Status prawny konia w I Rzeczypospolitej

Piotr Krzyżański
https://orcid.org/0000-0001-5764-4075


Abstrakt

The article introduces the history of the horse in the times of the First Polish Republic, focusing particularly on its law aspects. The horse as a tool and a symbol of the ruling class played a key role in creating human civilisation, sometimes also through destruction. Furthermore, the Author outlines possible paths for further research into the issue of the horse influence on the society of the feudal system.


Słowa kluczowe

horse; law; First Polish Republic; sarmatism

Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego. Wyd. staraniem Galicyjskiego Wydziału Krajowego. Vol. 5. Lwów, 1875.

Bohuszewicz, P. “Hermeneutyki Sarmatyzmu.” In Tradycje szlacheckie we współczesnej kulturze polskiej. Ed. M. Lutomierski. Toruń, 2014.

Bołdyrew, A. Equus Polonus. Koń w wojsku polskim w XVI wieku. Piotrków Trybunalski, 2016.

Bołdyrew, A. Produkcja i koszty uzbrojenia w Polsce XVI wieku. Warszawa, 2005.

Czacki, T. Dzieła. Vol. 1. Poznań, 1843.

Czacki, T. Dzieła. Vol. 2. Poznań, 1844.

Czapski, M. Historya powszechna konia. Vol. 2. Poznań, 1874.

Edwards, E.H. Wielka encyklopedia: konie. Transl. I. Dyczewska, J. Łojek. Warszawa, 2002.

Gapski, M.H. Koń w kulturze polskiego średniowiecza. Poznań, 2014.

Górski, K. Historya Jazdy Polskiej. Kraków, 1894.

Mączak, A. Klientela. Nieformalne systemy władzy w Polsce i Europie XVI–XVIII w. Warszawa, 1994.

Nowakowski, A. (ed.). Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1450–1500. Toruń, 1998

Ochmański, W. Wiedza rolnicza w Polsce od XVI do połowy XVIII wieku. Wrocław, 1965.

Pickeral, T. Konie i kuce: Kompendium. Transl. M.W. Granas Olewiński. Warszawa, 2006.

Pruski, W. “Dzikie konie wschodniej Europy.” Roczniki Nauk Rolniczych. Vol. 85. Warszawa, 1959.

Sienkiewicz, H. Pan Wołodyjowski (chapter 49). http://wiersze.wikia.com/wiki/Pan_Wo%C5%82odyjowski/Rozdzia%C5%82_49 [access: 8.02.2018].

Szekspir, W. Ryszard III. Akt V, scena 4.

Toffler, A. Trzecia fala. Poznań, 2006.


Opublikowane : 2017-12-24


KrzyżańskiP. (2017). Status prawny konia w I Rzeczypospolitej. Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies, (3), 213-220. Pobrano z https://www.journals.us.edu.pl/index.php/ZOOPHILOLOGICA/article/view/7130

Piotr Krzyżański 
Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu  Polska
https://orcid.org/0000-0001-5764-4075

Mgr, doktorant w Zakładzie Historii Wojskowej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Przygotowuje rozprawę doktorską pt. „Koń w renesansowej Polsce”. Specjalizuje się w tematyce związanej z doktrynami wojennymi, ze szczególnym naciskiem na analizę powiązań gospodarczych, społecznych, a także politycznych.





Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).