Preferencje polityczne (wyborcze) Polaków zamieszkujących Zaolzie (1990—2018)


Abstrakt

The article analyses the issue of election activity of the Polish inhabitants of the Zaolzie region (the Czech Republic) in the 1990-2018 period referring to national elections (Lower Chamber of Parliament, Senate, President of the Czech Republic) as well as local and regional elections. The theoretical section offers analyses of national and ethnic minorities as (collective) political actors. The empirical part provides an in-depth analysis of the votes in particular elections, taking into consideration the communes with a significant rate of Polish inhabitants as well as those communes there the Polish ethnos was rather scarce. The ethnic affiliation has been considered as a vital independent variable of the choices made, however, other variables explaining election behaviour have also been indicated.


Słowa kluczowe

Zaolzie; Czech Republic; Polish national minority; elections; politics

Borák M., Gawrecki J., red., 1992: Nástin dějin Těšínska. Ostrava—Praha: Advertis Ostrava.

Český statistický úřad: Odbor statistiky obyvatelstva, Náboženská víra obyvatel podle výsledků Sčítání lidu. Praha 2014.

Český statistický úřad: Sčítání lidu, domů a bytů 2011, Obyvatelstvo podle náboženské víry a podle velikostních skupin obcí, okresů a správních obvodů ORP — Moravskoslezský kraj. https://www.czso.cz [dostęp: 17.02.2020].

Český statistický úřad: Sčítání lidu, domů a bytů. https://www.czso.cz/csu/czso/scitanilidu-domu-a-bytu [dostęp: 23.02.2021].

Český statistický úřad: Volby.cz. https://volby.cz [dostęp: 23.02.2021].

De Winter L., Türsan H., 2003: Regionalist Parties in Western Europe. New York: Routledge.

Hannan K., 1996a: Borders of Language and Identity in Teschen Silesia. New York: Peter Lang.

Hannan K., 1996b: Identity and Assimilation among the Poles of Zaolzie. “The Sarmatian Review”, No 1.

Hannan K., 1999: Language and Ethnicity among Students in Teschen Silesia. “Nationalities Papers”, Vol. 27, No. 2, s. 191—203.

Hannan K., 2005: Polishness in the Borderlands. W: Burszta, T. Kamusella, S. Wojciechowski, Nationalisms Across the Globe (Vol I: Europe), Poznań: School of Humanities and Journalism, s. 205—226.

Herbut R., 2002: Teoria i praktyka funkcjonowania partii politycznych. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Horovitz D.L., 1985: Ethnic Groups in Conflict. Berkeley: University of California Press.

Ishiyama J., 2001: Ethnopolitical Parties and Democratic Consolidation in Postcommunist Eastern Europe. “Nationalism & Ethnic Politics”, Vol. 7(3), s. 25—45.

Ishiyama J., Breuning M., 2011: What is in a Name? Ethnic Party Identity and Democratic Development in Post-Communist Politics. “Party Politics”, Vol. 17(2), s. 223—241.

Kopeček L., 2002: Study of Interest Representation Development of Polish Minority in the Czech Republic. “Středoevropské politické studie — Central European Political Studies Review”, nr 4. https://journals.muni.cz/cepsr/article/view/3918/5357 [dostęp: 23.10.2019].

Kopeček L., 2003: Coexistentia—Soužití a politická reprezentace polské menšiny na Těšínsku. “Středoevropské politické studie — Central European Political Studies Review”, nr 5. https://journals.muni.cz/cepsr/article/view/3941/5312 [dostęp: 23.10.2019].

Lipset S.M., Rokkan S., 1967: Party Systems and Voters: Cross-National Perspectives. New York: Free Press.

Mareš M., 2003: Etnické a regionální subjekty ve stranickém systému České republiky. “Středoevropské politické studie — Central European Political Studies Review”, nr 5. https://journals.muni.cz/cepsr/article/view/3939/5310 [dostęp: 15.04.2021].

Mareš M., Kopeček L., Pečínka P., Stýskalíková V., 2004: Etnické menšiny a česká politika. Analýza stranických přístupů k etnické a imigrační politice po roce 1989. Brno: Centrum pro studium demokracie a kultury.

Mareš M., red., 2003: Etnické a regionální strany v ČR po roce 1989. Brno: Centrum pro studium demokracie a kultury.

Mareš M., Strmiska M., 2006: Political Participation by Ethnic Minorities in the Czech Republic. W: T. Sirovátka: The Challenge of Social Inclusion: Minorities and Marginalised Groups in Czech Society. Brno: Společnost pro odbornou literaturu — Barrister & Principal, s. 267—289.

Polacy w radach miast i gmin (2018—2022 r.) / Poláci v zastupitelstvech měst a obcí (2018—2022). http://www.coexistentia.cz/2018wybor/polacy2018.htm [dostęp: 30.01.2020].

Szelong K.: Zaolzie. Pojęcie, obszar i historia. https://openairmuseum.info/pl/dzialy/Zaolzie/Pojecie-obszar-i-historia [dostęp: 22.10.2019].

Touquet H., 2011: Multi-Ethnic Parties in Bosnia-Herzegovina: Naša Stranka and the Paradoxes of Postethnic Politics. “Studies in Ethnicity and Nationalism”, Vol. 11(3), s. 451—467.

Van Cott D.L., 2005: From Movements to Parties in Latin America: The Evolution of Ethnic Politics. New York: Cambridge University Press.

Wasiuta M., 2017: Partie etniczne w Republice Czeskiej. „Sprawy Narodowościowe. Seria Nowa / Nationalities Affairs. New Series”, nr 49, s. 1—19.

Witt K., 1935: Die Teschener Frage. Berlin: Volk und Reich Verlag.

Woźnica R., 2016: Partie polityczne i udział mniejszości w życiu politycznym Macedonii i Bułgarii. „Studia Środkowoeuropejskie i Bałkanistyczne”, t. XXIV, s. 187—198.

Wójcicki M., 2014: Pojęcie, istota i formy partycypacji społecznej w procesie planowania przestrzennego. „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna”, t. 24, s. 169—183.

Zenderowski R., 2020: The Election Attitudes Among the Polish Minority Inhabiting the Region of Zaolzie in the Czech Republic (1990—2018). “Codrul Cosminului”, Vol. 1, s. 113—142. https://doi.org/10.4316/CC.2020.01.008.

Pobierz

Opublikowane : 2021-12-31


ZenderowskiR. (2021). Preferencje polityczne (wyborcze) Polaków zamieszkujących Zaolzie (1990—2018). Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa, 12, 85-112. https://doi.org/10.31261/GSS_SN.2021.12.05

Radosław Zenderowski 
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego  Polska
https://orcid.org/0000-0003-0249-0499




Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).