Heidegger i aktywizm fanów. Manifestacje <i>poiēsis</i> we współczesnej mobilizacji społeczności online

(Article in English/Artykuł w języku angielskim)


Abstrakt

Artykuł ten czerpie inspirację z obu tez Heideggera przedstawionych w przełomowym eseju The Question Concerning Technology (1977 [1956]) oraz z jego interpretacji poiēsis, konceptu omawianego przez filozofa w wielu z jego późniejszych prac. Celem artykułu jest ukazanie poiēsis jako wielowymiarowej siły napędowej u podstaw działań aktywistów prowadzących skuteczne kampanie w Internecie. Aktywizm fanów, w przeciwieństwie do tak zwanej „solidarności kliknięcia myszą” (tzw. „slacktywizmu”), jest formą działalności w mediach społecznościowych bazującą na uprzednim zaangażowaniu użytkownika w dany tekst, którego treści – w jego odbiorze – pozwalają interpretować problemy świata pozatekstowego. Heideggerowska interpretacja poiēsis jest dla tej relacji komponentem o kluczowym znaczeniu. Poiēsis bowiem stanowi iskrę, która rozpala a potem podtrzymuje kampanie fanów-aktywistów, ponieważ jest czynnikiem uświadamiającym nam jak świat na nas wpływa, ale jednocześnie w jaki sposób my sami weń się angażujemy lub jak w nim funkcjonujemy zgadzając się na jego zasady. Wychodząc od analiz kampanii prowadzonych przez fanów-aktywistów, niniejszy artykuł dowodzi, że rewitalizacja istoty poiēsis w naszym codziennym życiu – a w szczególności w sferze naszej jaźni wspólnotowej – ma elementarne znaczenie dla ożywienia poczucia zaangażowania w kształtowanie rzeczywistości świata, w którym żyjemy, a w konsekwencji dla rewizji umiejscowienia w nim człowieka i jego roli jago szczególnego agensa transformacji.


Słowa kluczowe

Fan Activism; Harry Potter Alliance; Heidegger; Poiēsis; aktywizm fanów; mobilne media społecznościowe

Battin, J. M. Mobile Media Technologies and Poiēsis: Rediscovering How We Use Technology to Cultivate Meaning in a Nihilistic World. New York, NY: Palgrave Macmillan, 2017.

Bennett, L. "Fan Activism for Social Mobilization: A Critical Review of the Literature." In Transformative Works and Cultures, no. 10. (2012). Online. Accessed 31/10/2017. Available from: https://journal.transformativeworks.org/index.php/twc/article/view/346/277.

Borgmann, A. Crossing the Postmodern Divide. Chicago, IL: University of Chicago Press, 1992 Bowers, K. Personal Interview. November 23, 2017.

Brough, M. M. & Shrestova, S. “Fandom Meets Activism: Rethinking Civic and Political Participation,” Transformative Works and Cultures, Vol. 10, No. 2 (2012). Accessed 31/10/2017. Available from: http://journal.transformativeworks.org/index.php/twc/article/view/303/265.

Dilling-Hansen, L. (2012) “Affective fan experiences of Lady Gaga,” Transformative Works and Cultures, Vol. 20, No. 5, accessed 12 November, 2017, http://journal.transformativeworks.orgindex.php/twc/article/view/662/543

Dreyfus, H. Being-in-the-World: A Commentary on Heidegger’s Being and Time, Division 1, Cambridge, MA: MIT Press, 1991.

Dreyfus, H. On the Internet. Abingdon, UK: Routledge, 2002.

Dreyfus, H. Skillful Coping: Essays on the Phenomenology of Everyday Perception and Action. Oxford, UK: Oxford University Press, 2015.

Dreyfus, H. “A Phenomenology of Skill Acquisition as the Basis for a Merleau-Pontian Non- representationalist Cognitive Science”. Date accessed: 12 December 2017. Accessible from: http://www.irafs.org/ irafs_1/cd_irafs02/texts/dreyfus.pdf (year not given)

Dreyfus, H. & Kelly, S. D. All Things Shining: Reading the Western Classics to Find Meaning in a Secular Age. New York, NY: Free Press, 2011.

Giddens, A. The Constitution of Society: Outline of the Theory of Structuration. Cambridge: Polity Press, 1984.

The Harry Potter Alliance. https://storify.com/TheHPAlliance/nihn-a-history, accessed 5 March, 2018. Heidegger, M. Being and Time. New York; NY: HarperCollins, 1962.

Heidegger, M. “The Question Concerning Technology” in David Farrell Krell’s (Ed.) Martin Heidegger: Basic Writings. USA; Harper San Francisco, pp. 287-317, (1977 [1956]).

Heidegger, M. “Building, Dwelling, Thinking“ in David Farrell Krell's (ed.) Martin Heidegger: Basic Writings. USA; Harper San Francisco, pp. 320-339, (1977 [1956]).

Heidegger, M. Sojourns. Albany, NY: SUNY Press, 2005.

Herzogenrath-Amelung, Heidi “Speaking the Unspeakable: Heidegger and Social Media’s Mouseclick ‘Solidarity,’” in J. M. Battin and G. Duarte (eds.) We Need to Talk About Heidegger: Essays Situating Heidegger in Contemporary Studies. Frankfurt: Peter Lang Verlag, 2018

Hills, M. Fan Cultures. London & New York: Routledge, 2002.

Horner, K. “Sorry Harry Potter, we're not done fighting,” YouTube, February 1, 2013, accessed 24 March, 2018, https://www.youtube.com/watch?v=hAytce_XmY8&feature=youtu.be.

Jenkins, H. “‘Cultural Acupuncture’: Fan Activism and the Harry Potter Alliance,” in Transformative Works and Cultures, Vol. 10, No. 3, 2012, accessed 31 October, 2017. http://journal.transformativeworks.org/index.php/twc/article/view/305/259

Johnson, L. “Fans Combine Fun and Social Activism For Harry Potter Premiere,” City Beats, last modified December 8, 2010, accessed 5 February, 2018, http://archives.jrn.columbia.edu/2010- 2011/citybeats.info/2010/fans-combine-fun-and-social-activism-for-harry-potter-premiere/index.html.

Kluitenberg, E. “Politics of Affect.” Review, 2015. Online. Accessed 18, Dec. 2018. Available from: https://www.onlineopen.org/download.php?id=487

Kozinets, R. Netnography: Doing Ethnographic Research Online. London, UK: Sage Publications, 2010.

Liesbet van Zoonen, “Imagining the Fan Democracy,” European Journal of Communication, Vol. 19 (2004), accessed 3 December, 2017. Available from: http://journals.sagepub.com/doi/10.1177/0267323-104040693

Malpas, J. Heidegger’s Topology. Cambridge, MA; MIT Press, 2006.

Massumi, B. “The Autonomy of Affect” in Cultural Critique, No. 31, The Politics of Systems and Environments, Part II, p. 83-109, 1995.

Massumi, B. “The Autonomy of Affect”, in Parables for the Virtual: Movement, Affect, Sensation.

Durham, North Carolina: Duke University Press, 2002.

McDowell, L. “‘A World Without Hermione’ Movement Tackles Gender Inequality,” Bookstr, last modified September 25, 2017, accessed 25 February, 2018, https://www.bookstr.com/-

harry-potter-alliance-launches-world-without-hermione-tackle-gender-inequity. Moran, D. Introduction to Phenomenology. London, UK: Routledge, 2000.

Needham, M. “Muggle Howler,” YouTube, December 16, 2011, accessed 24 March, 2018, https://www.youtube.com/watch?v=bTAFSDf_GxI&feature=youtu.be.

Nietzsche, F. The Gay Science. Mineola, NY: Dover Publications, Inc., (2006 [1882]).

Prince, Camilo, “Self-Understanding in the Age of the Selfie: Kierkegaard, Dreyfus, and Heidegger on Social Networks” in J. M. Battin and G. Duarte (eds.) We Need to Talk About Heidegger: Essays Situating Heidegger in Contemporary Studies. Frankfurt: Peter Lang Verlag, pp. 117-150, 2018.

Rosenberg, A. “How ‘Harry Potter’ fans won a four-year fight against child slavery,” The Washington Post, January 13, 2015, accessed 17 March, 2018, https://www.washington-post.com/news/act- four/wp/2015/01/13/how-harry-potter-fans-won-a-four-year-fight-against-child- slavery/?utm_term=.c8bb9fee51c4.

Rowling, J. K. Harry Potter and the Sorcerer’s Stone. New York: Scholastic Press, 1998.

Schwartz, N. & Clore, G. L. “Mood, Misattribution, and Judgments of Well-Being: Informative and Directive Functions of Affective States,” Journal of Personality and Social Psychology, Vol. 45 (1983), No. 3, 513, accessed 19 March, 2018, https://www.researchgate.net/- publication/232567944_Mood_Misattribution_and_Judgments_of_Well-Being_Informative_and_- Directive_Functions_of_Affective_States.

Slack, A. “Cultural Acupuncture and a Future for Social Change,” Huffington Post, May 25, 2011, accessed 9 December, 2017, https://www.huffingtonpost.com/andrew-slack/cultural-acupuncture- and_b_633824.html.

Spinoza, B. Ethics. Hertfordshire, UK: Wordsworth Editions Limited, (2001 [1677]).

Staves, D. “I finally read Harry Potter,” Bookriot, last modified February 21, 2018, accessed 28 February, 2018, https://bookriot.com/2018/02/21/i-finally-read-harry-potter/.

Taylor, C. A Secular Age Cambridge, MA: Harvard University Press, 2007.

Taylor, C. and H. Dreyfus. Reviving Realism. Cambridge, MA: Harvard University Press, 2015.

Thehpalliance, “When Our Heroes Fail,” YouTube, January 31, 2013, accessed 24 March, 2018, https://www.youtube.com/watch?v=ub6l75MyReo&feature=youtu.be.

Thehpalliance, “#WithoutHermione: Support Education for Girls,” YouTube, September 22, 2017, accessed 19 March, 2018, https://www.youtube.com/watch?v=vdpfTIhdn2A&t=301s.

Tagline from “What We Do,” The Harry Potter Alliance. Accessed 20 February, 2018, http://www.thehpalliance.org/what_we_do.

Waldstein, C. “The Panathenaic Festival and the Central Slab of the Parthenon Frieze” in The American Journal of Archeology and the History of the Fine Arts, Vol. 1, No. 1, pp. 10-17, 1885.

Wetherell, M. Affect and Emotion: A New Social Science Understanding. London, UK: Sage, 2012.

Whitehead, D. “Poiēsis and Art-Making: A Way of Letting-Be” in Contemporary Aesthetics, Vol. 1., 2003. Online Accessed: 31/12/2018. Available from: https://quod.lib.umich.edu/c/ca/7523862.0001.005/-- poiesis-and-art-making-a-way-of-letting-be?rgn=main;view=fulltext

Wrathall, M. Heidegger and Unconcealment: Truth, Language, and History. Cambridge, MA: Cambridge University Press, 2011

@dea_was_here. “omg. Literal goosebumps. This #WithoutHermione Hogwarts letter definitely puts things into perspective. :O.” Twitter 9, Sept. 2017, 10:24pm. https://twitter.com/dea_was_here/status/906387863331155968?s=17, accessed 19 March, 2018.

@Fangirlw_oChill. “This is powerful. #WithoutHermione Harry would have died in year 1 and Voldemort would probably have risen to power by year 2. Gender equality – intersectional gender equality – is so, so critical.” Twitter, 17 Dec 2017, 2:00pm, https://twitter.com/Fangirlw_oChill/status/942514759152304132, accessed 19 March, 2018.

@Franceskelley. “so excited to b taking action for justice with @TheHPAlliance today. #notinharrysname.” Twitter, 7 Feb. 2012, 11:33pm,

https://twitter.com/franceskelley/status/166982991934013440?s=17, accessed 19 March, 2018.


Opublikowane : 2020-07-28


BattinJ., & RystakovaE. (2020). Heidegger i aktywizm fanów. Manifestacje <i>poiēsis</i&gt; we współczesnej mobilizacji społeczności online. Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura, (40), 63-83. https://doi.org/10.31261/errgo.7560

Justin Michael Battin  justin.battin@icloud.com
RMIT University, Vietnam  Wietnam

Justin Michael Battin is Lecturer of Communication at RMIT University in Ho Chi Minh City, Vietnam. His research focuses on intersecting various strands of Heidegger’s philosophy with the everyday uses of mobile media technologies and mobile social media. He is the author of Mobile Media Technologies and Poiēsis (Palgrave Macmillan, 2017) and a co-editor of We Need To Talk About Martin: Essays Situating Heidegger in Contemporary Media Studies (Peter Lang Verlag, 2018).


Elle Rystakova 
Faculty of Philology University of Silesia in Katowice, Poland  Polska

Elle Rystakova is an MA student in the Institute of English Cultures and Literatures at the University of Silesia in Katowice, Poland. Her research interests include contemporary social media slacktivism and tracing the presence of affect in fan activist campaigns.






Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).