02.2019].

https://www.grin.com/document/277487 [data dostępu: 27.02.2019].

https://www.independent.ie/life/family/parenting/anne-of-green-gables-feminist-iconfor-our-times 35697405.html [data dostępu: 1.03.2019].

http://www.lmmontgomery.ca/conferences/2016-conference-lm-montgomery-andgender [data dostępu: 3.03.2019].

https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/ksiazki/212465,1,fragment-ksiazkisredniowieczna-gra-symboli.read [data dostępu: 11.03.2019].

https://www.rottentomatoes.com/tv/anne/s01 [data dostępu: 11.03.2019].

Pobierz

Opublikowane : 2020-06-25


BalikM. (2020). Literacko‑serialowe lekcje feminizmu. Przypadek Ani z Zielonego Wzgórza. Paidia I Literatura, (2), 43-58. https://doi.org/10.31261/PiL.2020.02.04

Maria Balik 
Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1 w Katowicach  Polska
https://orcid.org/0000-0001-9636-2214




Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).