2023-10-14

Numer w opracowaniu - 49 (2/2024) - queerowa ruralność 
(pod redakcją gościnną Roberta Kuska i Wojciecha Szymańskiego)

Dominujący w studiach queerowych i gejowsko-lesbijskich oraz dobrze utrwalony kulturowo paradygmat myślenia o związkach między nieheteronormatywnością a miejscem kładzie nacisk na nierozłączność queerowych seksualności i wielkomiejskich przestrzeni. Studia kulturowe nad nieheteronormatywnością oraz jej historią niejednokrotnie opierały się na założeniu, że to właśnie (wielkie) miasto gwarantuje anonimowość i wyzwolenie. Jego ulice, place, parki i instytucje nowoczesnego życia miały być „naturalną” i jedyną przestrzenią queerową, w której może istnieć queerowe życie, kwitnąć queerowa kultura i gdzie istnieje możliwość wyrażania i utrwalania wachlarza nieheteronormatywnych pragnień i zachowań. Dla wielu badaczy i badaczek spod znaku miejskich studiów queerowych oraz gejowsko-lesbijskich miasto to obszar „mówienia pełnym głosem”, „spełnienia” i „bycia”, podczas gdy przestrzenie niemiejskie i wiejskie to synonimy „milczenia”, „represji” i przede wszystkim „niebycia”.

Jednak w obliczu dokonującego się na naszych oczach zwrotu ruralnego, jak i niedawnych prób przeciwstawienia się utartym, „wielkomiejskim” studiom nad historią i kulturą nieheteronormatywnych wspólnot seksualnych, rewizja miejskich i zurbanizowanych zarazem studiów queerowych wydaje się nie tyle możliwa, co wręcz konieczna. Stawką jest tutaj podważenie szeroko rozpowszechnionego przekonania, wedle którego bycie queer jest równoznaczne z doświadczeniem życia w mieście. Czy możliwe jest zatem przemyślenie i dowartościowanie queerowego życia poza (wielkim) miastem? Kim są aktorzy nie-miejskiej, ruralnej queerowej historii? Czy taka historia może zostać opowiedziana, a jeśli tak, to przez kogo? Przybyszy z miasta czy wiejskich autochtonów? Jak zdekonstruować lub zdemontować fantazmat o miejskiej wyższości i wiejskiej nieodpowiedniości oraz jak pogodzić queerową ruralność z queerową wielkomiejskością? Jakie metody i perspektywy teoretyczne zdają się szczególnie obiecujące i uzasadnione w próbie ruralnej dekonstrukcji teorii queer, a także innych, niequeerowych paradygmatów kulturowych dotyczących wsi, wiejskości i ludowości? Jaki jest wkład queerowej ruralności do queerowego dziedzictwa i w jaki sposób może ona zmienić nasze myślenie o queerowych czasowościach i historiach? Jaka rola przypada wsi? Czy to jedynie obiekt queerowej nostalgii, pożądania i tęsknoty, czy też temat do podjęcia i eksploracji przez queerową kulturę? Czy może raczej miejsce, które można odzyskać, by je współposiadać?

Namysł nad kategorią queerowej ruralności jest także zaproszeniem do próby zdefiniowania jej miejsca i roli w refleksji teoretycznej poświęconej zwrotowi przestrzennemu, jak również przewartościowaniom i reinterpretacjom spod znaku ludowych historii. To także okazja do spojrzenia na queerową ruralność nie tylko jako strategię sojuszniczą dla prób dekolonizacji historii i praktyk kulturowych i jeden z mechanizmów „od-uczania” się kulturowej dominacji, ale także jako historię potencjalną i ratowniczą zarazem.

Zapraszamy do nadsyłania publikacji podejmujących tematykę queer w kontekście proponowanych zagadnień:

• teoria wobec zwrotu ruralnego
• antyurbanizm i metronormatywność
• nowe przyrodopisarstwo
• ruralny (queerowy) modernizm
• ludowa historia/sztuka/folklor z perspektywy queer
• miejskie/wiejskie centra i peryferie
• zielone przestrzenie w miastach
• queerowanie wsi i jej krajobrazu kulturowo-przyrodniczego
• wiejskie przestrzenie pożądania
• ekologie i ekosystemy
• ogrody/queerowe ogrodnictwo
• nowy sentymentalizm
• ruralne męskości i kobiecości
• wiejski queerowy dom

Teksty, wraz ze wszystkimi wymaganymi metadanymi, prosimy nadsyłać przez system OJS do dnia  15 listopada 2023 (lecz nie wcześniej niż 1 sierpnia 2023), zgodnie z procedurą opisaną w zakładkach „Przesyłanie tekstów” i „Dla autorów”