Pozycja pokrzywdzonego na tle przepisów materialnego prawa wykroczeń
Abstrakt
The aim of this work is to establish to what extent discrepancies of substantive misdemeanour law (relating to criminal law), which stem from simplification of responsibility rules, impact the position of victim. There are no general rules and principles relating to formation of the position of victim in either criminal law
or misdemeanour law. Only by analysing particular regulations of the both respective codes allows one to reconstruct the status of victim and confronting it on the plain of the two responsibility regimes in question. The said confrontation reveals far-reaching differences within the scope of victim’s position in substantive regulations of misdemeanour law, some of which weaken the victim’s position, while other – strengthen it. Although those differences vary to their weight, yet it seems that regulations restricting the presence of the figure of victim are more significant – they genuinely decrease the competence of a person to whom the harm was made. Amongst the said regulations, first and foremost, have to be counted those that relate to possibility of ruling compensatory penal measures, as well as regulations defining the periods of limitation (aside from other discussed regulations). The assumed dual model of responsibility within this scope, in some cases, compromises the principle of equality before the law enshrined in Article 32 paragraph 1 of the Constitution of the Republic of Poland.
Słowa kluczowe
victim; misdemeanour; equality before the law; the responsibility rule
Bibliografia
Literatura
Budyn-Kulik M. W: Reforma prawa wykroczeń. T. I. Red. P. Daniluk. Warszawa 2019.
Daniluk P. W: Reforma prawa wykroczeń. T. I. Red. Idem. Warszawa 2019.
Dudka K.: Skuteczność instrumentów ochrony praw pokrzywdzonego w postępowaniu przygotowawczym w świetle badań empirycznych. Lublin 2006.
Gostyński Z., Stefański R.A. W: Kodeks Postępowania Karnego. Komentarz. T. I. Red. Z. Gostyński. Warszawa 2003.
Jakubowska-Hara J. W: Reforma prawa wykroczeń. T. I. Red. P. Daniluk. Warszawa 2019.
Jakubowska-Hara J. W: Z problematyki wiktymologii. Księga dedykowana Profesor Ewie Bieńkowskiej. Red. L. Mazowiecka, W. Klaus, A. Tarwacka. Warszawa 2017.
Kardas P.: Podstawy odpowiedzialności za współdziałanie w popełnieniu wykroczenia. Kilka uwag o nieistniejących przepisach. W: W poszukiwaniu prawdy. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Janowi Widackiemu. Red. H.E. Kubiak, M. Lubelski. Kraków 2018.
Kędziora R.: Odpowiedzialność karna lekarza w związku z wykonywaniem czynności medycznych. Warszawa 2009.
Kotowski W., Kurzępa B.: Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz. Warszawa 2016.
Kulesza C.: Ewolucja uprawnień pokrzywdzonego w polskim prawie karnym. W: Z problematyki wiktymologii. Księga dedykowana Profesor Ewie Bieńkowskiej. Red. L. Mazowiecka, W. Klaus, A. Tarwacka. Warszawa 2017.
Kulesza C.: Rola pokrzywdzonego w procesie karnym w świetle ustawodawstwa i praktyki wybranych krajów zachodnich. Białystok 1995.
Kulik M. W: Reforma prawa wykroczeń. T. I. Red. P. Daniluk. Warszawa 2019.
Lewiński J.: Pokrzywdzony w postępowaniu w sprawach o wykroczenia. Pal. 2003, nr 11–12.
Mamak K. W: Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenie. Komentarz. Red. A. Sakowicz. Warszawa 2018.
Olkowicz K.: Brak przesłanki znikomej społecznej szkodliwości czynu. W: Węzłowe problemy prawa wykroczeń. Czy potrzebna jest reforma?. Red. M. Kolendowska-Matejczuk, V. Vachew. Warszawa 2016.
Sitarz O.: Kilka refleksji na temat likwidacji tzw. czynów przepołowionych. PiP 2006, nr 11.
Sitarz O.: Materialne prawo wykroczeń. Część ogólna. Warszawa 2015.
Stachowiak S.: Podstawowe uprawnienia pokrzywdzonego w ujęciu nowego kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. PPol. 2002, nr 3–4.
Świecki D.: Metodyka pracy sędziego w sprawach o wykroczenia. Warszawa 2012.
Wójcicka B.: Pozycja pokrzywdzonego w nowym kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia. PiP 2001, nr 10.
Orzecznictwo
Uchwała SN Izby Karnej oraz Wojskowej z dnia 26 listopada 1976 r., VI KZP 11/75. OSNKW 1/1977, LEX nr 19212.
Uchwała SN z dnia 15 września 1999 r., I KZP 26/99. OSMKW 11-12/1999, poz. 69.
Uchwała SN z dnia 21 października 2003 r., I KZP 29/03. OSNKW 11-12/2003, poz. 94.
Postanowienie SN z dnia 23 kwietnia 2002 r., I KZP 10/02. PiP 2002, nr 7–8, poz. 1.
Wyrok SN z dnia 28 sierpnia 2002 r., WK 28/02. OSNKW 11-12/2002, poz. 108.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
