Duchowość sztuki po Kandinskim



Abstrakt

Wassily Kandinsky zdefiniował charakter duchowości sztuki nowoczesnej. Samo pojęcie duchowości sztuki, będąc znaczącą cechą dzieła sztuki staje się przedmiotem interpretacjia historyków sztuki, teologów i estetyków, koresponduje z ideą sztuki epifanicznej Charlesa Taylora. Pojęcie duchowości sztuki odsyła do dzieła sztuki jako takiego, do procesu twórczego lub jest pojmowane w perspektywie teologicznej. W artykule zestawiam ze sobą odmienne odczytania pojęcia duchowość sztuki w odniesieniu do realizacji artystycznych odwołujących się do dzieł i myśli Kandinskiego.


Słowa kluczowe

duchowość; sztuka nowoczesna; sztuka epifaniczna; religia; Kandinsky; Rothko; Viola

Alexenberg M.L., The Future of Art. In a Postdigital Age: From Hellenistic to Hebraic Consciousness, Bristol, Chicago 2011.

Bernier R.R., The Unspeakable Art of Bill Viola. A Visual Theology, Pickwick! Publications, Eugene 2014, s. 5 (wywiad z 2013).

Bielik-Robson A., Inna nowoczesność. Pytania o współczesną formułę duchowości, Universitas, Kraków 2000.

Bill Viola, ed. John Walsh, The J. Paul Getty Museum, The National Gallery, Los Angeles–London 2003.

Drzewo poznania. Postsekularyzm w przekładach i komentarzach, red. P. Bogalecki, A. Mitek-Dziemba, FA -art, UŚ, Katowice 2012.

Golding J., Paths to the Absolute. Mondrian, Malevich, Kandinsky, Pollock, Newman, Rothko, and Still, Princeton University Princeton 2000.

Hendrix J.S., Aesthetics and the Philosophy of Spirit. From Plotinus to Schelling and Hegel, Peter Lang, New York 2005.

Idol Anxiety, red. J. Ellenbogen, A. Tugendhaft , Stanford University Press, Stanford 2011.

Illman R., Art and Belief: Artists engaged into interreligious Dialogue, Routledge, New York 2012.

J. Elkins, On the Strange Place of Religion in Contemporary Art, Routledge, New York 2004.

Kandinsky W., Marc F., The „Blaue Reiter” Almanac, ed. K. Lankheit, Viking, New York 1944.

Kandinsky W., O duchowości w sztuce, tłum. S. Fijałkowski, Państwowa Galeria Sztuki, Łódź 1996.

Kandinsky W., Punk i linia a płaszczyzna, tłum. S. Fijałkowski, PIW, Warszawa 1986.

Newman B., The sublime is Now, w: Art in Theory 1900–2000. An Anthology of Changing Ideas, red. C. Harrison, P. Wood, Blackwell, Oxford–Cambridge 1993.

Nowosielski J., Sztuka po końcu świata. Rozmowy, Znak, Kraków 2012.

Pattison G., Crucifixions and Resurrection of the Image. Christian Reflection on Art and Modernity, MCS Press, Norwich 2009.

Ringbom S., The Sounding Cosmos. A Study in the Spiritualism of Kandinsky and the Genesis of Abstrakt Painting, Åbo 1970.

Rosenberg H., The De-definition of Art, The University of Chicago Press, Chicago–London 1983.

Ross D.A., Sellars P., Bill Viola, Cantz, New York 1998.

Rzepińska M., Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1983.

Siedell D. A., God in the Gallery (Cultural Exegesis): A Christian Embrace of Modern Art, Michigan 2008.

Taylor C., Oblicza religii dzisiaj, tłum. A. Lipszyc, Znak, Kraków 2002.

Taylor C., Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej, przekł. wielu, PWN, Warszawa 2012.

Taylor M.C., Refiguring the Spiritual. Beuys, Barney, Turrell, Goldsworthy, Columbia University Press, 2012.

Pobierz

Opublikowane : 2020-12-29


PopczykM. (2020). Duchowość sztuki po Kandinskim. Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne, 51(2), 304-314. Pobrano z https://www.journals.us.edu.pl/index.php/ssht/article/view/10920

Maria Popczyk 
Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Filologiczny  Polska



Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).