Rozważania na temat badań Michała Staszkowa i Edwarda Szymoszka na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach
Abstrakt
W okresie 1968-2018 badaniem prawa rzymskiego na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach zajmowali się między innymi Michał Staszków oraz Edward Szymoszek. Uczeni nie tylko byli pierwszymi wykładowcami tego przedmiotu na Wydziale Prawa i Administracji w Katowicach, ale także w okresie swej kariery naukowej przyczynili się do poszerzenia wiedzy w zakresie tej dziedziny.
Michał Staszków w zakresie prawa rzymskiego badał proces rzymski, a jego najpopularniejszymi dziełami z tej tematyki są artykuły: Vindicta, Vindex oraz praca monograficzną „Vim dicere”. Studia nad genezą procesu rzymskiego. Natomiast co do drugiego z uczonych to podstawie twórczości Edwarda Szymoszka możemy stwierdzić, że obiektem jego zainteresowań była szkoła glosatorów oraz proces rzymski z naciskiem na status sędziego.
Przez pięćdziesiąt lat istnienia Wydziału Prawa i Administracji w Katowicach obu romanistów wywarło bez wątpienia istotny wpływ na rozwój prawa rzymskiego. Uczonych łączył nie tylko fakt wykładania prawa rzymskiego ale także ich zainteresowania. W dalszym okresie swej kariery Edward Szymoszek dokonał wnikliwej analizy dzieł Michała Staszkowa, a działalność jego poprzednika miała wpływ na ukierunkowanie jego późniejszych badań w dziedzinie procesu.
Słowa kluczowe
Michał Staszków; Edward Szymoszek; Prawo rzymskie; Uniwersytet Śląski w Katowicach
Bibliografia
Gaius: Instytucje. Tłum. C. Kunderewicz. Warszawa 1982.
Lityński A.: U początków Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego. W: „Z Dziejów Prawa”. Cz. 2. Red. A. Lityński. Katowice 1999, s. 180.
N a n c k a G.: Edwarda Szymoszka rozważania na łamach „Z Dziejów Prawa”. W: „Z Dziejów Prawa”. T. 9 (17). Red. M. Mikołajczyk, W. Organiściak. Katowice 2016.
N a n c k a G.: Z dziejów nauczania prawa rzymskiego u początków Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” [Kraków] 2016, R. 19.
Orzechowski K.: Pamięci Edwarda Szymoszka (1942—2006). W: „Studia Historycznoprawne”. Tom poświęcony pamięci Profesora Edwarda Szymoszka. Red. A. Konieczny. Wrocław 2008, s. 8.
Ożarowska J., Nancka G.: Ze studiów nad prawem rzymskim na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego. Wspomnienie o Profesorze Edwardzie Szymoszku. W: „Z Dziejów Prawa”. T. 11 (19), cz. 1. Red. M. Mikołajczyk, W. Organiściak. Katowice 2018.
S t a s z k ó w M.: „Civitas” et „respublica” chez et glossaterus. In: Studiin onore di Eduardo Voltera. Vol. 3. Milano 1971, s. 605—612.
Staszków M.: Komuna w doktrynie glosatorów. „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1967, z. 1, s. 49—70.
Staszków M.: Kradzież w sądownictwie wiejskim Małopolski XV—XVIII wieku. W: „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Wrocławskiego”. Seria A, nr 22. Prawo VI. Wrocław 1959, s. 57—65.
Staszków M.: Prawo wynalazcze w zarysie. Wrocław 1968.
Staszków M.: Przestępstwa przeciwko Kościołowi i religii w księgach sądowych wiejskich. W: „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Wrocławskiego”. Seria A, nr 10. Prawo III. Wrocław 1958, s. 161—184.
Staszków M.: Sprawy o zabranie sławy w sądownictwie wiejskim Małopolski XV— XVIII wieku. „Lud” 1960, T. 46, s. 155—164.
Staszków M.: Twórca projektu wynalazczego i jego prawa. W: Konferencja naukowa „Pierwsze pięciolecie prawa wynalazczego 1962—1967”. Wrocław 1968, s. 3—29.
Staszków M.: „Vim dicere”. Studia nad genezą procesu rzymskiego. Wrocław 1961. Staszków M.: Vindex. W: „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Wrocławskiego”. Classica Wratislaviensia 1, nr 38. Wrocław 1961.
Staszków M.: Vindicta. Wrocław 1956.
Staszków M.: Zabójstwo i zranienie w sądownictwie wiejskim Małopolski XV—XVIII
wieku. W: „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Wrocławskiego”. Seria A, nr 15. Prawo IV. Wrocław 1958, s. 193—205.
Szymoszek E.: Gwarancje bezstronności sędziego w procesie rzymskim. W: „Acta Universitatis Wratislaviensis”. Nr 583. Prawo 103. Wrocław 1982, s. 3—17. Szymoszek E.: „Iudex” w literaturze procesowej XII—XIII wieku. Wrocław 1992. Szymoszek E.: „Iurisdictio” w poglądach Azona. W: „Acta Universitatis Wratislaviensis”. Nr 107. Prawo 29. Wrocław 1969.
Szymoszek E.: „Iurisdictio” w poglądach glosatorów. W: „Acta Universitatis Wratislaviensis”. Nr 297. Prawo 52. Wrocław 1976.
Szymoszek E.: „Iurisdictio” w prawie rzymskim. W: „Acta Universitatis Wratislaviensis”. Nr 138. Prawo 34. Wrocław 1971.
Szymoszek E.: Michał Staszków jako romanista (1929—1992). W: „Z Dziejów Prawa”. Cz. 6. Red. A. Lityński. Katowice 2005.
Szymoszek E.: Pozycja sędziego wobec stron w procesie justyniańskim. W: „Acta Universitatis Wratislaviensis”. Nr 516. Prawo 91. Wrocław 1980, s. 3—15. Szymoszek E.: Szkoła glosatorów w polskiej literaturze historycznoprawnej. II. Po- glądy Michała Staszkowa. W: „Z Dziejów Prawa”. Cz. 3. Red. A. Lityński. Katowice 2002.
Szymoszek E.: Szkoła glosatorów w polskiej literaturze historycznoprawnej. Poglądy Michała Staszkowa. Część II. W: „Z Dziejów Prawa”. Cz. 4. Red. A. Lityński. Katowice 2003.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
