The Conceptualization of the Relationship Between Speech and Writing in the Writings of Young Children
Abstract
The notes of young children who have already learned Polish letters but have not yet started institutional learning or are at the beginning of school education, have a non-standard graphic form. The aim of the article is to show the positive consequences of looking at such records as the effect of the intentional use of the script, located between the orthographic representation and the phonetic transcription. The change of perspective allows us to reconstruct the ways of children’s conceptualization of writing and its relation to speech. Children’s notes reflect the ways of categorizing speech sounds and reconstructing the native language’s graphemic system, and also illustrate the process of increasing language awareness. Perceiving children’s deviations from standard spelling in terms of the attempts to reflect pronunciation rather than misspellings offers an opportunity to help them learn to read and write more effectively.
Keywords
notes of young children; semi-phonetic notation; conceptualization; handwriting analysis; learning to write
References
Albuquerque A., Martins M., 2019, Enhancing Children’s Literacy Learning: From Invented Spelling to Effective Reading and Writing, „L1-Educational Studies in Language and Literature”, vol. 19 (1), s. 1–24, https://doi.org/10.17239/L1ESLL-2019.19.01.02.
Awramiuk E., 2013, „Invented spelling” jako obiekt badań, „Edukacja”, nr 3 (123), s. 5–16.
Awramiuk E., 2021, Zapisać mowę. Wybrane zagadnienia graficznej reprezentacji tekstów polskich, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
Awramiuk E. i in., 2014, Letter-name Spelling in Polish and English: Different Languages, the Same Strategy (?), „Proceedings of the Tallinn University Institute of Estonian Language and Culture”, vol. 16, s. 119–141.
Defior S., Martos F., Cary L., 2002, Differences in Reading Acquisition Development in Two Shallow Orthographies: Portuguese and Spanish, „Applied Psycholinguistics”, vol. 23 (1), s. 135–148, https://doi.org/10.1017/S0142716402000073.
Dunaj B., 2006, Zasady poprawnej wymowy polskiej, „Język Polski”, nr 3, s. 161–172.
Guzy A., Niesporek-Szamburska B., 2013, Uczniowskie zmagania ze słowem. O pisaniu dłuższej formy wypowiedzi na różnych poziomach nauczania, „Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia”, T. 4, nr 140, s. 45–63, pobrane z: https://rep.up.krakow.pl/xmlui/bitstream/handle/11716/8574/AF140--04--Uczniowskie-zmagania-ze-slowem--Guzy--Niesporek-Szamburska.pdf?sequence=1&isAllowed=y [13.07.2023].
Jodłowski S., 1979, Losy polskiej ortografii, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Klus-Stańska D., Nowicka M., 2005, Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
Krasowicz-Kupis G., Awramiuk E., 2017, Psycholingwistyczny model nabywania czytania i pisania w języku polskim – perspektywa rozwojowa i kliniczna, w: Zaburzenia komunikacji pisemnej, red. A. Domagała, U. Mirecka, Harmonia Universalis, Gdańsk, s. 110–132.
Levin I., Aram D., 2013, Promoting Early Literacy via Practicing Invented Spelling: A Comparison of Different Mediation Routines, „Reading Research Quarterly”, vol. 48 (3), s. 221–236, https://doi.org/10.1002/rrq.48.
Łataś, [b.r.], Wymowa nazw whisky – alfabet whisky, Szkocka Krata, https://www.szkockakrata.pl/alfabet-whisky/wymowa-nazw-whisky/ [dostęp: 13.07.2023].
Miodunka W., 1977, Pisownia fonetyczna w „Słowniku wymowy polskiej”, w: Słownik wymowy polskiej, red. M. Karaś, M. Madejowa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Kraków, s. xxiv–xxvi.
Naskręt M., [b.r.], Jak wymawiać nazwy obcych marek? Czy robisz to poprawnie?, Polszczyzna.pl, https://polszczyzna.pl/jak-wymawiac-nazwy-obcych-marek/ [dostęp: 13.07.2023].
Niesporek-Szamburska B., 2010, Język pierwszy dziecka – od nabywania do kształcenia kompetencji językowej i komunikacyjnej, „Lingwistyka Stosowana”, nr 3, s. 99–112.
Niesporek-Szamburska B., 2013, Stereotyp czarownicy i jego modyfikowanie. Na przykładzie tekstów dla dzieci i wypowiedzi dziecięcych, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Ostaszewska D., Tambor J., 2000, Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Ouellette G., Sénéchal M., 2017, Invented Spelling in Kindergarten as a Predictor of Reading and Spelling in Grade 1: A New Pathway to Literacy, or Just the Same Road, Less Known?, „Developmental Psychology”, vol. 53 (1), s. 77–88, https://doi.org/10.1037/dev0000179.
Polański E., 2004, Reformy ortografii polskiej – wczoraj, dziś, jutro, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językowego”, nr 60, s. 29–46.
PP, 2017, Rozporządzenie MEN z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej, Dz.U., poz. 356 z późn. zm.
Saloni Z., 2005, O kodyfikacji polskiej ortografii – historia i współczesność, „Nauka”, nr 4, s. 71–96, https://nauka-pan.pl/index.php/nauka/article/view/573/572 [dostęp: 13.07.2023].
Seymour P.H.K. i in., 2003, Foundation Literacy Acquisition in European Orthographies, „British Journal of Psychology”, vol. 94, s. 143–174, https://doi.org/10.1348/000712603321661859.
Urbańczyk S., Lubaś W., 1990, Podręczny słownik poprawnej wymowy polskiej, Spółka Wydawniczo-Księgarska i Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, Warszawa–Kraków.
Viise N.M., Richards H.C., Pandis M., 2011, Orthographic Depth and Spelling Acquisition in Estonian and English: A Comparison of Two Diverse Alphabetic Languages, „Scandinavian Journal of Educational Research”, vol. 55 (4), s. 425–453, https://doi.org/10.1080/00313831.2011.587327.
Wiśniewski M., 1998, Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego. Skrypt dla studentów filologii polskiej, wyd. 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Zawadka J.E., 2019, Świadomość grafotaktyczna uczniów szkoły podstawowej w kontekście nauki pisania, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa.
Żytko M., 2013, Ogólnopolskie Badanie Umiejętności Trzecioklasistów (OBUT) – pedagogiczny eksperyment z „politycznymi konsekwencjami”, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 4 (64), s. 101–116.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
