Holokaust: rewitalizacja ukraińskiej pamięci? W osiemdziesiątą rocznicę wydarzeń w Babim Jarze
Abstrakt
Presented text is a research reconnaissance on the Ukrainian memorial discourse on the Holocaust carried out in Babi Yar in September 1941. Author of the article focuses primarily on the period after the Revolution of Dignity, which became a turning point in Ukrainian-Jewish relations. The subject of special attention are two competitive commemorative projects that are being implemented by Memorial Museum of the Victims of Babi Yar and Memorial Holocaust Center “Babi Yar” (BYHMC).
Słowa kluczowe
Holocaust; Holocaust by bullets; Babi Yar; Ukrainian History; Kyiv
Bibliografia
References
Abraham, Nicolas; Török, Maria. Cryptonymie. Le verbierde l’homme aux Louis. Paris: Flammarion,1976.
Andreyeva, Yekaterina. General Vlasov i Russkoye Osvoboditel’noye Dvizheniye. London: Overseas Publications Interchange Ltd., 1990 [Андреева, Екатерина. Генерал Влaсов и Русское Освободительное Движение. London: Overseas Publications Interchange Ltd., 1990].
Ankersmit, Frank. „Pamiętając Holokaust. Żałoba i melancholia.” In: E. Domańska (ed.). Pamięć, etyka i historia. Angloamerykańska teoria historiografii lat dziewięćdziesiątych. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2006.
Ankersmit, Frank. Narracja, reprezentacja, doświadczenie. Studia z teorii historiografii. Kraków: Universitas, 2004.
Assmann, Aleida. „Przestrzenie pamięci. Formy i przemiany pamięci kulturowej.” Transl. P. Przybyła. In: M. Sayrusz-Wolska (ed.). Pamięć zbiorowa i kulturowa: Współczesna perspektywa niemiecka. Kraków: Universitas, 2009.
Banaś, Anna; Chodacz, Weronika; Janus Aleksandra (eds.). Laboratorium museum. Tożsamość. Warszawa 2018 <http://laboratoriummuzeum.pl/wp-content/uploads/2018/03/muzeum_publikacja_all-1.pdf>.
Bauman, Zygmunt. Nowoczesność i Zagłada. Trans. T. Kunz. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2009.
Bennett, Jill. “Tenebrae after September 11: Art., Empathy, and the Global Politics of Belonging.” In: J. Bennett, R. Kennedy (eds.). World Memory: Personal trajectories in global time. Basingstoke: Palgrave Macmillan, 2003.
Bennett, Tony. “Thinking (with) Museums: From Exhibitionary Complex to Governmental Assemblage.” In: K. Message; A. Witcomb (eds.). The International Handbooks of the Museum, vol. 1: Museum Theory. Oxford 2015.
Bennett, Tony. The birth of the museum. History, theory, politics. London New: Routledge, York, 1995.
Berlant, Arnold. Art and Engagment, Philadelphia: Temple University Press, 1991.
Bilczewski, Marek. „(Nie)pamięć zbiorowa Polaków jako skuteczna regulacja emocji.” Teksty Drugie, no. 6, 2016.
Bobrov, Vitaliy (ed.). Babin Yar:pam’yat’ na tlі іstorії: Putіvnik dlya vchitelya: zbіrnik navchal’no-metodich. Kiїv, 2017 [Бобров, Виталий (ред.). Бабин Яр: пам’ять на тлі історії: Путівник для вчителя: збірник навчально-методичних розробок шкільних занять на основі віртуальної виставки та документального фільму. Київ, 2017].
Bojarska, Katarzyna. „Obóz-Muzeum. Afektywna przestrzeń przekazu doświadczenia traumatycznego.” In: M. Fabiszak, M. Owsiński (eds.). Obóz-Muzeum. Trauma we współczesnym wystawiennictwie. Kraków: Universitas, 2013.
Bruijn, Geerte, M.; Savenije, Pieter de. “Historical empathy in a museum: uniting contextualisation and emotional engagement.” International Journal of Heritage Studies, vol. 23, no. 9, 2017.
Carynnyk, Marko. “Foes of ourrebirth: Ukrainian nationalist discussions about Jews, 1929–1947.” Nationalities Papers, vol. 39, no. 3, 2001.
Casey, Edward. Getting Back into Place: Toward a Renewed Understanding of the Place World, Bloomington: Indiana University Press, 1993.
Chakrabarty, Dipesh. “Museums in Late Democraties.” Humanities Research, no. 1, vol. IX, 2002 <http://press-files.anu.edu.au/downloads/press/p12791/pdf/2_Chakrabarty.pdf>.
Deleuze, Gilles. Proust i znaki. Transl. M.P. Markowski. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 1999.
Derevіns’kiy, Vasil’. Stavlennya OUN(b) і UPA dosusіdnіkh narodіv ta natsіonal’nikh menshin. Kiїv: Nats. akad. nauk Ukraїni, Іn-t іstorії Ukraїni, 2006 [Деревінський, Василь. Ставлення ОУН(б) і УПА досусідніх народів та національних меншин. Київ: Нац. акад. наук України, Ін-т історії України, 2006].
Dorosh, Svіtlana. Babin Yar і rosіys’kiy slіd. Shcho stoїt’ za konflіktom navkolo memorіalu <https://www.bbc.com/ukrainian/features-56156925> [Дорош, Світлана. Бабин Яр і російський слід. Що стоїть за конфліктом навколо меморіалу <https://www.bbc.com/ukrainian/features-56156925>].
Dziuba, Iwan. „W dwudziestą piątą rocznicę masowych rozstrzeliwań w Babim Jarze (przemówienie wygłoszone w Babim Jarze 29 marca 1966 roku).” Zustriczi, no. 5, 1999.
Frydryczak, Beata. Krajobraz. Od estetyki the picturesque do doświadczenia topograficznego. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2013.
Grachova, Sofіya. “Voni zhili serednas?” Kritika, vol. 4, 2005 [Грачова, Софія. „Вони жили середнас?” Критика, ч. 4, 2005].
Grinevich, Vladislav; Maґochіy, Pavlo-Robert (eds.). Babin Yar: Іstorіya і pam’yat’. Kiїv: Dukh і Lіtera, 2016 [Гриневич, Владислав; Маґочій, Павло-Роберт (ред.). Бабин Яр: Історія і пам’ять. Київ: Дух і Літера, 2016].
Gritsak, Yaroslav. “Golodomor і Golokost: vikliki kolektivnіy pamyatі.” In: Y. Gritsak. Strastі za natsіonalіzmom. Stara іstorіyana noviy lad. Kiїv:
Kritika, 2011 [Грицак, Ярослав. „Голодомор і Голокост: виклики колективній памяті.” B: Я. Грицак. Страсті за націоналізмом. Стара історія на новий лад. Київ: Критика, 2011].
Gritsak, Yaroslav. “Ukraїntsі v antiєvreys’kikh aktsіyakh pіdchas Drugoї svіtovoї vіyni.” Nezalezhniy kul’turologіchniy chasopis „Ї”, vol. 8, 1996 [Грицак, Ярослав. „Українці в антиєврейських акціях підчас Другої світової війни.” Незалежний культурологічний часопис «Ї», ч. 8, 1996].
Gumbrecht, Hans, Urlich. „Użyteczność historii (uobecnienie i odkupienie).” E. Domańska (transl.). In: E. Domańska (ed.). Pamięć, etyka, historia: Angloamerykańska teoria historiografii lat dziewięćdziesiątych. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2006.
Hetherington, Kevin. “Foucault and the Museum.” In: K. Message; A. Witcomb (eds.). The International Handbooks of the Museum, vol. 1: Museum Theory. Oxford 2015.
Himka, John-Paul. “Debates in Ukraine over nationalist in volvement in the Holocaust, 2004–2008.” Nationalities Papers, vol. 39, no. 3, 2001.
Himka, John-Paul. “The Reception of the Holocaust in Postcommunist Ukraine.” In: J.-P. Himka; J. Michlic (eds.). Bringing the Dark Past the Light: The Reception of the Holocaust in Postcommunist Europe. Lincoln: University of Nebraska Press, 2013.
Himka, John-Paul. „Metropolitan Andrey Sheptytsky and the Holocaust.” Polin. Studies in Polish Jewry, no. 26, 2014.
Himka, John-Paul. Ukrainians, Jews and the Holocaust: Divergent Memorie. Saskatoon: Heritage Press, 2009.
Hooper-Greenhill, Eilean. Museum and the interpretation of Visual culture. London-New York: Routledge, 2000.
Howes, David (ed.). Empire of the Senses. The Sensual Culture Reader. Oxford–New York: Berg, 2005.
Їl’ge, Vіl’frid. „Zmagannya zhertv.” Kritika, no 5, 2006 <https://krytyka.com/ua/articles/zmahannya-zhertv> [Їльге, Вільфрид. „Змагання жертв.” Критика, no 5, 2006 <https://krytyka.com/ua/articles/zmahannya-zhertv>].
Kas’yanov, Georgіy. „Іstorichnapolіtika і pam’yat’ pro Golokost. Nova Єvropa ta Ukraїna.” In: A. Podol’s’kiy; C. Osіpchuk (eds.). Ukraїns’ke suspіl’stvo і pam’yat’pro Golokost: naukovі ta osvіtnі aspekti (Vibranі dopovіdі IX і Kh kruglikh stolіv do Mіzhnarodnogo dnya pam’yatі zhertv Golokostu). Kiїv: Ukraїns’kiy tsentr vivchennya іstorії Golokostu, 2018 [Касьянов, Георгій. „Історична політика і пам’ять про Голокост. Нова Європа та Україна”. B: A. Подольський; C. Осіпчук (ред.). Українське суспільство і пам’ять про Голокост: наукові та освітні аспекти (Вибрані доповіді IX і Х круглих столів до Міжнародного дня пам’яті жертв Голокосту). Київ: Український центр вивчення історії Голокосту, 2018].
Khimka, Іvan-Pavlo. „Mіti natsіonal’noї konsolіdatsії, Golodomor і Golokost: vіdpovіd’ Romanovі Serbinu.” Kritika, vol. 8, 2012 [Химка, ІванПавло. „Міти національної консолідації, Голодомор і Голокост: відповідь Романові Сербину.” Критика, ч. 8, 2012].
Kirshenblatt-Gimblett, Barbara. The Museum as Catalyst, Keynote address. Museums 2000 <http://www.nyu.edu/classes/bkg/web/vadstena.pdf>.
Kovba, Zhanna. Lyudyanіst’u bezodnі pekla: povedіnka mіstsevogo naselennya Galichini u roki “ostatochnogo rozv’yazannya єvreys’kogo pitannya”. Kiїv: Dukh і Lіtera, 2009 [Ковба, Жанна. Людяність у безодні пекла: поведінка місцевого населення Галичини у роки «остаточного розв’язання єврейського питання». Київ: Дух і Літера, 2009].
Kranz, Tomasz. Edukacja historyczna w miejscach pamięci. Studium ekspozycji Holokaustu. Lublin: Państwowe Muzeum na Majdanku, 2011.
Kul’chits’kiy, Stanislav. ”Golodomor v Ukraїnі y ukraїns’kiy Golokost.” Golokost і suchasnіst’. Studії v Ukraїnі і svіtі: Naukoviy Chasopisukraїns’kogo tsentru vivchennya іstorії Golokostu, no 1 (3), 2008 <https://en.calameo.com/books/0052737126c7fa071de65> [Кульчицький, Станислав. ”Голодомор в Україні й український Голокост.” Голокост і сучасність. Студії в Україні і світі: Науковий часопис Українського центру вивчення історії Голокосту, no 1 (3), 2008 <https://en.calameo.com/books/0052737126c7fa071de65>.
LaCapra, Dominic. Writing History, Whiting Trauma. Baltimore: Johns Hopkins University Press, 2001.
Lustiger, Arno. Czerwona księga. Stalin i Żydzi. Transl. E. Kaźmierczak, W. Leder. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B, 2004;
Lustiger, Arno. Das Schwarzbuch. Der Genozid an den sowjetischen. Reinbek bei Hamburg: Rowohlt, 1994.
Magochіy, Pavlo Robert; Petrovs’kiy-Shtern, Yokhanan. Єvreї ta ukraїntsі: tisyacholіttya spіvіsnuvannya. Uzhgorod: Vidavnitstvo Valerіya Padyaka, 2016 [Магочій, Павло Роберт; Петровський-Штерн, Йоханан. Євреї та українці: тисячоліття співіснування. Ужгород: Видавництво Валерія Падяка, 2016].
Magocsi, Paul, Robert; Krawchuk, Alla. (eds.). Morality and Reality. The Life and Times of Andrei Sheptyts’kyi. Edmonton: Canadian Institute of Ukrainian Studies, 1989.
Marinovich, Miroslav. Vsesvіt za kolyuchim drotom (Spogadi ta rozdumidisidenta). L’vіv: Bidavnitstvo Ukraїns’kogo katolits’kogo unіversitetu, 2016 [Маринович, Мирослав. Всесвіт за колючим дротом (Спогади та роздуми дисидента). Львів: Bидавництво Українського католицького університету, 2016].
Marynowycz, Myrosław. „Próba określenia wzajemnych interesów.” Zustriczi, no. 5, 1999.
Massumi, Brian. „Autonomia afektu.” Transl. A. Lipszyc. Teksty Drugie, no. 6, 2013.
Matusiak, Agnieszka. Wyjść z milczenia: Dekolonialne zmagania kultury i literatury ukraińskiej XXI wieku z traumą posttotalitarną. Wojnowice-Wrocław: Wydawnictwo KEW, 2020.
Matusyak, Aґnєshka. Viyti z movchannya. Dekolonіal’nі zmagannyaukraїns’koї kul’turi ta lіteraturi XXI stolіttya z posttotalіtarnoyu travmoyu. Transl. A. Bondar. L’vіv: LA Pіramіda, 2020 [Матусяк, Аґнєшка. Вийти з мовчання. Деколоніальні змагання української культури та літератури ХХІ століття з посттоталітарною травмою. Пер. A. Бондар. Львів: ЛА Піраміда, 2020.
Mędykowski, Witold. W cieniu gigantów. Pogromy Żydów w 1941 roku w byłej sowieckiej strefie okupacyjnej: kontekst historyczny, społeczny i kulturowy. Warszawa: Rozpisani.pl, 2012.
Mitsik, Yuriy (ed.). Ukraїns’kiy golokost 1932–1933: svіdchennyatikh tikh, khto vizhiv. T. 1–4. Kiїv: Kiєvo-Mogilyans’ka akademіya, 2003–2007 [Мицик, Юрiй (ред.). Український голокост 1932–1933: свідченнятих тих, хто вижив. Т. 1–4. Київ: Києво-Могилянська академія, 2003–2007].
Nakhmanovich, Vіtalіy (ed.). Babiy Yar: chelovek, vlast’, istoriya: Dokumenty i materialy: v 5 kn. Kiyev: Obshchestvennyy komitet po uvekovecheniyu pamyati zhertv Bab’yego Yara 2004 [Нахманович, Віталій (ред.). Бабий Яр: человек, власть, история: Документы и материалы: в 5 кн. Киев: Общественный комитет по увековечению памяти жертв Бабьего Яра и др., 2004].
Nora, Pierre. „Między pamięcią a historią.” Tytuł roboczy: archiwum, no. 2, 2009.
Osadczuk, Bohdan. „Curesy i cymesy.” Zustriczi, no. 5, 1999.
Pękala, Teresa. „Estetyczne doświadczenie przeszłości.” In: A. Zeidler-Janiszewska, R. Nycz (eds.). Nowoczesność jako doświadczenie: dyscypliny — paradygmaty — dyskursy. Warszawa: Universitas, 2008.
Podolski, Anatolij. „Społeczeństwo ukraińskie a pamięć o Holokauście — próba analizy wybranych aspektów.” In: Praca z „trudną pamięcią” w społecznościach lokalnych. Polsko-ukraińska wymiana doświadczeń. Lublin: Ośrodek „Brama Grodzka-Teatr NN” i Stowarzyszenie Panorama Kultur, 2010.
Podol’s’kiy, Anatolіy. „Pam’yat’ pro zhertvi Golokostu — yak odin z chinnikіvєvreys’ko іdentichnostі v Ukraїnі.” In: Єvreys’ka natsіonal’na spіl’nota v kontekstі іntegratsії ukraїns’kogosuspіl’stva, Kiїv: Іnstitutpolіtichnikh і yetnonatsіonal’nikh doslіdzhen’ іm. І.F. Kurasa NAN Ukraїni, 2014 [Подольський, Анатолій. „Пам’ять про жертви Голокосту — як один з чинників єврейсько ідентичності в Україні.” B: Єврейська національна спільнота в контексті інтеграції українського суспільства. Київ: Інститут політичних і етнонаціональних досліджень ім. І.Ф. Кураса НАН України, 2014].
Podol’s’kiy, Anatolіy. „Ukraїns’ke suspіl’stvo і pam’yat’ pro Golokost. Sproba analіzu deyakikh aspektіv.” Golokost і suchasnіst’. Studії v Ukraїnі іsvіtі, no. 1 (5), 2009 [Подольський, Анатолій. „Українське суспільство і пам’ять про Голокост. Спроба аналізу деяких аспектів.” Голокост і сучасність. Студії в Україні і світі, no. 1 (5), 2009].
Podol’s’kiy,Anatolіy. „Ukraїns’kі akademіchnі studії z іstorії Golokostu: novі teoretichnі tendentsії і polіtichnі pіdteksti.” In: Rozvitok і vzaєmodіya єvreys’kikh gromad naєvropeys’komu prostorі: monografіya. Kiїv: NAN Ukraїni, 2017 [Подольський, Анатолій. „Українські академічні студії з історії Голокосту: нові теоретичні тенденції і політичні підтексти.” B: Розвиток і взаємодія єврейських громад на європейському просторі: монографія. Київ: НАН України, 2017].
Pogromy Żydów na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. T. 1–4. Warszawa: Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN, 2018–2019.
Portnikov,Vіtalіy. Babiy yar: problema pamyati <https://www.svoboda.org/a/28000307.html> [Портников, Віталій. Бабий яр: проблема памяти <https://www.svoboda.org/a/28000307.html>.
Portnov, Andrii. “The Holocaust in the Public Discourse of Post-Soviet Ukraine.” In: J. Fedor; M. Kangaspuro; J. Lassila; T. Zhurzhenko (eds.). War and Memory in Russia, Ukraine and Belarus. London: Palgrave Macmillan, 2017.
Portnow, Andrij. „Czy Ukraina jest gotowa wydorośleć? Spostrzeżenia na temat Holokaustu w polityce i pamięci historycznej.” In: Praca z „trudną pamięcią” w społecznościach lokalnych. Polsko-ukraińska wymiana doświadczeń. Lublin: Ośrodek „Brama Grodzka-Teatr NN” i Stowarzyszenie Panorama Kultur, 2010.
Potichny, Peter; Aster, Howard. Ukrainian-Jewish Relation in Historical Perspective. Edmonton: Canadian Institute of Ukrainian Studies, 1990.
Powojnie: historia społeczności żydowskiej w Polsce po 1945 roku — materiały edukacyjne. Bibliografia. Warszawa: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.
Ranciére, Jacques. Dzielenie postrzegalnego: Estetyka i polityka. Transl. M. Kropiwnicki, J Sowa. Kraków: Wyd. Korporacja Ha!art, 2007.
Rapoport, Jakow. Ostatnia zbrodnia Stalina. 1953: Spisek lekarzy kremlowskich. Transl. D. Wieczorek. Warszawa: Erica, 2011.
Redlich, Shimon. „Moralność i rzeczywistość: metropolita Andriej Szeptycki i Żydzi w czasach Holokaustu i II wojny światowej.” Transl. D. Urbanek. Zagłada Żydów. Studia i Materiały, no. 4, 2008.
Retseptsіya Golokostu v poskomunіstichnіy Ukraїnі <http://uamoderna.com/md/223-223> [Рецепція Голокосту в поскомуністичній Україні <http://uamoderna.com/md/223-223>].
Rodaway, Paul. Sensuous Geographies. Body, Sense and Place. London-New York: Routledge, 1994.
Sheldon, Richard. The Transformations of Babi Yar. Final Report To National Council For Soviet And East European Research, New York 1976 <https://www.ucis.pitt.edu/nceeer/0000-801-15-Sheldon.pdf >.
Silverman, Kaja. The Threshold of the Visible World. New York: Routledge, 1996.
Skіra, Yurіy. Poklikanі: Monakhi Studіys’kogo Ustavu ta Golokost. Kiїv: Dukh i Litera, 2019 [Скіра, Юрій. Покликані: Монахи Студійського Уставу та Голокост. Київ: Дух i Лiтера, 2019].
Snyder, Timothy. Skrwawione ziemie. Europa między Stalinem a Hitlerem. Transl. B. Pietrzyk. Warszawa: Świat Książki, 2015.
Szociński, Andrzej. „Miejsce pamięci (Linux de memoire).” Teksty Drugie, no. 4, 2008.
Szpociński, Andrzej. „Autentyczność przeszłości jako problem kultury współczesnej.” In: A. Szpociński (ed.). Wobec przeszłości. Pamięć przeszłości jako element kultury współczesnej. Warszawa: Instytut Adama Mickiewicza, 2005.
Traba, Robert. „Pamięć zapisana w kamieniu, czyli krajobraz kulturowy jako palimpsest.” In: R. Traba. Przeszłość w teraźniejszości. Polskie spory o historię na początku XXI wieku. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2009.
Tyagliy, Mikhaylo. Golokostv Ukraїnі <https://www.lvivcenter.org/download.php?downloadid=285> [Тяглий, Михайло. Голокост в Україні <https://www.lvivcenter.org/download.php?downloadid=285>.
Ugresič, Dobravka. „Nowi barbarzyńcy.” Transl. D.J. Ćirlić. Gazeta Wyborcza, no. 110, 12–13.05.2007.
“Ukrainians and Jews. Interview with Leonid Finberg.” In: V. Yermolenko (ed.). Ukraine in Histories and Stories Essays by Ukrainian Intellectuals. Kyiv: Columbia University Press, 2019.
Watson, Sheila. “Emotions in the History Museum.” In: K. Message; A. Witcomb (eds.). The International Handbooks of the Museum, vol. 1: Museum Theory. Oxford 2015.
Wieczorek, Katarzyna. Jom Kipur. Cykl życia. Święta i obrzędy Żydów polskich. Wyd. ŻIH <https://www.jhi.pl/blog/2019-10-08-jom-kipur-2019>.
Wodziński, Marcin. Chasydyzm. Atlas historyczny. Oprac. kart. W. Spallek. Kraków–Budapeszt–Syrakuzy: Austeria, 2019.
“Zvernennya ukraїns’koї kul’turnoї ta naukovoї spіl’noti shchodo memorіyalіzatsії Babinogo Yaru.” Kritika, traven’, 2020 (04.06.2020) [„Звернення української культурної та наукової спільноти щодо меморіялізації Бабиного Яру.” Критика, травень, 2020 (04.06.2020)].
<http://api.babiyar.org/uploads/files/news/BYHMC%20Narrative.pdf >
<http://pinchukartcentre.org/ua/news/30454>
<http://www.memory.gov.ua/sites/default/files/babij_jar_final_small.pdf>
<http://www.ww2.memory.gov.ua/vystavka/>
<https://babynyar.org/ua/about#naukova-rada>
<https://embassies.gov.il/kiev/NewsAndEvents/Pages/PoroshenkoKnesseth2015.aspx>
<https://www.youtube.com/watch?v=bhLmJfBCwfw&ab_channel=BabynYarHolocaustMemorialCenter;>
<https://www.youtube.com/watch?v=yCy2z3f1_LE&ab_channel=BabynYarHolocaustMemorialCenter>
<https://www.bbc.com/ukrainian/press-review-57828051>
<https://www.youtube.com/watch?v=lPQhdPWeWkE&ab_channel=BabynYarHolocaustMemorialCenter>
<https://www.youtube.com/watch?v=R99SY2zwab8&ab_channel=BabynYarHolocaustMemorialCenter>
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
