Święty Efrem Syryjczyk: czasy święty i historyczny widziane z perspektywy skrzyżowania kultur



Abstrakt

Poniższy artykuł koncentruje się na koncepcji czasu w pismach Efrema Syryjczyka, teologa z IV wieku, uważanego za najbardziej niezwykłego poetę-teologa epoki Ojców Kościoła. Po wprowadzeniu podstawowego rozróżnienia na czas historyczny i czas święty, rozważania skupiają się na analizie przykładów obrazujących, jak Efrem pojmuje czas w kontekście Bożej aktywności wobec człowieka w sytuacji, gdy wydarzenia rozłożone w długim okresie zbiegają się w pojedyncze (wydarzenie).
W dalszej części artykułu podejmuje się próbę analizy możliwości wejścia przez człowieka w rzeczywistość czasu świętego. Wedle wizji Efrema taki koncept zakłada stałą synergię pomiędzy Bogiem a człowiekiem, czyli, co za tym idzie, prawdziwe zaangażowanie tego drugiego. W ramach takowej próby rozważa się szczególnie misterium Męki Chrystusa, dzięki której ludzkość może uzyskać dostęp do innego poziomu poznawczego. W dalszych rozważaniach techniczny termin klucz staje się użytecznym narzędziem umożliwiającym spełnienie założonego celu. Konkluzją artykułu jest twierdzenie, że sakramentalne życie Kościoła, zwłaszcza Eucharystia, jest u-obecnieniem tego, co wydarzyło się na Golgocie, stając się tym samym widzialnym elementem czasu świętego, który może być doświadczany w życiu, w ramach czasu historycznego.


Słowa kluczowe

czas; synergia; misterium; klucz; raj; męka Chrystusa

Ephrem the Syrian, Commentary on Tatian’s Diatessaron, trans. C. McCarthy, Oxford 1993.

Ephrem the Syrian, Hymns on Faith, trans. J. T. Wickes, Washington 2015.

Ephrem the Syrian, Hymns, trans. K.E. McVey, New York 1989.

Ephrem the Syrian, Hymns on Paradise, trans. S. Brock, Crestwood 1990.

Ephrem the Syrian, Hymns on the Unleavened Bread, trans. J.E. Walters, Piscataway 2012.

Ephrem the Syrian, Select Poems, trans. S.P. Brock and G.A. Kiraz, Provo 2009.

S. Brock, The Luminous Eye. The Spiritual World Vision of Saint Ephrem the Syrian, Kalamazoo 1992.

S. Brock, St Ephrem on Christ as Light in Mary and in the Jordan: Hymni De Ecclesia 36, “Eastern Churches Review” 7 (1975).

S. Brock, The Poet as Theologian, “Sobornost” 4 (1977).

T. Buchan, “Blessed is Who Brought Adam from Sheol”, Piscataway 2004.

M. Eliade, Patterns in Comparative Religion, trans. R. Sheed, Lincoln 1996.

G. Van der Leeuw, Religion in Essence and Manifestation, trans. J.E. Turner, Princeton 1986.

R. Murray, Ephrem Syrus, in Catholic Dictionary of Theology, ed. J.H. Crehan, London, 1967, II.


Opublikowane : 2022-03-26


KurekJ. (2022). Święty Efrem Syryjczyk: czasy święty i historyczny widziane z perspektywy skrzyżowania kultur. Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne, 50(1), 19-28. Pobrano z https://www.journals.us.edu.pl/index.php/ssht/article/view/15248

Jarosław Kurek, OSB 
Uniwersytet w Oksfordzie  Polska



Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).