Directions of deformation of the consonant cluster /st/ in the speech of children with specific language impairment
Abstract
The aim of the presented analysis is to show the articulation tendencies of the deformations of the consonant cluster /st/ in the speech of children with specific language impairment (SLI). The research material consisted of 30 words containing the consonant cluster /st/ in three word positions. The study group consisted of eight children (two girls and six boys) diagnosed with SLI aged between 4–5 years. The words were analyzed for the presence of such phonetic and phonological processes as: fortition (strengthening), lenition (weakening), reduction, metathesis, epenthesis, articulation splitting, etc. The article concisely presents the development process of consonant clusters in the ontogenesis of speech.
Keywords
specific language impairment; phonetic and phonological processes; consonant cluster
References
Benni, T. (1964). Fonetyka opisowa języka polskiego. Wrocław: Ossolineum.
Binkuńska, E. (2019). Tendencje rozwojowe artykulacji głosek szczelinowych i zwarto-szczelinowych w grupach CCV-, -VCC oraz -VCC w wymowie dzieci trzy-, cztero- oraz pięcioletnich. Logopedia Silesiana, 8, 124–143.
Bryndal, M. (2015). Fonologiczna interpretacja procesów doskonalenia wymowy dziecięcej na tle współczesnych teorii fonologicznych. Gliwice: Komlogo.
Czaplewska, E. (2012). Rozumienie pragmatycznych aspektów wypowiedzi przez dzieci ze specyficznym zaburzeniem językowym SLI. Gdańsk: Harmonia.
Czaplewska, E. (2013). SLI czy dziecko później mówiące? – różne formy strategii terapeutycznych. In: J. Panasiuk, T. Woźniak (eds.), Język – człowiek – społeczeństwo (pp. 325–336). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Czaplewska, E. (2015). Specyficzne zaburzenie językowe (SLI) a dyslalia wieloraka i złożona – problem diagnozy różnicowej. In: D. Pluta-Wojciechowska, A. Płonka (eds.), Diagnoza i terapia zaburzeń realizacji fonemów (pp. 97–105). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Czaplewska, E., Kochańska, M., Maryniak, A., Haman, E., & Smoczyńska, M. (2014). SLI – specyficzne zaburzenie językowe. Podstawowe informacje dla rodziców i nauczycieli. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Dukiewicz, L. (1995). Gramatyka współczesnego języka polskiego. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN.
Essen, O. von (1967). Fonetyka ogólna i stosowana. Transl. A. Szulc. Warszawa: PWN.
Gałkowski, T., Szeląg, E., & Jastrzębowska, G. (eds.) (2005). Podstawy neurologopedii. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Grabias, S. (2019). Język w zachowaniach społecznych. Podstawy socjolingwistyki i logopedii. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie-Skłodowskiej.
Kaczmarek, L. (1953). Kształtowanie się mowy dziecka. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.
Kaczmarek, L. (1970). Nasze dziecko uczy się mowy. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
Kamińska, S. (2020). Procesy fonetyczno-fonologiczne w mowie dzieci ze specyficznym zaburzeniem językowym. Analiza zaburzeń paradygmatycznych. Superv. I. Kamińska-Szmaj. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski, Wydział Filologiczny. [Unpublished doctoral dissertation]. http://wfil.uni.wroc.pl/wp-content/uploads/2021/07/Rozprawa-Doktorska-Sofia-Kaminska.pdf.
Kania, J.T. (1976). Dezintegracja systemu fonologicznego w afazji. Wrocław: Ossolineum, Wydawnictwo PAN.
Kania, J.T. (1982a). Podstawy językoznawczej klasyfikacji zaburzeń mowy. In: Idem, Szkice logopedyczne (pp. 9–25). Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Kania, J.T. (1982b). Zastosowanie analizy lingwistycznej w przypadku skrajnego ograniczenia inwentarza fonemów u chłopca z wadami wymowy. In: Idem, Szkice logopedyczne (pp. 163–204). Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne (2000). [At the top of the title page: Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych. Rewizja dziesiąta ICD-10]. [Eds. of the translation S. Pużyński, J. Wciórka. Transl. C. Brykczyńska et al.]. Kraków–Warszawa, Vesalius, Instytut Psychiatrii i Neurologii.
Koneczna, H. (1959). O ogólnych przyczynach zmian spółgłoskowych w wyrazach. Poradnik Językowy, 1–2, 17–26.
Kordyl, Z. (1968). Psychologiczne problemy afazji dziecięcej. Warszawa: PWN.
Krajna, E. (2008). 100-wyrazowy Test Artykulacyjny. Gliwice: Komlogo.
Krasowicz-Kupis, G. (2012). SLI i inne zaburzenia językowe. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Laskowski, R. (1999). Sylaba (zgłoska). In: Polański, K. (ed.), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego (p. 575). Wrocław: Ossolineum.
Leonard, L.B. (2006). SLI – Specyficzne zaburzenie rozwoju językowego. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Łobacz, P. (1996). Polska fonologia dziecięca. Warszawa: Energeia.
Łobacz, P. (2005). Prawidłowy rozwój mowy dziecka. In: T. Gałkowski, E. Szeląg & G. Jastrzębowska (eds.), Podstawy neurologopedii (pp. 231–268). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Łobacz, P., & Jassem, W. (1974). Fonotaktyczna analiza mówionego tekstu polskiego. Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego, 32, 179–197.
Milewski, S. (1999). Lingwistyczne i dydaktyczne aspekty analizy fonemowej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Mari Curie-Skłodowskiej.
Milewski, S. (2002). Śródgłosowe grupy spółgłoskowe w tekstach mówionych dzieci w wieku przedszkolnym. In: S. Grabias (ed.), Zaburzenia mowy (pp. 216–253). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Milewski, S. (2017). Grupy spółgłoskowe jako problem logopedyczny. In: S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray & B. Kamińska (eds.), Studia logopedyczno-lingwistyczne. Księga jubileuszowa z okazji 70-lecia urodzin Profesora Edwarda Łuczyńskiego (pp. 269–294). Gdańsk: Harmonia Universalis.
Ostaszewska, J., & Tambor, D. (2000). Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Parol, U.Z. (1997). Dziecko z niedokształceniem mowy. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Przybyla, O. (2013). Analiza dźwiękowej realizacji mowy w antropomotorycznej perspektywie opisu. Forum Logopedyczne, 21, s. 63–79.
Przybyla, O. (2015). Motoryczne zdolności koordynacyjne w świetle badań nad mową. In: S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray (eds.), Metodologia badań logopedycznych. Z perspektywy teorii i praktyki (pp. 322–363). Gdańsk: Harmonia Universalis.
Rocławski, B. (1986). Poradnik fonetyczny dla nauczycieli. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Skorupka, S. (1949). Obserwacje nad językiem dziecka. Sprawozdania z Posiedzeń Komisji Językowej Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, 3, 116–144.
Skoczek, A. (2012). Zaburzenia kompetencji komunikacyjnej u dzieci z SLI – specyficznymi zaburzeniami rozwoju językowego, na przykładzie procesu argumentowania. In: I. Nowakowska-Kempna (ed.), Studia z logopedii i neurologopedii (pp. 139–150). Kraków: WAM.
Smoczyński, P. (1955). Przyswajanie przez dziecko podstaw systemu językowego. Łódź: Ossolineum.
Smoczyńska, M. (2012). Opóźniony rozwój mowy a ryzyko SLI: wyniki badań podłużnych dzieci poLskich. In: J. Porayski-Pomsta, M. Przybysz-Piwko (eds.), Interwencja logopedyczna (pp. 13–35). Warszawa: Elipsa.
Sołtys-Chmielowicz, A. (2014). Zaburzenia artykulacji. Kraków: Impuls.
Stasiak, J. (2007). Realizacja fonetyczno-fonologicznej struktury wyrazu przez dzieci z alalią prolongatą. In: T. Woźniak, A. Domagała (eds.), Język – interakcja – zaburzenia mowy. Metodologia badań (pp. 301–323). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Mari Curie-Skłodowskiej.
Stasiak, J. (2013). Wymowa dzieci z opóźnionym rozwojem mowy. In: J. Panasiuk, T. Woźniak (ed.), Język – człowiek – społeczeństwo (pp. 827–839). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Mari Curie-Skłodowskiej.
Strutyński, J. (1999). Gramatyka polska. Kraków: Tomasz Strutyński.
Szpyra-Kozłowska, J. (2002). Wprowadzenie do współczesnej fonologii. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Mari Curie-Skłodowskiej.
Śledziński, D. (2008). Fonetyczno-akustyczna analiza struktury sylaby w języku polskim na potrzeby technologii mowy. Investigationes Linguisticae, 16, 219–240.
Śledziński, D. (2010). Analiza struktury grup spółgłoskowych w nagłosie oraz w wygłosie wyrazów w języku polskim. Kwartalnik Językoznawczy, 3–4, 61–83.
Wierzchowska, B. (1971). Wymowa polska. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
Wierzchowska, B. (1980). Fonetyka i fonologia języka polskiego. Wrocław: Ossolineum.
Wójtowiczowa, J. (1993). Logopedyczny zbiór wyrazów. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Zarębina, M. (1965). Kształtowanie się systemu językowego dziecka. Wrocław: Ossolineum.
Siedlce University of Natural Sciences and Humanities Poland
https://orcid.org/0000-0002-0393-3178
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.